1 tydzień temu
Hiszpański rząd zrezygnował z planów usunięcia najwyższego krzyża na świecie, znajdującego się w Dolinie Poległych. Mimo kontrowersji wokół projektu „resygnifikacji” miejsca, krzyż zostanie zachowany jako symbol religijny, co spotkało się z poparciem środowisk katolickich.
Więcej artykułów o Kościele znajdziesz na stronie głównej: ewtn.pl
Źródło: Nicolás de Cárdenas | CNA | 06 kwietnia 2025 |Photo credit: Matej Kastelic/Shutterstock
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.
Rzecznik Konferencji Episkopatu Hiszpanii (CEE), biskup Francisco César García Magán, oświadczył w piątek, iż 150-metrowy krzyż w Dolinie Poległych, najwyższy na świecie, pozostanie na swoim miejscu w ramach „reorganizacji” tego miejsca przez hiszpański rząd.
Dolina Poległych, otwarta w 1959 r., to ogromny kompleks zbudowany po hiszpańskiej wojnie domowej (1936-1939) i położony około 30 mil od Madrytu. Składa się z bazyliki położonej pod ziemią w wykopanej przestrzeni w górze, monumentalnego krzyża, klasztoru benedyktyńskiego, szkoły i stacji Drogi Krzyżowej. Pochowano tam od 33 000 do 50 000 Hiszpanów z obu stron konfliktu.
Katolicyzm w centrum problemu?
Podczas konferencji prasowej po plenarnym zgromadzeniu CEE García, biskup pomocniczy Toledo, przyznał, iż pierwotny zamiar ogłoszony przez rząd hiszpański obejmował „desakralizację bazyliki i odejście benedyktynów”, co zostało przekazane sekretarzowi stanu Watykanu, kardynałowi Pietro Parolinowi, podczas wizyty prezydenta Pedro Sáncheza u papieża Franciszka 11 października 2024 r.
García dodał, iż kwestia „zniszczenia krzyża górującego nad monumentalnym kompleksem” — najwyższego krzyża na świecie — została podjęta, „choć nie była to ściśle propozycja rządu”.
Rozmowy trwają
Podczas drugiego spotkania rządu ze Stolicą Apostolską, które odbyło się w lutym, a w którym uczestniczył minister prezydenta Félix Bolaños, podobno uzgodniono kilka czerwonych linii przekazanych przez biskupów: utrzymanie nabożeństw katolickich w Papieskiej Bazylice Świętego Krzyża, zapewnienie obecności wspólnoty benedyktyńskiej i uszanowanie „elementów religijnych znajdujących się poza bazyliką”, w tym krzyża.
García podkreślił, iż porozumienie musi zostać formalnie zapisane „w umowie, która nie została jeszcze sfinalizowana”, pomimo faktu, iż rząd rozpoczął już procedury mające na celu realizację projektu.
Rzecznik zauważył również, iż CEE nie zna harmonogramu wdrażania zmian ani tego, na czym będzie polegać „przebudowa” pozostałej części witryny.
Ministerstwo Mieszkalnictwa Hiszpanii wydało nakaz zawarcia umowy „pomiędzy Ministerstwem Mieszkalnictwa i Agendy Miejskiej, Ministerstwem Polityki Terytorialnej i Pamięci Demokratycznej oraz Fundacją Świętego Krzyża Doliny Poległych” w celu rekonfiguracji terenu. Jednak Fundacja Prawników Chrześcijańskich złożyła wniosek o natychmiastowy nakaz wstrzymania procesu.
Departament ministerialny potwierdził ACI Prensa, hiszpańskojęzycznemu partnerowi informacyjnemu CNA, pewne szczegóły międzynarodowego konkursu na pomysły na projekt resygnyfikacji, który, jak oświadczono, „ma poparcie Watykanu”, co najwyraźniej zostało potwierdzone przez włączenie przedstawiciela Kościoła katolickiego do jury konkursu.
Według departamentu rządowego projekt resignyfikacji „zaoferuje nową, krytyczną i świadomą perspektywę na historię naszego kraju”, która przekształci tę przestrzeń w „miejsce edukacyjne, kulturalne i demokratyczne”.
Projekt zakłada budowę „centrum interpretacyjnego lub muzeum” znajdującego się na esplanadzie przed bazyliką papieską, a także projekty obejmujące to miejsce, aż po „wnętrze bazyliki”, które, jego zdaniem, „uzupełnią proces resygnyfikacji o inkluzywną, pełną szacunku narrację zgodną z wartościami demokratycznymi”.
Propozycje i oferty będą przyjmowane przez sześć miesięcy, a ostateczna decyzja w sprawie projektu ma zostać podjęta przed końcem 2026 roku. Rząd planuje przeznaczyć na projekt 26 milionów euro (ponad 28 milionów dolarów).
„Całkowite i jednomyślne” poparcie dla kardynała Cobo
García wyjaśnił również, iż sprawa została omówiona podczas sesji plenarnej: „Biskupi zostali poinformowani i oczywiście uzyskali całkowite i jednomyślne poparcie, bez ani jednego głosu sprzeciwu” dla prac dotychczas wykonanych przez kardynała José Cobo, mianowanego mediatorem.
Rzecznik biskupów potwierdził również, iż odbyły się rozmowy w tej sprawie między CEE, byłym nuncjuszem apostolskim w Hiszpanii, arcybiskupem Bernardito Auzą, wspólnotą benedyktyńską, która rezyduje na terenie pomnika, a także Cobo, arcybiskupem Madrytu.
Biskupi wezwani do obrony „nienaruszalności” bazyliki
W ostatnich dniach doszło do kilku demonstracji o różnej skali, które miały miejsce w następstwie wycieku rozmów między Stolicą Apostolską a rządem, które miały miejsce w tym samym czasie, gdy obradowała Komisja Europejska.
Ostatnie miało miejsce w czwartek przed siedzibą CEE, zwołane przez Association in Defense of the Valley of the Fallen. Podczas demonstracji biskupi zostali wezwani, aby „nie pozostawać milczącymi lub współwinnymi wobec żądań rządu”.
Ponadto stowarzyszenie w oświadczeniu podkreśliło, iż jako kościół bazylika ma „nienaruszalny charakter” zgodnie z porozumieniami podpisanymi przez Stolicę Apostolską i Hiszpanię w 1979 r.: „To, co tam proponowano, jest profanacją i dlatego jedyne, co można zrobić, to skorzystać z władzy, która została im przyznana, aby bronić integralności Doliny Poległych jako miejsca świętego, jako miejsca pokoju i pojednania między wszystkimi Hiszpanami”.
Stowarzyszenie utrzymuje również, iż „wszelkie działania rządowe w obrębie bazyliki — prace budowlane, ekshumacje, inspekcje, wydarzenia itp. — wymagają zezwolenia lub co najmniej zgody adekwatnej władzy kościelnej, zwykle opata lub ordynariusza miejsca, zgodnie z postanowieniami prawa kanonicznego”.
Rzecznik CEE, odnosząc się do licznych protestów, które miały miejsce w ostatnich dniach, stwierdził, iż konferencja szanuje prawo do demonstracji i dodał, iż wzięła w niej udział „bardzo zróżnicowana grupa” osób o różnych „powiązaniach kościelnych i pozakościelnych”.
Zauważył, iż niektórzy rozmawiali z biskupami, niektórzy się modlili, a niektórzy „krzyczeli, obrażali”, a choćby „przybierali dość agresywną postawę” i dopuszczali się „oszczerstw i zniesławień”.
słowa kluczowe: Hiszpania, krzyż, Dolina Poległych, resygnifikacja, religia,
