Złamany Pierścień – dlaczego to najważniejszy moment po śmierci papieża?

Czy wiesz, dlaczego papieski Pierścień Rybaka zostaje po śmierci zniszczony? Co ma wspólnego z tym tajemniczy „dzwon śmierci” i jakie niezwykłe procedury są stosowane w Watykanie po odejściu papieża?

Tuż po śmierci papieża i po stwierdzeniu jej przez lekarza, kardynał kamerling oficjalnie potwierdza zgon, wypowiadając formułę informującą, iż biskup Rzymu umarł w Chrystusie Panu.

Od początku XX w. czyli od śmierci Leona XIII zaniechano zwyczaju, zgodnie z którym kardynał kamerling uderzał w czoło zmarłego srebrnym młoteczkiem, wołając go przy tym imieniem chrzcielnym. Po raz ostatni tę tradycję podjęto w 1878 r. po śmierci Piusa XI. Papież Franciszek wprowadził tu zmianę: podczas gdy do tej pory stwierdzano w pokoju papieża, teraz odbywa się w jego prywatnej kaplicy.

Modlitwy żałobne

Po stwierdzeniu zgonu rozpoczyna się modlitwy przy zmarłym. Od tej pory kardynał kamerling, zarządzający na co dzień dobrami materialnymi Stolicy Apostolskiej, będzie odgrywał kluczową rolę. Jest on jedynym kardynałem Kurii Rzymskiej obok wielkiego penitencjarza, który nie ustępuje z urzędu w czasie wakatu. To on ustala wszystkie sprawy związane z pogrzebem, nadzoruje przygotowania do konklawe. Jemu przypada troska o dobra i posiadłości papieskie: Watykański Pałac Apostolski, Pałac na Lateranie i w Castel Gandolfo.

Tuż po śmierci papieża kardynał kamerling zdejmuje z dłoni papieża Pierścień Rybaka. Sygnet, wykonywany indywidualnie dla wszystkich z papieży, zostaje zniszczony, podobnie jak matryce ołowianych pieczęci pontyfikalnych. Kardynał kamerling łamie go lub przepiłowuje na pół. Pozostałości zostawia się w szkatułce w biurku w gabinecie papieża, a następnie mieszkanie wraz z gabinetem zamyka się i pieczętuje pieczęcią kamerlinga. To daje gwarancję, iż po śmierci nie zostanie wydany żaden nowy dokument papieski. Dopiero nowo wybrany papież ma prawo wejść do gabinetu i prosić o przetopienie pieczęci.

Dzwon śmierci

Wiadomość o śmierci Głowy Kościoła obwieszcza światu dźwięk jednego z watykańskich dzwonów. Włosi nazywają go „dzwonem śmierci”. Od 1958 r. nie filmuje się ani nie fotografuje zmarłego papieża aż do momentu przebrania go w strój pontyfikalny koloru czerwonego – wraz z mitrą, paliuszem i pastorałem, symbolizującym władzę religijną. To zarządzenie ma zapobiec sytuacji podobnej, jak w 1958 r., gdy lekarz zrobił zdjęcia Piusa XII w agonii, które sprzedał później prasie.

Do tej pory ciało papieża wystawiano w prywatnym miejscu, wyznaczonym przez Mistrza Ceremonii Papieskich po to, by mogli się z nim pożegnać najbliżsi współpracownicy. Zwykle była to Sala Tronowa, Kaplica Sykstyńska lub Sala Klementyńska. Gdy wszyscy kardynałowie wyrażą zgodę, można je było przenieść do bazyliki. Kardynałowie również ustalają dzień i godzinę pogrzebu. Powinien mieć on miejsce między czwartym a szóstym dniem od śmierci.

I tu także Franciszek wprowadził zmianę: dotychczas ciało było wystawiane na katafalku przed złożeniem do trumny. Teraz ciało papieża od razu umieszcza się w trumnie. Zredukowano także liczbę trumien z trzech do do jednej. Tradycyjne trumny z cyprysu (symbol nieśmiertelności, wierności i trwałości), ołowiu (ze względu an jej trwałość) i dębu (symbolizującego szlachetność, szacunek wobec zmarłego) zastąpiono pojedynczą drewnianą trumną, wewnętrz cynkową. Z obrzędów wyeliminowano też przeniesienie ciała do Pałacu Apostolskiego.

Dorota Niedźwiecka/EWTN Polska

słowa kluczowe: śmierć papieża, kardynał kamerling, Pierścień Rybaka, najważniejszy moment, złamanie,