O nabożeństwie miesięcznym.
Źródło: Zbior wybornego y gruntownego nabozenstwa na codzienne, tygodniowe, miesięczne, w dni swięte i roczne 1819
Nauka.
Chociaż nie zdaje się być osobliwszym i różnym od codziennego, tygodniowego, i rocznego, jakoż nie znajduje się w innych do Nabożeństwa książkach, przestrzec jednak potrzeba Wiernych Chrystusowych. Najpierw, iż niektórzy z nich zostają w rozmaitych Bractwach, którym oprócz innych w roku dni, na jedną w każdym miejscu Niedzielę nadane są Odpusty to zawsze pod obowiązkiem jakiego nabożeństwa.
Po wtóre: Wszyscy, którzykolwiek nabożnie co dzień trzy razy odmawiają Anioł Pański, i którzy codziennie przez pół lub ćwierć godziny odprawiają medytację, to jest modlitwę wewnętrzną, tak ci jako i pierwsi wiernie się każdego dnia w tych pobożnych uczynkach zachowując przez cały miesiąc, w każdym całego roku dostąpić mogą zupełnego Odpustu w te dni Miesięczne, które sami sobie obiorą, a w nie spowiadać się i komunikować, i modlić się będą. Przysposobienia do Spowiedzi opisane są niżej w Nabożeństwie do Świętych Sakramentów, w Nabożeństwie także tyczącym się Odpustów, wyrażone tj. wzglądem nich uwiadomienia i modlitwy.
Co się zaś tyczv Medytacji, czyli modlitwy wewnętrznej, ta choćby tak wielkimi, (jako się wyżej nadmieniło) Odpustami zalecona nie była, sama jednakże przez się od modlitwy ustnej daleko jest zacniejsza i pożyteczniejsza; gdyż kiedy się modlimy ustnie mówimy tylko do Pana Boga; ale gdy się modlimy wewnętrznie, tj., gdy rozmyślamy co nabożnego, wtenczas Sam Pan Bóg mówi do nas, ponieważ więc tyle jest na świecie ludzi chcących choćby pobożniejsze prowadzić życie, którzy wiele różnych i długich modlitw ustnych codziennie odmawiają, a o modlitwie wewnętrznej albo nie wiedzą, albo nie dbają, albo co rozmyślać nie mają, przetoż kładzie się tu dla wszystkich wielce gruntowne i wyborne Uwagi na każdy dzień Miesiąca. Które przeczytawszy codziennie po jednej rozważając, trzeba je znowu na drugi, i na każdy poczynający się Miesiąc z początku zaczynać. Przez całe życie odprawiając je, znajdzie się zawsze w nich co nowego do używania i ku zbudowaniu.
Uwaga o odpustach.
Źródło: Głos duszy 1881;
Odpusty. Podręcznik dla duchowieństwa i wiernych opr. X. Augustyn Arndt 1890r.
Benedykt XIV, sławny i uczony Papież, polecał Brewem d. 16 grudnia 1746r., bardzo gorąco rozmyślanie, i bardzo słusznie, mało bowiem jest ćwiczeń pobożnych, z których by Chrześcijanie mogli czerpać skuteczniejsze środki do zapewnienia sobie wytrwania i postępu w cnotach. „Dajcie mi kogoś, który co dzień choć kwadrans poświęca rozmyślaniu powiedziała Św. Teresa, a ja mu obiecuję Niebo“.
Odpusty:
1) Zupełny raz na miesiąc w dzień dowolnie obrany, jeżeli kto przez miesiąc co dzień rozmyśla przez pół godziny lub przynajmniej przez kwadrans. Warunki: Spowiedź, Komunia Święta i modlitwa pobożna na zwyczajne intencje.
2) 7 lat i 7 kwadr. za każdy raz, gdy kto w kościele lub gdzie indziej, publicznie lub prywatnie, naucza innych o sposobie rozmyślania, albo gdy kto tej nauki słucha. Warunek: Spowiedź, Komunia Święta za każdym razem.
