Wielu z nas, obecnych lub byłych mieszkańców Gorzowa ma swoje korzenie na Kresach Wschodnich. Chciałbym więc polecić niezwykłe dzieło, wydane przez Narodowe Archiwum Cyfrowe, instytucję powołaną przede wszystkim do gromadzenia, przechowywania oraz opracowywania zdjęć, nagrań dźwiękowych, filmów i akt w postaci tradycyjnej i elektronicznej. Idzie mi o pięknie wydany album „Kresy”, który zawiera ok. 500 unikalnych zdjęć Kresów Wschodnich z okresu II Rzeczypospolitej.
Niedawno stałem się szczęśliwym właścicielem tego albumu. adekwatnie słowo „szczęśliwym” jest tu użyte nie tylko w sensie dosłownym (bo wygrałem losowanie w trakcie promocji albumu w środowisku pomorskich kresowian w Gdańsku), ale i lekko ironicznym (bo dlaczego to losowanie ma decydować o posiadaniu takiego wspaniałego dzieła?). Polityka wydawnicza NAC przewiduje wydawanie i bezpłatne rozpowszechnianie albumów fotograficznych o różnej tematyce, ale w tym przypadku zawiodła oczekiwania odbiorców, bo nie rozumiem, jak można było nie przewidzieć ogromnego zainteresowania tą pozycją. Przecież album „Kresy” to nie fotografie jednego miasta ani dzieje aktywności zawodowej jednego człowieka, ale przegląd połowy przedwojennych terytoriów Polski! W wyniku ustaleń obcych mocarstw miliony Polaków zostało wygnanych ze swych małych ojczyzn, a ich potomkowie z mniejszym czy większym zaangażowaniem i sentymentem pielęgnują pamięć, obyczaje i kulturę kresową. Nakład takiego wydawnictwa powinien być więc wielotysięczny, aby zaspokoić choćby tę część odbiorców. Jako jeden z członków wileńskiej rodziny Rutkowskich i Kazaneckich z dużym zadowoleniem witam każdą tego typu publikację i wiem, iż sam kupiłbym kilkanaście egzemplarzy i rozprowadził w rodzinie, gdyby tylko była taka możliwość.
Zachęcam do śledzenia wydarzeń promocyjnych albumu „Kresy”, może uda się Wam zdobyć taki album. Tymczasem wersję cyfrową albumu można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej NAC:
https://www.nac.gov.pl/wiedza-i-edukacja/archiwalna-biblioteka-cyfrowa/
Przy okazji chciałbym zarekomendować wyszukiwarkę informacji archiwalnych „Szukaj w archiwach”. Część materiałów archiwalnych zgromadzonych w NAC została zdigitalizowana i jest dostępna w Internecie, w serwisie:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/web/narodowe-archiwum-cyfrowe
Korzystanie z kopii materiałów prezentowanych w tym serwisie – jeżeli nie zaznaczono inaczej – pozbawione jest wszelkich opłat. Na stronie Archiwum Państwowego w Gorzowie również jest taki link – do zasobów tego właśnie archiwum. Może odnajdziecie ważne informacje o swoich rodzicach, dziadkach…
