Zaś Pocieszyciel, Duch Święty, którego pośle Ojciec w imieniu moim, On was nauczy wszystkiego i przypomni wam wszystko to, co Ja wam powiedziałem. (J 14,26)
ὁ δὲ παράκλητος, τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, ὃ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ εἶπον ὑμῖν ἐγώ.
Paraclitus autem, Spiritus Sanctus, quem mittet Pater in nomine meo, ille vos docebit omnia et suggeret vobis omnia, quae dixi vobis.
Duch (רוּחַ rûaḥ) – jest rzeczownikiem odczasownikowym, oznaczającym czynność „dmuchania” czy też „tchnienia” wiatru. W konsekwencji może znaczyć podmuch lub oddech, jako znak życia. Ktoś może oddychać, może też odetchnąć to znaczy doznać ulgi. W Starym i Nowym Testamencie rzeczownik ten ma ważne znaczenie teologiczne. Ducha nie można dotknąć, można jednak „usłyszeć Jego głos” lub „odczuć Jego obecność”, ale nie wiadomo „skąd przychodzi i dokąd idzie” (J 3,8). Zawsze działa poprzez jakąś osobę, biorąc ją w posiadanie i przemieniając ją. Rûaḥ może być także wyrazem świadomości człowieka, która zostaje opanowana przez siłę zewnętrzną.
W Starym Testamencie Duch Boży nie pozostało objawiony jako osoba, ale jako siła Boga, która zdolna jest przemienić osobę i uzdolnić ją do czynienia rzeczy niezwykłych. Celem Jego działania jest utwierdzenie Izraela w jego powołaniu, aby mógł stawać się sługą i partnerem w relacji z Bogiem.
W ST istnieje również idea powszechnego wylania ducha prorockiego, która prawdopodobnie wypływa z mów proroka Jeremiasza o Nowym Przymierzu (Jer 31,31-34). Będzie ono opierało się na poznaniu YHWH i na posłuszeństwie Jemu: „Umieszczę swe prawo w głębi ich jestestwa i wypiszę na ich sercu. Będę im Bogiem, oni zaś będą Mi narodem” (w. 33). Podobnie mówi prorok Ezechiel: „Dam im jedno serce i wniosę nowego ducha do ich wnętrza. Z ciała ich usunę serce kamienne, a dam im serce z ciała” (Ez 11,19).
Hebrajskie Greckie słowo