3) Odpust zupełny raz na miesiąc w dniu dowolnie obranym, gdy kto pilnie naucza, albo się dał pouczyć. Warunki: Spowiedź, ilekroć z sercem skruszonym przyjmą Komunię Świętą i modlitwa na zwyczajne intencje. (Benedykt XIV. Brew. dn. 16 grudnia 1746r.)
Wszystkie te odpusty można ofiarować za dusze wiernych zmarłych.
WEZWANIE DO DUCHA ŚWIĘTEGO.
V. Racz przyjść Duchu Święty i napełnić serca wiernych Twoich.
R. A ogień Miłości Twojej racz w nich zapalić.
V. Ześlij Ducha Twego, a będą stworzone.
R. A cała ziemia będzie odnowiona.
V. Módlmy się: Boże! Światłem Ducha Świętego serca wiernych nauczający, daj nam w Tymże Duchu poznawać co jest dobrem, i zawsze obfitować w pociechy Jego. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Który z Tobą i z Duchem Świętym żyje i króluje, Bóg w Trójcy Świętej Jedyny na wieki wieków.
R. Amen.
DZIEŃ 2.
ROZWAŻANIE. Sposób czynienia Znaku Krzyża Świętego.
Źródło: Duszy przewodnik do ojczyzny niebieskiej 1871
Wysłuchaj rozważania:
Sposób w Katolickim Kościele wszystkim Chrześcijanom powszechny, czynienia Znaku Krzyża Świętego kiedy mają zaczynać swoje nabożeństwo, jest ten, przeżegnać się Krzyżem Świętym, kładąc rękę na swym czole, potem na piersiach, albo na żywocie, i zaś na ramieniu lewym, a potem na prawym.
Tym sposobem czynienia Znaku Krzyża Świętego wiele Tajemnic Wiary Świętej Katolicy wyrażają. Najpierw Tajemnicę Trójcy Przenajświętszej, gdy mówią: W Imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Amen. Przy tym Wcielenie Syna Bożego w Żywocie Panny Przenajświętszej, kędy dotknąwszy się ręką czoła swego, potem kładą rękę na żywocie swym, wspominając Syna Bożego; a gdy zaraz zatem kładziemy rękę na ramieniu lewym i zaś prawym, Ducha Świętego mianując, tym dajemy znać, iż On pochodzi od Ojca, i Syna, jako związek i miłość tych dwóch osób, jako to jeden z doktorów tymi słowy opisuje: „Spiritus Sancti Nomen a sinistra ad dexteram progrediendo adsciscemus, ut eum a Patre et Filio, tanquam utriasa amores et nexu“ (według słów Tomasza Świętego Doktora anielskiego) „utria homousion, et consubstantialem procedero confiteamur“. Przydaje się też na końcu tamtych słów: „Amen“. Tym jednym słowem Bogu Ojcu, i Synowi, i Duchowi Św. Wieczność i Jedność Natury Boskiej przyznawając.
A iż pierwej rękę kładziemy na lewem ramieniu, żegnając się a potem na prawym, i to nie jest przez Tajemnice, ale tym znakiem wyznajemy, iż my, którzyśmy zasłużyli dla nieprawości pierwszych rodziców naszych i inszych naszych własnych grzechów, abyśmy na onym Dniu Sądnym, między kozłami piekielnymi na lewej stronie postawieni byli na słuchanie onego strasznego Dekretu Sędziego Sprawiedliwego: „Idźcie przeklęci w ogień wieczny, który zgotowany diabłu i aniołom jego“. Kładziemy zaś rękę potem na ramieniu prawem, by dając znać, iż Chrystus Jezus Syn Boży przez Wcielenie Swoje, i przez Mękę i Śmierć którą na krzyżu podjął, przeniósł nas wiernych na prawą stronę między owce, wybrane Swoje, kiedy usłyszymy ten głos: „Pójdźcie błogosławieni Ojca Mego, osiągniecie zgotowane wam Królestwo od postanowienia świata“ (Mat. 25).
