Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, iż jesteś tutaj obecny i iż Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? o ile dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, o ile źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) o ile dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Wystawię sobie, iż słyszę Pana Jezusa mówiącego: „Baczcież, a strzeżcie się wszelkiego łakomstwa” (Łuk. XII).
II. Będę prosił Pana Jezusa o zebranie wielkich owoców z tego rozmyślania.
I. Punkt.
Bogactwa nie czynią człowieka szczęśliwym.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Gdy Zbawiciel nauczał rzesze zgromadzone koło Niego, rzekł Mu pewien człowiek: Nauczycielu, rzecz bratu memu, aby się ze mną podzielił dziedzictwem. A On mu rzekł: Człowiecze, któż Mnie postanowił sędzią albo rozjemcą nad wami? I obracając się do rzeszy, rzekł: Baczcież, a strzeżcie się wszelkiego łakomstwa, gdyż nie w dostatku czyim żywot jego jest — z tego co ma (Łuk. XII).
ZASTOSOWANIE. Dlaczego Chrystus Pan nie chce się wdawać w sprawę majątkową tych dwóch braci? Aby nas nauczyć: iż nie przyszedł dla spraw ziemskich, ale dla niebieskich; iż powinniśmy się głównie modlić o dobro duszy naszej, o zbawienie wieczne; iż nie powinniśmy się mieszać do spraw bliźniego, chyba iż nas tam powołuje obowiązek lub miłość. Dlaczego jednak Boski Zbawiciel przy sposobności tego sporu między braćmi, dodaje: „Baczcież, a strzeżcie się wszelkiego łakomstwa, nieporządnego pragnienia bogactw, gdyż nie w dostatku czyim żywot jego jest, — trwałość i szczęście jego nie jest z tego co ma?” (Ibid.). Wielu tłumaczy Pisma Świętego utrzymuje, iż dlatego, aby przypomnieć światu prawdę zbyt zapomnianą, iż bogactwa, którym towarzyszy najczęściej łakomstwo, pożądliwość, miękkość obyczajów, a przy tym spory i kłopoty, skracają i zatruwają życie, zamiast co by je miały przedłużyć i osłodzić.
UCZUCIA [**]. Proś o Łaskę, abyś się nigdy nie dał olśnić i uwieść zwodniczym blaskiem bogactw ziemskich.
POSTANOWIENIE [***]. Przypomnij sobie w tym celu słowa Św. Augustyna: Quidquid aeternum non est, nihil est. — Wszystko, co nie wieczne, jest niczym.
II. Punkt.
Bogactwa przeciwnie czynią człowieka nieszczęśliwym.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Aby wyraźniej i zrozumialej okazać marność bogactw, powiedział Pan Jezus im tą przypowieść: Pewnego bogatego człowieka rola obfite pożytki zrodziła. I rozmyślał sam w sobie, mówiąc: Cóż uczynię dokąd bych zgromadzić miał urodzaje moje? I rzekł: to uczynię. Pokażę gumna moje, a większe pobuduję, a tam zgromadzę wszystko, co mi się urodziło, i dobra moje. I powiem duszy mojej: duszo, masz wiele dóbr zgotowanych na wiele lat: odpoczywaj, jedz, pij, używaj. I rzekł mu Bóg: szalony, tej nocy duszy twej zażądają od ciebie. Tak ci jest, który sobie skarbi, a nie jest ku Bogu bogatym (Ibid).
ZASTOSOWANIE. Jakże wybornie odmalowany tutaj stan prawdziwie pożałowania godzien, nie tylko łakomego bogacza, ale i każdego, kogo opanowała żądza bogactw. Jest prawdziwie nieszczęśliwy: dni jego przechodzą w upracowaniu, w gorączce liczenia i obliczania, a co gorsza, w ciągłych niepewnościach i zamieszaniu… Cóż uczynię?… Co mam wybrać? Jak sobie najzręczniej postąpić?… Zatem następują niepokój i obawy, aby nie utracić jakiej cząstki z uzbieranych bogactw, a gdy te obawy słusznymi się okażą, jakież narzekania i smutek, i bezsenne noce, a często rozpacz! Spoczynku nigdy, rzadko zadowolenie! Troski i kłopoty wzrastają w miarę dostatków, a gdy już zamyśla spocząć i używać, śmierć przychodzi niespodziewanie, wydziera wszystko… zostaje tylko śmiertelny całun!
UCZUCIA. Proś Pana Boga o tę Łaskę, abyś nigdy nie doznawał tej niepohamowanej żądzy bogactw; a jeśliś bogaty, abyś uszedł niebezpieczeństw, na jakie są narażeni bogacze.
POSTANOWIENIE. Strzeż serce swoje od wszelkiego nieporządnego przywiązania do rzeczy ziemskich.
III. Punkt.
Bogactwa czynią często człowieka nieszczęśliwym w wieczności.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Najbardziej powinno nas pobudzić do zobojętnienia na wszelkie bogactwa to, iż są dla wielu przyczyną upadku duchowego; wprawdzie nie same przez się, ale przez nieład, który najczęściej za sobą prowadzą, odwracają myśl i serce od Pana Boga i od rzeczy niebieskich; przytłumiają uczucie pobożności, zniechęcają do obowiązków Religii i wiodą nieznacznie do łakomstwa, niesprawiedliwości, cichości i cielesności, do zatwardziałości serca i niepokuty! Nie na próżno to Boski Zbawiciel powiedział: „Biada wam bogaczom! Jako trudno tym, co mają pieniądze, wejść do Królestwa Bożego!” (Łuk. VI i XVIII).
ZASTOSOWANIE. jeżeli nie posiadasz bogactw i dóbr doczesnych, nie smuć się tym bardzo, ale bądź cierpliwy i nie zazdrość tym, którzy je mają; dziękuj raczej Panu Bogu, iż ci nie zbywa na tym, co koniecznie; a jeżeli możesz co oszczędzić i oddać bardziej potrzebującym od ciebie, nie zaniedbuj tego uczynić; jałmużna bowiem, mówi Pismo, uwalnia od grzechu i od śmierci w grzechu.
ROZMOWA DUSZY [****] ze Świętym Hieronimem, wielkim świecznikiem Kościoła Bożego. Dzisiaj obchodzimy jego pamiątkę. Proś Go, aby ci wyjednał Łaskę pogodzenia życia wewnętrznego z życiem czynnym. Albo: ze Św. Mateuszem, który stał się ubogim dobrowolnie dla większego podobieństwa z ubogim Chrystusem Panem.
Zachęcamy do:
- uczczenia Krzyża Świętego w miesiącu Wrześniu ku czci Jego poświęconym: Nabożeństwo wrześniowe ku czci Krzyża Świętego – dzień 30
- uczczenia Bł. Bronisławy w miesiącu Wrześniu ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo wrześniowe ku czci Bł. Bronisławy – dzień 30
Poznaj także żywot Św. Hieronima napisanego przez:
- Ojca Prokopa Kapucyna.
- X. Piotra Skargę T.J.
- X. Juliana A. Łukaszkiewicza.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, iż wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
[****] Rozmowa duszy czyli adekwatna modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeżeli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2024
