Haiti: Musimy przezwyciężyć nasz strach i dać nadzieję

Haiti, od miesięcy nękane przez gangi, które plądrują, porywają i terroryzują ludność, każdego dnia walczy o przetrwanie. W tej strasznej sytuacji Kościół w tym kraju pozostaje źródłem nadziei, mówi ksiądz Baudelarie Martial, haitański kapłan ze Zgromadzenia Świętego Krzyża, który odwiedził międzynarodową siedzibę Pomocy Kościołowi w Potrzebie.

Obecna sytuacja bezpieczeństwa w Port-au-Prince

ACN: Około 80% stolicy i głównych dróg jest kontrolowanych przez gangi. Jaka jest w tej chwili sytuacja w Port-au-Prince pod względem bezpieczeństwa?

Ks. Baudelarie Martial: Sytuacja w Port-au-Prince jest nie do przyjęcia, nietolerowalna i niewyobrażalna. Żyjemy w bardzo niepewnych warunkach. Ludzie są głodni, brakuje leków. Wielu lekarzy zostało porwanych. Niektóre szkoły są przez cały czas zamknięte, nauczyciele zarabiają bardzo mało, nie ma turystyki, a główny kompleks turystyczny Labadee (na północy) jest zamknięty. Sektor rolniczy napotyka ogromne trudności, na przykład pola ryżowe w regionie Artibonito zostały zajęte przez gangi uzbrojone w broń wysokiego kalibru. Ogólnie rzecz biorąc, sytuacja w kraju pod względem bezpieczeństwa jest bardzo skomplikowana, a co gorsza, z dnia na dzień biedniejemy.

Nadzieje na poprawę sytuacji

ACN: Czy uważa ksiądz, iż sytuacja może się poprawić po niedawnym przybyciu kontyngentu kenijskich policjantów pod auspicjami ONZ?

Ks. Baudelarie Martial: Tak, mamy nadzieję, iż władze kenijskie mogą pomóc nam stanąć na nogi. Teraz to gangi zaczynają się bać i widzieliśmy, jak próbują negocjować. Przez kilka dni sytuacja była spokojniejsza. Niemniej jednak oczekujemy czegoś więcej niż pozornego spokoju: domagamy się uwolnienia Port-au-Prince i wszystkich najodleglejszych zakątków Haiti, abyśmy mogli żyć jak dawniej. Niedawno państwo odzyskało kontrolę nad Wielkim Szpitalem Centralnym w Port-au-Prince, co jest obiecującym znakiem.

Obecna sytuacja polityczna

ACN: Haiti właśnie obchodziło trzecią rocznicę zamordowania prezydenta Jovenela Moïse. Jaka jest obecna sytuacja polityczna? Czy będzie możliwe zorganizowanie wyborów w najbliższych miesiącach?

Ks. Baudelarie Martial: Priorytetem na ten moment, dla wszystkich, jest bezpieczeństwo i zapewnienie jedzenia na stole! W końcu nastąpi okres reformy konstytucyjnej, po którym nastąpi proces wyborczy, a wreszcie wolne, uczciwe i demokratyczne wybory. Zgodnie z porozumieniem, które pozwoliło na utworzenie obecnego rządu, Rada Prezydencka Przejściowa ma dwa lata na zorganizowanie wyborów, ale bez bezpieczeństwa nic nie da się zrobić.

Ataki na Kościół

ACN: W ostatnich latach wielu duchownych zostało porwanych. Czy Kościół w szczególności jest celem tych gangów?

Ks. Baudelarie Martial: Mam wrażenie, iż istnieje zorganizowana kampania przeciwko Kościołowi, ponieważ widzieliśmy, jak wielu księży i zakonników padło ofiarą tych gangów. W mojej wspólnocie ksiądz został porwany i musieliśmy zapłacić okup za jego uwolnienie. Wiele diecezji i wspólnot ucierpiało z powodu kradzieży i agresji. W ten sposób wywierają presję na Kościół, aby milczał, ale nasza prorocza misja wymaga, abyśmy nazywali zło po imieniu. Wiemy, iż jest to ryzykowne stanowisko, ale to jest nasz krzyż, i akceptujemy to. Jako Kościół musimy mieć wiarę i siłę, aby towarzyszyć ludziom i wszystkim cierpiącym, i będziemy to kontynuować, choćby ryzykując własnym życiem.