Tego sposobu czynienia Znaku Krzyża Świętego rozmaicie Katolicy zwykli zażywać, jedni całą ręką pięciu palcami się żegnając, drudzy trzema palcami, inni dwiema, niektórzy też tylko jednym palcem wielkim; a to wszystko nie przez osobliwego swego nabożeństwa i tajemnice, które tymi znakami wyrażają. Kiedy się żegnają pięciu palcami, przypominają sobie Pięć Ran Zbawiciela swego, które dla zbawienia ludzkiego podjął; a gdy trzema palcami, to czynią na pamiątkę Trójcy Przenajświętszej i dla tegoż zaraz przy tym Trzy Osoby Bóstwa mianują. Ci zaś, którzy dwoma palcami Znak Krzyża Św. czynią, Dwie Osoby, Boską i ludzką w Synu Bożym Wcielonym, tym znakiem być pokazują.
Na ostatek mają to Katolicy, iż się też niektórzy tylko jednym palcem wielkim żegnają, wyrażając tym znakiem Jedność Trzech Osób w Bóstwie; Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. A jako to jest poważna ceremonia, jednym palcem wielkim Znak Krzyża Świętego czynić, stąd się pokazuje, gdy Sakrament Święty potwierdzenia Biskupi konfersują, palcem wielkim w oleju świętym umoczonym, czynią na czołach ich Znak Krzyża Świętego. Także też kapłani, kiedy pomazania odprawują przy Sakramencie Chrztu Świętego, i ostatniego pomazania. Przy Mszy Świętej kiedy mają mówić Ewangelię Świętą wtedy wprzód palcem wielkim czynią Znak Krzyża Świętego na Ewangelii, potem na czole swym, na ustach, i na piersiach, mówiąc: „Initi Sancti Evangelii/ albo „Sequentia Sancti Evangelii innych czasów.
Nie tylko wtedy sam Znak Krzyża Świętego. Ale też i sposób się czyni mając swoją tajemnicę.
Przy tych rozmaitych sposobach czynienia Krzyża Świętego zwykli Katolicy słowa niektóre, Tajemnice Wiary Świętej wyrażające mówić.
Gdy czynimy Znak Krzyża Świętego chociaż żadnych nie przydawalibyśmy słów, onych usty nie wymawiając, sama jednak figura Krzyża Świętego te tajemnice zwyż mianowane, to jest: Mękę Jego, Śmierć i Odkupienie nasze, rozumowi światłością Wiary Świętej oświeconemu wyraża. Ale gdy jeszcze przy tym słów jakich z Pisma Św. lub z tradycji Ojców Świętych zażywamy, bardziej się tym ku Wierze Świętej zapalamy, i nabożeństwu pobudzamy, i rzetelnie to w czym od nas Chwałę Bogu oddajemy, i Jemu cześć wyrządzamy, słowy wyrażamy.
A oprócz tego przy niektórych ceremoniach, osobliwie Sakramentach świętych, słowa pewne tak są potrzebne, aby były usty wymówione iż przez nich rzecz skutku mieć nie może, jako in formis Sacramentorum, jak gdyby kapłan chciał dać Chrzest Święty dzieciątku, i polewał go wodą i żegnał Krzyżem Świętym, a nie mówił nad nim tych słów: Ja ciebie chrzczę, w Imię Ojca, i Syna i Ducha Świętego, taki Chrzest nie byłby ważny.
Słowa, których katolicy używają, żegnając się (jako pospolicie mówimy) albo co innego Znakiem Krzyża Świętego są te osobliwie w Imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Amen.
W Imię Trójcy Przenajświętszej w Imię Pana naszego Jezusa Chrystusa. Drudzy zaś to tylko mówią, Jezus Nazareński Król żydowski. Albo: Wspomożenie nasze w Imię Pańskie. Chociaż też: Boże ku wspomożeniu memu wejrzyj, nie wspominając tych słów, których kapłani przy Mszy Świętej, Znak Krzyża Świętego czyniąc i Biskupi przy wielkim poświęcaniu, i dawaniu błogosławieństwa: „Ex ordinatione Ecclesiae. Et in exorcismis, ex usu et approbatione eiusdem“ mówią, których formularzy jest bardzo wiele.
