Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, iż jesteś tutaj obecny i iż Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? o ile dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, o ile źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) o ile dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Wyobrażę sobie, iż staję wobec Trybunału Pana Boga, od Którego mam być sądzonym.
II. Będę prosił o Łaskę, bym poznał siebie i sam siebie sądził według rady Apostoła (I. Kor. II, 31).
I. Punkt.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Trzy rzeczy czynią Sąd, któremu zaraz po śmierci poddać się musimy, strasznym: tj. Osoba Sędziego, rachunek, który zdać musimy i Wyrok. Przez pokutę możemy Osobę Sędziego przychylną sobie uczynić. Sędzią naszym będzie Pan nasz Jezus Chrystus — Bóg; ten Sam, Któregośmy w złości zapoznali, obrażali, znieważali… tak często… z tak niepojętą zuchwałością… w Jego Obecności… wtedy nawet, gdy nas Swymi Dobrodziejstwami obsypywał… Teraz jest On Panem Bogiem Miłosierdzia, teraz gotów za najmniejszym znakiem żalu darować obrazę i udzielić przebaczenia; ale wówczas, po śmierci będzie już tylko Panem Bogiem Sprawiedliwości i pomsty. Jego Miłosierdzie było bez granic, Nieskończone, jego Sprawiedliwość będzie również Nieskończona: najmniejszy błąd, choćby taki, jak próżne słowo. On sam to mówi, nie ujdzie Jego uwagi, nie pozostanie bez kary. Myśli te napełniały świątobliwego Hioba zbawienną bojaźnią. Co bym czynił, mówi on, gdy Bóg na sąd powstanie?
A gdy spyta, co mu odpowiem? (Ks. XXXI, 14).
ZASTOSOWANIE. Czego się masz spodziewać, a raczej czego obawiać od twego Sędziego, ty, który może przez dłuższy czas żyłeś w stanie duchowej obojętności, zaślepiającej człowieka co do liczby i ciężkości swych grzechów i utrzymującej go w fałszywym spokoju? Cóż więc masz czynić? Sam Pan Jezus cię naucza: Zgódź się, mówi z przeciwnikiem twoim rychło, pókiś z nim jest w drodze życia tego (Mat. VI, 25); z przeciwnikiem tzn. wedle wykładu Św. Augustyna, z Panem Bogiem, Który cię ma sądzić i Którego przez grzech przeciwnikiem się stałeś. Możesz to uczynić (tj. pogodzić się z tym przeciwnikiem — Panem Bogiem), uniżając się, jak mówi Piotr Święty, pod mocną Ręką Bożą (I, V, 6) i pokutując (Dz. Ap. III, 19).
UCZUCIA [**]. Uznaj w pokorze wszystkie twe niewierności i niewdzięczności. — Żałuj za nie i ofiaruj szczerą pokutę.
POSTANOWIENIE [***]. Wytrwaj w pokutnych ćwiczeniach i umartwieniach, któreś sobie był nałożył w pierwszy poniedziałek Postu Wielkiego.
PRZEKAŻ 1.5% PODATKU
na rozwój Salveregina. Bóg zapłać
KRS: 0000270261 z celem szczegółowym: Salveregina 19503
II. Punkt.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Przez pokutę możemy sobie lżejszym uczynić zdawanie rachunku w Dzień Sądu. Rachunek to będzie bardzo surowy! Wszystko będzie przeglądał i badał Ten, któremu nic nie było ukryte: czas stracony na rzeczach próżnych, opuszczenie dobrego, dopuszczenie się złego, wszystkie nasze myśli, intencje, nasze słowa, uczynki, i co dla nas Chrześcijan Katolików najstraszniejsze, wszystkie środki, których nam Pan Bóg dla naszego zbawienia i uświęcenia każdego dnia i każdej chwili hojnie udzielał. Sąd bowiem będzie tym ostrzejszy, im więcej Łask otrzymaliśmy, mówi Św. Cyprian, opierając się na tych Słowach Pana naszego Jezusa Chrystusa: Od każdego, któremu wiele dano, wiele żądać będę. (Łuk. XII, 48).
ZASTOSOWANIE. Myśli te napełniały strachem i bojaźnią choćby pokutujących pustelników. Nigdy nie sądzili, iż już dostatecznie swoją przeszłość odpokutowali, a w tym ucisku serca znajdowali niejaką ulgę jedynie tylko we łzach i ostrościach pokuty, pokuty nieustannej aż do ostatniego dnia życia swojego. Naśladuj ich — staraj się przez życie pokutnicze i umartwione lżejszym sobie uczynić zdanie rachunku tak bardzo obciążonego twoimi grzechami, błędami i twoim zaniedbaniem się, uczyń to ze szczególniejszą wielkodusznością, osobliwie w tym świętym czasie ogólnej pokuty i przebłagania, tym bardziej, iż już dwie trzecie jego części minęły.
UCZUCIA. Odwróć Oblicze Twoje, Panie, od grzechów moich, a zgładź wszystkie nieprawości moje (Ps. 51/50/).
POSTANOWIENIE. Takie samo, jak w punkcie poprzednim.
III. Punkt.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Przez pokutę możemy sobie zapewnić przychylny Wyrok. Wyrok, który ogłosi Sędzia w On Dzień będzie nieodwołalny na zawsze — Wyrok wiecznego życia, albo wiecznej śmierci! Pierwszym z nich Chwała niewypowiedziana i rozkosze Nieba będą zapewnione duszy sprawiedliwego na zawsze, chociaż do czasu może być wykluczona od nich i zatrzymana w Czyśćcu; drugim Wyrokiem będzie dusza grzesznika, który umarł nie czyniąc pokuty, wydana szatanowi, aby cierpiała wieczne męki w piekle!
ZASTOSOWANIE. Pragniesz gorąco należeć do Wybranych, a choćby do dusz uprzywilejowanych, które natychmiast po opuszczeniu tego świata wchodzą w posiadanie niebieskich rozkoszy i od ciebie to tylko zależy i od Łaski Bożej. Staraj się żyć jako gorliwy Chrześcijanin i nieustanną pokutą lub umartwieniem zmazać wszystkie plamy, którymi twa dusza jeszcze jest skalana To jedyny skuteczny środek do spełnienia twych pragnień. Ach, jakże szczęśliwym czuć się będziesz w godzinę śmierci, gdy użyjesz tego środka! Dlaczegóż nie miałbyś tego uczynić?
ROZMOWA DUSZY [****] z Panem Jezusem za nas pokutującym.
- Jeśli czas pozwoli, odmów natchniony tymi uczuciami Psalm: „Miserere. Zmiłuj się nade mną, Boże, według wielkiego Miłosierdzia Twego”.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, iż wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1)Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeżeli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli adekwatna modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
.webp)
