85. Św. Witalian, Papież i Wyznawca.
Żył około 672 roku. Syn Anastazego z ,,Segni” w prowincyi Kampanii, po śmierci św. Eugeniusza I, został wybrany na Papieża w 657 roku. Wszelkich środków używał i nie żałował swej pracy dla połączenia Greków wiarołomnych z Kościołem katolickim Rzymskim, a w tym celu pisał list do wnuka sprawcy herezyi Monotoletów Herakliusza, t. j. do cesarza Konstantyna-Pogonata, i do Piotra-patriarchy Konstantynopolitańskiego. Papież św. Witalian wskrzesił zgasłą wiarę w Anglii, posyłając tam misyonarzy: Teodora Tarseńskiego, jako prymasa-biskupa, i Hadryana-Opata dla założenia klasztorów, aby zreformowali tam nieliczny kler miejscowy. Skoro św. Witalian został Papieżem, zawiadomił o tem cesarza Konstansa-aryanina, zatwierdzając 27 Biskupów na ich stolicach, a złożonego bezprawnie z urzędu przez Arcyb. Krety Pawła Biskupa Jana z Lampy przywrócił do jego Stolicy biskupiej; za niego w 659 roku umarł biskup św. Eligiusz we Francyi, co był przedtem świątobliwym artystą-złotnikiem na dworze króla Klodoweusza II. Papież św. Witalian był wielkim znawcą muzyki i pierwszy z Papieży zaprowadził organy w kościele podczas nabożeństwa na wzór hołdów Bogu przez króla Dawida, grającego przed arką na arfie swojej. Za Papieża św. Witaliana kwitła już sztuka chrześcijańska w budowaniu bazylik, architektura, w rzeźbach chrzcielnic i posągu św. Piotra w Rzymie, w malarstwie, i pierwsze były obrazy Matki Boskiej — a na początku górował styl bizantyński (wschodni) we wszystkich rodzajach chrześcijańskiej sztuki choćby w katakombach; co do organów — to pierwszy był darowany ojcu Karola Wielkiego królow i Pipinowi we Francyi przez cesarza Konstantyna IV.; w sto lat później i za syna Karola W. pobożnego Ludwika założono fabrykę organów . Papież św. Witalian umarł w 672 r. i był pogrzebany na Watykanie.
Ks. Jan Domaszewicz, ,,Krótkie żywoty świętych" str. 135-136