Między tymi mianowanymi sposobami żegnania względem słów, sposób ten żegnać się Krzyżem Św. i mówić: W Imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego, u wszystkich Chrześcijan zawsze był wielce pospolity, także żaden Chrześcijanin nie zwykł nabożeństwa swego inaczej poczynać, co się i teraz zachowuje! tylko od tych słów, w Imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Amen.
I dziatek małych matki najpierw od tych słów zaprawują do nabożeństwa, i wiadomości Trójcy Przenajświętszej. Przyczynę tego daje Tomasz Święty Doktor anielski: Iż każdy człowiek rozumny pod utratą żywota wiecznego, powinien wyraźnie wierząc w Trójcę Przenajświętszą, po ogłoszeniu Ewangelii Świętej. „Post tempus, inquit, divulgatae gratiae, est de necessitate salutis explicite credere Trinitatem“, i daje przyczynę, iż Tajemnica Wcielenia Syna Bożego; a iż On też nas przez Śmierć Swoją odkupił, nie może się wyznać przez Wiarę Trójcy Przenajświętszej.
Drugi sposób czynienia Znaku Trójcy Świętej z tymi słowy: W Imię Trójcy Przenajświętszej, niemniej był w zwyczaju u Ojców Świętych. Jan Chryzostom Święty gdy czarta wyganiał z opętanego, tych słów, żegnając go Krzyżem Świętym zażywał, zaczym czart musiał odstąpić, jako o tym świadczy Leo Imperator in Enkomio S. Chrisostomi. Marcin Święty o sobie świadczy, jako mu było miło, żegnając się tych słów zażywać (Sever Snip. Lib. de Veta sancti Martini). Apostołowie święci Piotr i Jan Ewangelista, podali nam okazję do zażywania tych słów, gdy chromego z urodzenia uzdrowili, mówiąc do niego te słowa: „In Nomine Jesu Christe Nazareni. Inne także słowa, jako to są, Jezus Nazareński, Król żydowski, Błogosławiony Bóg, Wspomożenie nasze, w Imię Pańskie; i drugie tym podobne, których Święci zażywali, każdy według swego nabożeństwa do jakich spraw, czyniąc Znak Krzyża Świętego przy tym są cudem od Boga potwierdzone.
Święty Jan Chryzostom miał ten zwyczaj, iż czasu pokusy jakiej, albo gdy wychodził z domu żegnając się, mówił te słowa: „Odrzekam się ciebie szatanie i to radził drugim zachować. Amen.
Na większą cześć i chwalę Panu Bogu.
Modlitwa przed krzyżem.
Bądź pozdrowiony, o Krzyżu Święty, chwalebne Znamię naszego Odkupienia, drzewo życia, na którym Zbawiciel świata śmiercią Swą przemógł śmierć rodzaju ludzkiego! W tym Świętym Krzyżu spoczywa Chwała nasza, radość, nadzieja i ucieczka. Tym pełnym Chwały znamieniem znaczę czoło moje, abym się nigdy Krzyża Chrystusowego nie wstydził; usta moje, aby Śmierć Twoją, o Jezu, wiecznie chwaliły; pierś moją, aby w niej nigdy nie wygasła pamięć Twych Cierpień i Twej Śmierci. Spraw, o Boski Zbawicielu, żebym w ten Znak uzbrojony, nie doznał żadnej krzywdy ani od widzialnych ani niewidzialnych wrogów, ale siłą Twego Krzyża szczęśliwie wszystkie pokusy przezwyciężał. A gdy się kiedy ten Znak na Niebie ukaże, spraw, o Jezu, ażeby Krzyż Twój nie był dla mnie postrachem, ale pociechą. Amen.
Litania o Krzyżu Świętym.
Kancyonał katolicki i razem książka modlitewna 1868
Kyrie elejson! Chryste elejson! Kyrie elejson!
