Wszystkich Świętych w Rzymie: Polskie groby na Campo Verano i pamięć o Ojczyźnie

To jeden z tych dni, gdy serce bije mocniej dla Ojczyzny. Gdy Polacy rozsiani po świecie szukają cmentarza, który choć na chwilę zastąpi im rodzinne groby. W Rzymie takim miejscem jest monumentalne Campo Verano – nekropolia, na której spoczywają dziesiątki naszych rodaków: duchowni, artyści, arystokraci, emigranci, uchodźcy. W ich imieniu milczy kamień, a mówi pamięć. W ciszy modlitwy 1 listopada wracają nie tylko imiona, ale i utracone drogi do Polski, której wielu z nich już nigdy nie zobaczyło.

Więcej artykułów o Kościele znajdziesz na stronie głównej: ewtn.pl

Magdalena Wolińska-Riedi | EWTN Polska | 1 listopada 2025 | Photo credit: Magdalena Wolińska-Riedi, EWTN Polska

Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

To jeden z tych dni w roku, kiedy nostalgia za Ojczyzną przenika serce i refleksja nad przemijaniem i życiem z daleka od bliskich doskwiera bardziej niż zwykle.

Nie zawsze udaje mi się być 1 listopada na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie od ponad stu lat mamy nasz grobowiec rodzinny, dlatego wybieram się tu na piękną nekropolię w centrum Rzymu, by zatopić się w ciszy i modlitwie za zmarłych.

Campo Verano – najstarszy cmentarz w Rzymie

Monumentalny Cmentarz “Verano”, zajmujący aż 83 hektary jest najstarszym cmentarzem w Rzymie. Istnieje od początku XIX wieku, ale tak naprawdę jego historia sięga starożytności.

Już wtedy w miejscu, gdzie dzisiaj położony jest obecny cmentarz, znajdowała się rzymska nekropolia należąca do rodziny Verani. Dziś nekropolia Verano jest cmentarzem zamkniętym, ale to właśnie na nim zostało pochowanych najwięcej naszych rodaków, którzy życie swoje w różny sposób związali z Wiecznym Miastem.

Polacy pochowani na Campo Verano

Znajdują się tu dziesiątki polskich grobów. Najliczniejszą i najbardziej wyróżniającą się grupą są duchowni, artyści, uczeni, literaci i działacze polonijni czy uchodźcy polityczni, którzy przybyli do Włoch w różnych czasach, m.in. po Powstaniu Listopadowym czy po II wojnie światowej. Liczni są także przedstawiciele polskiej arystokracji i ziemiaństwa.

Pierwszym Polakiem pochowanym na Campo Verano był ziemianin Kazimierz Czetwertyński, zmarły w 1839 roku.

W 1942 roku pochowano na Campo Verano generała jezuitów Włodzimierza Ledóchowskiego.

My Polacy bardzo często odwiedzamy też grób zmarłej w 2002 roku w wieku 104 lat wybitnej działaczki polonijnej, historyka sztuki i przyjaciółki Jana Pawła II, hrabiny Karoliny Lanckorońskiej, którą dane mi było poznać osobiście właśnie u naszego papieża.

Grób Polskich Artystów

Ja bardzo lubię odwiedzać też Grób Polskich Artystów, niedawno gruntownie odnowiony, a zaprojektowany przez rzeźbiarza Antoniego Madeyskiego.

W tym grobie pochowano oprócz zmarłego w 1939 roku właśnie jego – autora wawelskich nagrobków Władysława Warneńczyka i królowej Jadwigi, Jadwigę Bohdanowicz i Wiktora Brodzkiego, autora m.in. posągu Jezusa błogosławiącego w kościele Wszystkich Świętych w Warszawie.

A jedną z moich ulubionych postaci rzymskiej emigracji, który tu spoczywa jest słynny malarz Aleksander Gierymski. Spędził on ostatnie lata życia we Włoszech i zmarł tutaj w Rzymie w 1901 roku.

Polacy, którzy żyli i umarli w Wiecznym Mieście

Większość ze wspomnianych wyżej zmarłych pochowanych na cmentarzach rzymskich znaczną część swojego życia spędziła w Italii, głównie w Wiecznym Mieście.

Starali się jej służyć przez działalność dyplomatyczną, literaturę, sztukę, posługę duszpasterską, a teraz spoczywają często w grobach obok innych zmarłych tu rodaków, kojąc może choćby po śmierci nostalgię za daleką Ojczyzną, do której nie dane było im powrócić.owrócić.

#WszystkichŚwiętych #PolacyWRzymie #CampoVerano #Polonia #ModlitwaZaZmarłych #1Listopada #Rzym #WieczneMiasto #Pamięć #Zaduszki #GrobyPolskie #KatolickieMedia #EWTNPolska #MagdalenaWolinskaRiedi

@Zainteresował Cię artykuł?
Chciałbyś zabrać głos w tej sprawie? Wyrazić spoją opinię? Skomentować?
Napisz na redakcja@ewtn.pl
Wybrane wypowiedzi opublikujtresc