Kontynuujemy nasze głębokie rozmyślania nad Własnościami Pana Boga, dziś skupiając się na Opatrzności, Sprawiedliwości i Miłosierdziu Pana Boga. Opatrzność Boża to nieustanna troska o nas, prowadząca przez każdą chwilę naszego życia. Sprawiedliwość Boża gwarantuje doskonałość i uczciwość Jego Sądów, dając pewność, iż dobro zostanie nagrodzone, a zło ukarane. Miłosierdzie Boże objawia się w niewyczerpanej Miłości i gotowości do przebaczenia, napełniając nas nadzieją na Odkupienie i nowe życie w Chrystusie. Te Przymioty Pana Boga pomagają nam zbliżyć się do Niego, umacniając naszą Wiarę.
Wysłuchaj rozmyślania.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, iż jesteś tutaj obecny i iż Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą Nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? o ile dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, o ile źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) o ile dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
Rozmyślanie.
I. Słyszę Dawida mówiącego: Pan mię rządzi, a na niczym mi schodzić nie będzie (Ps. 22).
II. Proś o Łaskę, abyś w równej mierze połączył w sobie bojaźń Sprawiedliwości Bożej i ufność w Jego nieprzebranym Miłosierdziu.
I. Punkt.
O Opatrzności Bożej.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Wierzyć w Boga Ojca Wszechmogącego, Stworzyciela Nieba i ziemi, jest to tym samym wierzyć w Opatrzność, czyli w staranność i pieczę, z którą Pan Bóg adekwatnymi środkami prowadzi wszystkie stworzenia do końca, na jaki je stworzył, a mianowicie człowieka, którego stworzył na Swój Obraz i dla celu nadnaturalnego. Ojciec nie może być bez popełnienia zbrodni obojętnym na los swoich dzieci, a Pan Bóg mógł żeby być obojętnym? Jego więc Ojcowska Opatrzność rozciąga się do tego miliarda ludzi, którzy zamieszkują ziemię i do każdego człowieka z osobna, jak gdyby on jeden tylko był na świecie. Bóg jednako o wszystko pieczę ma, mówi mędrzec: Aequalis illi cura est de omnibus (R. VI, 8), co też łatwo możemy pojąć, gdy zastanowimy się, iż Pan Bóg w skutek Swej niezmienności jest Obecny wszystkim i każdemu z osobna. Zresztą znajdujemy w Piśmie Świętym niezliczone dowody Opatrzności, a zawsze przedstawiane w obrazach najtkliwszych: Oto na Rękach Moich, mówi Pan, napisałem cię. Iżali może zapomnieć niewiasta niemowlęcia swego? A choćby ona zapomniała, wszakże Ja nie zapomnę ciebie (Izajasz XLIX). Wiara wszystkich ludów w Opatrzność dowodzi również Jej Istnienia.
ZASTOSOWANIE. Ileż to razy śledząc ogólny bieg wypadków własnego zwłaszcza życia, zdumiony byłeś widocznym działaniem Opatrzności. Jest Ona Mądrą i Ojcowską; Mądrą, bo umie wyprowadzać ze złego dobre; dowodem Józef, który zaprzedany przez braci, staje się ich wybawcą podczas głodu; Mądrą, bo umie na pożytek Kościoła i wiernych obrócić prześladowania bezbożnych: dwadzieścia jeden wieków są tego dowodem; Ojcowską, bo cię przeprowadziła jakby za rękę wśród tylu niebezpieczeństw duszy i ciała aż do chwili obecnej, a nadto zwyciężała z tobą codziennie z wielkim tryumfem niezliczone pokusy, przeszkody, trudności, jakie na drodze twego życia napotkałeś.
