Kafel – Zabytkiem Miesiąca w lipcu 2025 roku

Kafel, to eksponat Muzeum Podlaskiego, który został Zabytkiem Miesiąca w lipcu 2025 roku. Uformowany w matrycy, niszowy, środkowy, wykonany z gliny i wypalony na kolor ceglasty. Prezentowany kafel, został odkryty w 2011 roku w Tykocinie. Archeolodzy znaleźli go, przy ulicy Piłsudskiego, północna pierzeja, w pobliżu cieku rzecznego Motławy.

Prezentowany kafel , to niezwykły fragment przeszłości pochodzący z warstw kulturowych datowanych na XVI–XVII wiek. Ozdobiony motywem sześciopłatkowej rozety, zwanej „Kwiatem Życia”, wpisanej w koło, umieszczonej w niszy z motywem opus spicatum (ułożone skośnie dłuższymi bokami cegieł lub kamieni przypominającą jodełkę). Opus spictum (robota w jodełkę – ułożone skośnie dłuższymi bokami cegieł lub kamieni przypominającą jodełkę.

Motyw sześciopłatkowej rozety szeroko rozpowszechniony na terenie Eurazji. W symbolice chrześcijańskiej oznaczała światło zmartwychwstałego Chrystusa – Porannej Gwiazdy. Gwiazdę umieszczano we wczesnochrześcijańskiej architekturze sakralnej Cesarstwa Wschodniorzymskiego, na elewacjach, filach czy posadzkach. W czasach późniejszych, w średniowieczu i okresie nowożytnym spotyka się ją, na obiektach sakralnych, budynkach mieszkalnych, jak również i przedmiotach sztuki użytkowej, m.in. ceramice. Symbol ten występuje również w wierzeniach pogańskich i pełnił funkcje apotropaiczne (magiczno-ochronne).

Eksponat można zobaczyć w białostockim ratuszu.

Źródło informacji i fot.: Muzeum Podlaskie w Białymstoku