PUNKT WYJŚCIA
PIĄTA NIEDZIELA WIELKANOCNA • rok A • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Modlimy się, aby nas, przybrane dzieci, Bóg obdarzył prawdziwą wolnością i wiecznym dziedzictwem • CZYTANIA: Dzieje Apostolskie 6, 1–7 • Psalm 33, 1–2. 4–5. 18–19 • Pierwszy List św. Piotra 2, 4–9 • Ewangelia wg św. Jana 14, 1–12
CHMURA SŁOWA
STO SŁÓW
Dzisiejsza Liturgia Słowa przedstawia dwa z pozoru odmienne tematy. Pierwszy to Kościół i jego struktura. W pierwszym czytaniu słyszymy o rodzeniu się hierarchii: o ustanowieniu diakonów przez apostołów, których następcami są biskupi. W drugim czytaniu mowa jest zaś o kapłaństwie powszechnym: my wszyscy uczestniczymy w kapłaństwie Chrystusa. I wszyscy jako żywe kamienie budujemy duchową świątynię.
A ten drugi temat? Tęsknota za Ojcem wyrażona prośbą apostołów: Pokaż nam Ojca, prośbą nas wszystkich, często zagubionych sierot, oddzielonych od Ojca, pragnących Go jak najszybciej zobaczyć.
To nie są dwa odmienne tematy, ale jeden. Po prostu: Kościół. Wspólnota ludzi budujących i budowanych, ciągle w drodze, wołających z tęsknoty: Pokaż nam Ojca.
(Dz 6,1–7)
Czytanie z Dziejów Apostolskich
Gdy liczba uczniów wzrastała, zaczęli helleniści szemrać przeciwko Hebrajczykom, iż przy codziennym rozdawaniu jałmużny zaniedbywano ich wdowy. Dwunastu, zwoławszy wszystkich uczniów, powiedziało: «Nie jest rzeczą słuszną, abyśmy zaniedbali słowo Boże, a obsługiwali stoły. Upatrzcie zatem, bracia, siedmiu mężów spośród siebie, cieszących się dobrą sławą, pełnych Ducha i mądrości. Im zlecimy to zadanie. My zaś oddamy się wyłącznie modlitwie i posłudze słowa». Spodobały się te słowa wszystkim zebranym i wybrali Szczepana, męża pełnego wiary i Ducha Świętego, oraz Filipa, Prochora, Nikanora, Tymona, Parmenasa i Mikołaja, prozelitę z Antiochii. Przedstawili ich apostołom, którzy, modląc się, nałożyli na nich ręce. A słowo Boże szerzyło się, wzrastała też bardzo liczba uczniów w Jerozolimie, a choćby bardzo wielu kapłanów przyjmowało wiarę.
Oto Słowo Boże.
•
PIERWSZE CZYTANIE
Ustanowienie diakonów • Dz 6,1–7
Hierarchia nie jest sztucznie ustanowioną strukturą. Diakonat, o którego początkach dziś słyszymy, to odpowiedź na potrzeby wierzących i dar Ducha Świętego.
KSIĘGA: Dzieje Apostolskie • AUTOR: Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80–85 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Jerozolima • CZAS: ok. 33 r. • BOHATEROWIE: dwunastu apostołów, siedmiu diakonów
TAK SIĘ RODZI KOŚCIÓŁ • Przypomnijmy, iż w czasie całego okresu wielkanocnego pierwsze czytanie pochodzi z Dziejów Apostolskich. Zesłanie Ducha Świętego, choć opisane adekwatnie na początku Dziejów Apostolskich, jest ich wydarzeniem kulminacyjnym – kolejne rozdziały to opis rodzącego się Kościoła • Pierwszych dwanaście rozdziałów jest poświęconych historii Kościoła w Jerozolimie oraz misji Piotra, potem Dzieje Apostolskie skupiają się już na działalności Pawła.
TRUDNOŚCI • Życie Kościoła pierwszych wieków to nie tylko pasmo sukcesów i nieustannego wzrostu, ale także problemy, które trzeba rozwiązywać. W 5 rozdziale Dziejów Łukasz opisywał małżeństwo, które próbowało oszukać apostołów (patrz: Dz 5, 1–10). W rozdziale 6 widzimy, iż we wspólnocie pojawiają się spory i podziały, którym trzeba zaradzić. Helleniści szemrzą przeciw Hebrajczykom z powodu ich wdów pomijanych przy codziennym rozdawaniu żywności.
BY ROZWIĄZAĆ SPÓR • Aby powstrzymać narastające niezadowolenie, apostołowie wyznaczają siedmiu, którzy zaopiekują się wdowami, najsłabszymi, narażonymi na biedę i pozbawionymi opieki członkami wspólnoty. Usłyszymy właśnie fragment to opisujący. Opowiada o • okolicznościach ustanowienia diakonów i o • samym ustanowieniu.
Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
(Ps 33, 1–2, 4–5. 18–19)
REFREN: Okaż swą łaskę ufającym Tobie
Albo: Alleluja
Sprawiedliwi, radośnie wołajcie na cześć Pana, * prawym przystoi pieśń chwały. Sławcie Pana na cytrze, * grajcie Mu na harfie o dziesięciu strunach. Bo słowo Pana jest prawe, * a każde Jego dzieło godne zaufania. On miłuje prawo i sprawiedliwość, * ziemia jest pełna Jego łaski. Oczy Pana zwrócone na bogobojnych, * na tych, którzy oczekują Jego łaski, aby ocalił ich życie od śmierci * i żywił ich w czasie głodu.
•
PSALM
Na Słowo Pana • Ps 33, 1–2, 4–5. 18–19
„Słowo Pana jest prawe”. Psalm 33 to modlitwa ufności człowieka, który zaufał Słowu obietnicy. Taka postawa to bogobojność.
PSALM 33 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu w Babilonii, czyli po 538 r. przed Chr.
WYCHWALAĆ PANA • Psalm 33 to jeden z trzydziestu psalmów wyrażających cześć i podziw dla Boga, hymn, pieśń chwały, hebr. tehillah. To typowy rodzaj modlitwy zanoszony w świątyni przed niewolą. Zawiera wezwanie do wielbienia Boga, po którym następuje wyliczenie przyczyn modlitwy uwielbienia. Są nimi: chwała, dobroć Boga, jego działanie w stworzonym świecie i w historii • Psalm ma charakter radosny i do euforii wzywa (Wołajcie radośnie na cześć Pana – wzywa pierwszy werset), pokazuje też źródło euforii człowieka: W Nim przeto raduje się nasze serce.
PRAWE SŁOWO • Usłyszymy zaledwie dwa fragmenty Psalmu 33. Sam początek usłyszanej części wyjaśni, dlaczego ten psalm został włączony do dzisiejszej liturgii słowa: Słowo Pana jest prawe, godne zaufania. Psalm 33 to modlitwa człowieka, który zaufał Słowu Boga, słowu obietnicy. Taka postawa to postawa człowieka bogobojnego.
Czytanie z Pierwszego listu świętego Piotra Apostoła
(1 P 2, 4–9)
Najmilsi:
Przybliżając się do Pana, który jest żywym kamieniem, odrzuconym wprawdzie przez ludzi, ale u Boga wybranym i drogocennym, wy również, niby żywe kamienie, jesteście budowani jako duchowa świątynia, by stanowić święte kapłaństwo, dla składania duchowych ofiar, miłych Bogu przez Jezusa Chrystusa. To bowiem zawiera się w Piśmie: «Oto kładę na Syjonie kamień węgielny, wybrany, drogocenny, a kto wierzy w niego, na pewno nie zostanie zawiedziony». Wam zatem, którzy wierzycie, cześć! Dla tych zaś, co nie wierzą, właśnie ten kamień, który odrzucili budowniczowie, stał się głowicą węgła – i kamieniem obrazy, i skałą potknięcia się. Ci, nieposłuszni słowu, upadają, do czego zresztą są przeznaczeni. Wy zaś jesteście wybranym plemieniem, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem Bogu na własność przeznaczonym, abyście ogłaszali chwalebne dzieła Tego, który was wezwał z ciemności do przedziwnego swojego światła.
Oto Słowo Boże.
•
DRUGIE CZYTANIE
Królewskie kapłaństwo • 1 P 2, 4–9
Święty Piotr nazywa wierzących w Chrystusa Królewskim kapłaństwem, żywą Świątynią. Tłumaczy to, opierając się na Starym Testamencie.
KSIĘGA: Pierwszy list św. Piotra • NADAWCA: św. Piotr lub uczeń Piotra • ADRESACI: chrześcijanie w Poncie, Galacji, Kapadocji, Azji i Bitynii • CZAS POWSTANIA: 60–90 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Rzym
Z LISTU PIOTRA • To kolejny fragment pochodzący z 2 rozdziału Listu św. Piotra: wcześniejszy niż ten, który słyszeliśmy tydzień temu. Ale podobnie jak zeszłotygodniowy, również dzisiejszy fragment jest pełen odniesień do Starego Testamentu.
KU PODTRZYMANIU WIARY • Pierwszy List św. Piotra to krótki, składający się z pięciu rozdziałów tekst, pełen zachęt i apeli. Jeden z dwóch listów napisanych przez pierwszego z apostołów (z pomocą, rzecz jasna, któregoś z sekretarzy), skierowany do właśnie nawróconych chrześcijan zamieszkujących Azję Mniejszą. Miał na celu podtrzymanie ich wiary w obliczu wielu prób, których doświadczali.