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Ojcze z Nieba Boże, zmiłuj się nad nami!
Synu Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty Boże,
Święta Trójco Jedyny Boże,
O Krzyżu Święty, Przyczyń Łask sprawiedliwym, a grzesznym spraw odpuszczenie.
Krzyżu, wynalazku prawdziwej mądrości,
Krzyżu, skarbie nieprzebranych Zasług Chrystusowych,
Krzyżu, dzieło zbawienne Ducha Świętego,
Krzyżu, nadziejo i zbawienie nasze,
Krzyżu, niewiernym pogorszenie,
Krzyżu, poganom pośmiewisko,
Krzyżu, Znaku Chrześcijan,
Krzyżu, podziwienie duchom niebieskim,
Krzyżu, rozpaczających drogo,
Krzyżu, pogromie szatanów,
Krzyżu, jedyna nadziejo grzesznych,
Krzyżu, drzewo życia,
Krzyżu, drzewo ozdobne,
Krzyżu, podstawo Kościoła Świętego,
Krzyżu, obrazie doskonałości chrześcijańskiej,
Krzyżu, zapłato Apostołów,
Krzyżu, męstwo Męczenników,
Krzyżu, chwało Wyznawców,
Krzyżu, nagrodo Panien,
Krzyżu, zaprzenie zakonników,
Krzyżu, pocieszenie wdów i sierót,
Krzyżu, lekarzu chorych,
Krzyżu, ucieczko nędznych i opuszczonych,
Krzyżu, znaku wybranych,
Krzyżu, euforii kapłanów,
Krzyżu, znaku i początku cudów,
Krzyżu, Monarcho kuli ziemskiej,
Jezu Chryste Ukrzyżowany, bądź nam miłościw, Przepuść nam, Panie!
Od wszego złego, Wybaw nas, Panie!
Od grzechu każdego,
Od potępienia wiekuistego,
Od powietrza, głodu, ognia i wojny,
Przez Krzyż Twój Święty,
Przez dźwiganie Krzyża Świętego,
Przez Śmierć na Krzyżu podjętą,
Przez złożenie Ciała Twego z Krzyża,
Przez Znalezienie Krzyża Twego,
Przez Podwyższenie Krzyża Twego,
Przez Tajemnice Krzyża Twego,
Przez pokazanie przed Sądem Krzyża Twego,
Przez Chwałę Krzyża Twego,
Przez wsławienie Krzyża Twego Świętego,
W Dzień Sądu Twego,
My grzeszni, Ciebie Boga prosimy, Wysłuchaj nas Panie!
Abyś nas do pokuty prawdziwej przyprowadzić raczył,
Abyś Kościół Twój Święty rządzić i zachować raczył,
Abyś nam grzechy odpuścić raczył,
Abyś Gniew Twój i wszelkie plagi nad nami wiszące przez większość Miłosierdzia i Zasługi Twoje folgować raczył,
Abyś nas nie zbierał z tego świata bez Spowiedzi Świętej,
Abyśmy Anielskim Chlebem posileni w Bogu zasnęli,
Baranku Boży, Który gładzisz grzechy świata, Przepuść nam, Panie!
Baranku Boży, Który gładzisz grzechy świata, Wysłuchaj nas, Panie!
Baranku Boży, Który gładzisz grzechy świata, Zmiłuj się nad nami!
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Kyrie elejson! Chryste elejson! Kyrie elejson!
Ojcze nasz… Zdrowaś Marya… Chwała Ojcu…
℣. Panie! wysłuchaj modlitwy nasze.
℟. A wołanie nasze niech do Ciebie przyjdzie.
℣. Módlmy się: Wszechmogący Wieczny Boże nasz, Któryś poświęcił drzewo krzyża, daj nam, prosimy Cię pokornie, abyśmy, którzy teraz cześć wyrządzamy Krzyżowi Twemu, zbawiennej Jego Chwały skutków uczestnikami stać się zasłużyli. Który żyjesz i królujesz Bóg Jeden na wieki wieków.
℟. Amen.