UCZUCIA [**]. Zawołaj pełen uniesienia i wdzięczności z Psalmistą: Pan mną rządzi! O tak, wszystko mi głosi tę Prawdę, Pan Bóg ma pieczę nade mną, a na niczym mi schodzić nie będzie: przeszłość jest mi rękojmią przyszłości. W Tobie, Panie, nadzieję mam, albowiem żeś wejrzał na uniżenie moje, wybawiłeś z potrzeb duszę moją (Ps. 22 i 31). POSTANOWIENIE [***]. Nieograniczona ufność w Opatrzność Boską. |
II. Punkt.
Sprawiedliwość i Miłosierdzie Pana Boga.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Nie masz najmniejszej wątpliwości co do tych dwóch Przymiotów Pana Boga. Pierwszy jest naturalnym wynikiem Jego Świętości, dla której koniecznie ściga i karze zło moralne, czyli grzech, a miłuje i nagradza w czasie albo w wieczności dobro moralne, czyli cnotę. Drugi Przymiot wypływa z Jego Nieskończonej Dobroci, którą wszyscy w Panu Bogu wyznają, gdy te słowa: Dobry Boże! przychodzą jakby mimowolnie na usta każdego człowieka. Otóż ta Dobroć Boża, ze względu na nas, nazywa się cierpliwością, gdy czeka na pokutę grzesznika; nazywa się zaś Miłosierdziem, gdy przebacza pokutującemu. Pan, długo czekający, a wielce Miłosierny, mówi Psalmista. Dominus longanimis et multum Misericors. (Ps. 102). A gdy pod każdym względem Pan Bóg jest Istotą Nieskończoną, więc i Sprawiedliwość i Miłosierdzie Jego jest koniecznie Nieskończone. Takie wyznanie kładzie mi w usta moja Wiara: Wierzę, iż Pan Bóg jest Sprawiedliwym, Który nagradza na wieki dobrych, którzy umierają w Łasce Boga, a ukarze na wieki złych, którzy schodzą z tego świata w ostatecznej zakamieniałości w grzechu. Jednakże jest powiedziane i to: że Litość Jego nad wszystkie uczynki Jego. Miseraciones eius super omnia opera eius (Ps. 145). Nie odwleka Pan Obietnicy Swojej, mówi Św. Piotr, ale cierpliwie Sobie poczyna, nie chcąc, aby którzy zginęli, ale żeby się wszyscy do pokuty nawrócili. Non tardat Dominus promissionem suam, sed patienter agit, nolens aliąuos perire, sed omnes ad poenitentiam recerti. (II List. III, 9). Znajdujemy tego dowód na Dobrym Łotrze i na tylu innych nawróconych grzesznikach, których Kościół Święty czci na ołtarzach.
ZASTOSOWANIE. Ty sam, czyż nie jesteś żywym dowodem tej długomyślności i Miłosierdzia Bożego? Ty, który po tylu przebaczeniach, nowymi grzechami wzywałeś pomsty Sprawiedliwości Bożej? A Pan Bóg cierpliwie czekał i znowu przebaczał, i pomimo twej złości obsypywał cię Dobrodziejstwami Swymi! O! jakimże wstydem powinieneś zapłonąć, iż względem bliźniego jesteś tak nieubłagany i surowy, albo żeś zwątpił o ich poprawie i nawróceniu!
ROZMOWA DUSZY [****] z Bogiem, Panem i Ojcem twoim, Który cię wywiódł z nicości, czuwał nad zachowaniem twego życia i przebaczał ci; tak Dobrotliwie obsypywał cię Swymi Dobrodziejstwami i przygotował ci najwspanialszą nagrodę w Niebie. |
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp.
Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, iż wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
[****] Rozmowa duszy czyli adekwatna modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeżeli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Zachęcamy do:
- poznania Nauki katolickie. Okres Bożego Narodzenia – Adwent.
- uczczenia Tajemnicy Wcielenia Syna Bożego: Nabożeństwo na okres Adwentu.
- uczczenia Najświętszej Maryi Panny, Niepokalanie Poczętej w nabożeństwie miesiąca Grudnia ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo grudniowe ku czci Niepokalanego Poczęcia NMP — dzień 14
- Rodzina w okresie Bożego Narodzenia. Cz. 1. Przed Narodzeniem Pana Jezusowym. Dzień 14
Poznaj żywot Św. Spirydiona, Biskupa Cypryjskiego napisanego przez X. Piotra Skargę T.J.