Kiedy weźmiemy pod uwagę całą historię zbawienia, z łatwością zauważymy, iż występują w niej aniołowie dobrzy, którzy pełnią Boży plan, niosą Kościołowi potężną pomoc; oraz duchy upadłe, zwane diabelskimi, które sprzeciwiają się Bogu, Jego zbawczej woli i dziełu dokonanemu przez Chrystusa.
Złe duchy za cel swego działania stawiają sobie wciągnięcie człowieka w bunt przeciwko Bogu. Ponieważ diabeł (jako stworzenie) nie jest w stanie wyrządzić żadnej szkody Bogu, uderza w to, co jest największym dziełem miłości Boga; dziełem, które obmył w odkupieńczej Krwi Jezusa Chrystusa – w człowieka.
W opętaniu dokonuje się zatem „całkowite” zawładnięcie człowiekiem przez zło. Dotyczy to wymiaru duchowego i cielesnego człowieka. Jest ono zarazem „najpełniejszą” formą działania diabelskiego, które z całą mocą stara się przeciwstawić opętanego Bogu. Szatan, który jest źródłem zła, chce – uzurpując sobie władzę nad wszystkim – pokazać Stwórcy i stworzeniu swą nienawiść i szatańską agresję wobec wszystkiego, co święte, co cenne w oczach Boga i zbawione męką Chrystusa. Upadły anioł za wszelką cenę chce przekonać Boga, iż czyn zbawczy Chrystusa był daremny, a miłosierna miłość nie ma sensu. Szatan chce „udowadniać”, iż człowiek nie uszanuje miłości Stwórcy, a w przypadku opętania staje się jakby całkowitym jej zaprzeczeniem. Opętanie zatem można uważać za najpoważniejszy przypadek ingerencji zła, jaki może zaistnieć”.
Przyczyny i symptomy opętania
Przyczyn opętania, w przeciwieństwie do objawów jego występowania, jest wiele. Należy pamiętać, iż diabeł nie przepuści żadnej okazji, by „dopaść” człowieka. Codziennie mamy do czynienia z jego zwyczajnym działaniem, jakim jest kuszenie do złego, o którym była już mowa w poprzednich artykułach. jeżeli więc ma on sposobną okazję do tego, by zawładnąć człowiekiem, jego wolnością, duszą i ciałem, nie zrezygnuje z takiej możliwości. Patrząc przez pryzmat Ewangelii, znajdujemy tam wzmianki o szczególnej diabelskiej interwencji – opętaniu. Biblia mówi o możliwości obecności diabelskiej w człowieku. Podmiot, który jest tego ofiarą, staje się wtedy jak dom, który nieprzyjaciel wziął w swoje posiadanie (por. Mk 3, 22-27). Poprzez swoje działanie, diabeł usiłuje człowieka odciągnąć od Boga, a przez to uczynić go podobnym do siebie.
Od kiedy wiemy o różnego rodzaju chorobach psychicznych – schizofrenii, epilepsji, zachowaniach wynikających ze stanów nerwowych, czy depresyjnych, jasne określenie opętania i pewność jego zaistnienia jest skomplikowana i trudna. Stąd każdy przypadek domaga się indywidualnego podejścia. Ustalić należy najpierw, jaki jest to rodzaj opętania. Najczęściej jest ono kojarzone z działaniem duchów (opętanie przez duchy), lub też z działaniem demonów (wtedy mówimy o opętaniu demonicznym, diabelskim).
W jaki sposób odróżnić jedno od drugiego? Według o. A. Posackiego SJ – a jest on specjalistą w tej dziedzinie – opętanie demoniczne (za teologią chrześcijańską) to całkowite lub częściowe opanowanie osobowości człowieka przez jednego lub wiele złych duchów. Stopień opętania i jego powagę najłatwiej określić po obserwacji występujących objawów. Wielu praktykujących egzorcystów takich jak ks. G. Amorth, o. A. Posacki, I. Froc, a także wielu innych demonologów i znawców tematu uważa, iż opętanie szatańskie czy diabelskie jest o wiele cięższe w skutkach niż opętanie demoniczne. Zależne miałoby to być od przyczyny zaistnienia samego osaczenia. W tej materii, za przyczyny uważa się fakty wynikające z samej analizy opętania.
Powodem opętania konkretnej osoby może być fakt negacji przez nią chociażby samego istnienia demonów. Inną grupę stanowią osoby, które zawarły „formalny pakt” z diabłem. Często też, zaistnienie opętania to skutek stosowania i uprawiania magii, czarów, astrologii, wróżb, hipnozy, zaklęć, percepcji pozazmysłowej, horoskopów czy wreszcie tzw. tabliczek ouija1. Nie należy jednak zapominać, iż diabeł atakuje zawsze, a szczególnie wtedy, gdy człowiek uważa, iż zło nie istnieje. Najprzebieglejszą z zasadzek diabła jest chęć przekonania nas, iż on nie istnieje. Wtedy o wiele łatwiej jest działać i zniewalać.
Innym powodem opętania mogą być także „podszepty demonów”. Czasem są to myśli bluźniercze, samobójcze, sprośne sugestie zmysłowe, seksualne, a choćby mordercze. W konsekwencji mogą one doprowadzić swą ofiarę do rozpaczy, popełnienia samobójstwa, wyśmiewać ją, lub wmawiać, iż nie ma już dla niej nadziei, a jedyne wyjście widać tylko w zakończeniu swego „jałowego” życia. Nie wolno zapominać, iż diabeł stara się zawładnąć człowiekiem. Jednak jego głównym celem nie jest ciało, ale dusza człowieka. Działanie szatana, które jest szczególnie eksponowane przy opętaniu, jest jedynie wyrażeniem tego, co dokonało się w duszy. jeżeli więc dusza jest odpowiednio pielęgnowana i mieszka w niej Bóg, nie musimy się obawiać tak groźnej interwencji szatańskiej.
Ks. Tomasz Trębacz
1Tabliczka ouija – jest to zestaw służący do nawiązywania kontaktu z duchami dzięki tzw. pisma automatycznego. Zestaw ten składa się z planszy, na której jest umieszczony alfabet, cyfry od 0 do 9 i słowa „tak” i „nie” oraz z ruchomego wskaźnika. Uczestnicy seansu, którzy posługują się tą tabliczką, koniuszkami palców dotykają wskaźnika i zadają duchom pytania. Dzięki przesuwaniu się wskaźnika po planszy uzyskują odpowiedź na stawiane przez siebie pytania. Egzorcyści uważają, iż instrument ten jest najłatwiejszą i najszybszą przyczyną opętania.
Artykuł ukazał się w dwumiesięczniku „Któż jak Bóg” (4/2011)