Życie w ciągłym zagrożeniu

ACN: Mieszkając w Port-au-Prince, czy ksiądz kiedykolwiek czuł strach?

Ks. Baudelarie Martial: W domu, gdy wychodzimy, nigdy nie wiemy, czy wrócimy. Czasami musiałem rzucać się na ziemię, aby uniknąć kul. Słyszymy dźwięk broni automatycznej przez cały dzień. Boimy się, ale musimy być obecni, aby wspierać naszych ludzi. Cierpimy, ale jesteśmy wezwani, aby wyjść poza to cierpienie, ku nadziei.

Sytuacja dzieci i młodzieży

ACN: Jaka jest sytuacja dzieci i młodzieży?

Ks. Baudelarie Martial: Młodzi ludzie żyją w codziennym terrorze. W Foyer de l’Esperance – centrum socjalnym, które prowadzę dla młodzieży – 12-letnia dziewczynka została zamordowana, a inna została brutalnie zaatakowana. Kilka szkół jest zamkniętych. Na szczęście, dzięki wszystkiemu, co zostało zorganizowane podczas pandemii, niektóre szkoły są przygotowane do nauczania online. Zakończyliśmy ten rok szkolny najlepiej, jak potrafiliśmy, i mamy nadzieję, iż sytuacja poprawi się przed rozpoczęciem nowego roku.

Wyzwania edukacyjne

ACN: Czy jest bezpiecznie dla wiernych, aby uczęszczać na Mszę w Port-au-Prince?

Ks. Baudelarie Martial: Wiele parafii jest zamkniętych. Niektóre z nich, takie jak katedra, znajdują się w strefach konfliktu. W tym roku, na przykład, Msza Krzyżma została odprawiona w Kościele Matki Bożej Altagracia w Delmas, zamiast w katedrze. Inne obszary są bardziej dostępne, dlatego wierni gromadzą się w otwartych parafiach. Rozpoczęliśmy także udzielanie wsparcia duszpasterskiego online. Wiara ludzi pozostaje żywa. Na przykład, na Mszy Wielkoczwartkowej, mimo zagrożenia, zebrała się liczna wierna.

Nadzieja i wsparcie

ACN: Jak ksiądz znajduje nadzieję, aby iść dalej każdego dnia?

Ks. Baudelarie Martial: W obliczu tych wszystkich trudności, jako pasterze naszych ludzi, staramy się utrzymać nadzieję przy życiu mimo wszystko. Na szczęście Kościół jest tu, aby wspierać ludzi. Niektórzy ludzie są traumatyzowani, doznali poważnych obrażeń lub przemocy, ale z czasem szok maleje. Strach pozostaje, ale jako Kościół nie możemy się poddać, musimy iść naprzód i dawać nadzieję.

Rola kapłana w czasie kryzysu

ACN: Jaką rolę pełni ksiądz w tym wszystkim, jako kapłan?

Ks. Baudelarie Martial: Jako kapłan, moją rolą jest dawanie świadectwa. Ten kryzys jest także okazją do miłości i wsparcia, zwłaszcza tych, którzy borykają się z trudnościami i potrzebujących. To nasza odpowiedzialność, aby im towarzyszyć i pomagać odzyskać nadzieję. Jestem dyrektorem CIFOR (Międzyinstytutowe Centrum Formacji Zakonnej) od 15 lat. Tam, z pomocą ACN, zapewniamy seminarzystom formację intelektualną, duchową i ludzką.

Podziękowania dla darczyńców

ACN: Czy ksiądz ma jakieś specjalne przesłanie dla darczyńców wspierających Haiti?

Ks. Baudelarie Martial: Chciałbym podziękować darczyńcom ACN, ponieważ dzięki waszej pomocy Kościół na Haiti przez cały czas może pełnić swoją proroczą rolę. Dziękuję z całego serca, ponieważ bez ACN katastrofa na Haiti byłaby jeszcze większa, a bez wsparcia fundacji sytuacja seminarzystów byłaby jeszcze ciemniejsza. Milion razy dziękuję!