ŻYWY KAMIEŃ • Święty Piotr tym razem określa wierzących w Chrystusa jako królewskie Kapłaństwo. I pisze, na czym jest osadzone nasze powszechne kapłaństwo: nie na Synaju, ale na innym Kamieniu, Skale. Nie na starych ofiarach, ale na Ofierze Chrystusa • To właśnie porównanie ze Starym Testamentem, korzystanie z zawartych tam słów, jest dla św. Piotra okazją do ukazania wyjątkowości Jezusa i Jego ludu.
Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
Słowa Ewangelii według świętego Jana
(J 14, 1–12)
Jezus powiedział do swoich uczniów:
«Niech się nie trwoży serce wasze. Wierzycie w Boga? I we Mnie wierzcie! W domu Ojca mego jest mieszkań wiele. Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział. Idę przecież przygotować wam miejsce. A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę powtórnie i zabiorę was do siebie, abyście i wy byli tam, gdzie Ja jestem. Znacie drogę, dokąd Ja idę». Odezwał się do Niego Tomasz: «Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę?» Odpowiedział mu Jezus: «Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie. Gdybyście Mnie poznali, znalibyście i mojego Ojca. Ale teraz już Go znacie i zobaczyliście». Rzekł do Niego Filip: «Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy». Odpowiedział mu Jezus: «Filipie, tak długo jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie widzi, widzi także i Ojca. Dlaczego więc mówisz: „Pokaż nam Ojca”? Czy nie wierzysz, iż Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie? Słów tych, które wam mówię, nie wypowiadam od siebie. To Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych dzieł. Wierzcie Mi, iż Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie. o ile zaś nie – wierzcie przynajmniej ze względu na same dzieła! Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto we Mnie wierzy, będzie także dokonywał tych dzieł, których Ja dokonuję, a choćby większe od tych uczyni, bo Ja idę do Ojca».
Oto Słowo Pańskie.
•
EWANGELIA
Droga, Prawda, Życie • J 14, 1–12
Podczas Ostatniej Wieczerzy Jezus żegna się ze swoimi uczniami. Nie na zawsze. Obiecuje: „Zabiorę was do siebie”.
EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: 80–90 r. • KATEGORIA: dialog • MIEJSCE: Jerozolima • CZAS: ok. 33 r., Ostatnia Wieczerza • BOHATEROWIE: Jezus, Tomasz, Filip • WERSJE: brak
OSTATNIA WIECZERZA • W piątą niedzielę wielkanocną zawsze czytamy fragment z rozdziałów 13–15 Ewangelii św. Jana. To opis Ostatniej Wieczerzy poprzedzającej mękę i śmierć Jezusa na Krzyżu • Ostatnia Wieczerza u św. Jana ma inny przebieg niż u pozostałych ewangelistów. Zajmuje pięć rozdziałów (13–17), rozpoczyna się od • umywania nóg, zawiera • zapowiedź zdrady Judasza oraz innych uczniów, a potem • modlitwę arcykapłańską i • wołanie o jedność. Nie ma natomiast ustanowienia Eucharystii • W roku B słuchalibyśmy części, w której Jezus porównuje siebie do krzewu winnego. W roku C – gdy oznajmia nowe przykazanie miłości.
POŻEGNANIE • Usłyszymy fragment z 14 rozdziału Ewangelii św. Jana. Fragment ten następuje zaraz po zdradzie Judasza. To mowa, w której z jednej strony • Jezus żegna się ze swymi uczniami, a równocześnie • odpowiada na ich strach i zagubienie wywołane wcześniejszymi słowami o zdradzie. Zauważmy: Jezus nie odchodzi w wyniku wypadku czy sprzysiężenia sił zła, ale wyrusza w drogę, która wydaje się zaplanowana od dawna.
KOŚCIÓŁ TĘSKNIĄCY • Zwróćmy uwagę również na postawę uczniów, których Jezus pozostawia na ziemi: On idzie do Ojca, jednocześnie wzbudzając w apostołach tęsknotę za Ojcem. Prośba apostołów: Pokaż nam Ojca to prośba nas wszystkich, często zagubionych sierot, oddzielonych od Ojca, pragnących Go jak najszybciej zobaczyć.
Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
-
"Adoracja Trójcy Świętej", Albrecht Dürer, Muzeum Historii Sztuki we Wiedniu, Austria
-
"Adoracja Trójcy Świętej", Peter Paul Rubens, 1604r., kolekcja prywatna
-
"Trójca", Lucas Cranach Mlodszy, 1515r., Kunsthalle, Brema, Niemcy
-
"Święta Trójca", El Greco, 1577r., Muzeum Prado, Madryt, Hiszpania
-
"Trójca Święta", Robert Campin, 1433r., Muzeum Historii Sztuki we Wiedniu, Austria
-
"Trójca Święta, Święty Jan i dwie święte", Andrea Del Castagno, 1453r., Kościół Zwiastowania NMP, Florencja, Włochy