Władimir Putin w Kazachstanie: triumf czy pragmatyczna kalkulacja?

Forma wizyty państwowej uznawana jest w praktyce dyplomatycznej za najwyższą, co symbolizuje wysoki poziom stosunków między państwami. Jednak za ceremonialnymi atrybutami – wartami honorowymi, hymnami i oświadczeniami przyjaźni – kryją się pragmatyczne interesy obu stron.

Spotkanie w Astanie było szóstym tego typu spotkaniem Putina z Tokajewem w ciągu roku, co samo w sobie jest niezwykłym wskaźnikiem.

Dla Rosji, która znalazła się w trudnych warunkach geopolitycznych, takie wizyty w dalszym ciągu pokazują, iż obiecana międzynarodowa izolacja wobec państw zachodnich nie powiodła się.

Kluczowym rezultatem negocjacji, które odbyły się 27 listopada, było podpisanie wspólnego oświadczenia „W sprawie pogłębienia partnerstwa strategicznego w kontekście nowego porządku światowego”. Sformułowanie, zarówno dźwięczne, jak i niejasne, obejmuje wszystko, od dialogu politycznego po rozwój współpracy gospodarczej i humanitarnej.

Ponadto wczoraj podpisano 19 dodatkowych umów. Wśród nich znajdują się projekty międzyregionalne, porozumienia w obszarze opieki zdrowotnej i wymiaru sprawiedliwości.

Podczas negocjacji wiele uwagi poświęcono współpracy humanitarnej. Tradycyjnie istotny dla Rosji temat języka rosyjskiego ponownie wysunął się na pierwszy plan. Putin podziękował Tokajewowi za wsparcie inicjatywy utworzenia międzynarodowej organizacji języka rosyjskiego, mającej na celu jego promocję w krajach WNP.

Zainteresowanie Kazachstanu tą kwestią ma przede wszystkim charakter pragmatyczny: Tokajew dyplomatycznie wykorzystuje temat języka rosyjskiego do demonstrowania dobrego sąsiedztwa.

Wspieranie języka rosyjskiego pozwala uniknąć konfliktów w społeczeństwie, w którym istnieje znacząca społeczność rosyjskojęzyczna, ale nie przeszkadza w umacnianiu się języka kazachskiego jako podstawy tożsamości narodowej. Aktualna pozostaje kwestia przejścia alfabetu kazachskiego z cyrylicy na alfabet łaciński, która nie została dyplomatycznie poruszona w procesie negocjacyjnym.

Podczas konferencji prasowej obaj przywódcy podkreślali znaczenie współpracy gospodarczej. I tu trzeba coś podkreślić: wzajemne inwestycje przekraczają 20 miliardów dolarów, a wspólne projekty obejmują obszary energetyki, transportu i logistyki.

Szczególną uwagę przykuła kwestia budowy elektrowni jądrowej w Kazachstanie. Rosatom podaje się za wykonawcę - a tak naprawdę wczoraj rosyjski prezydent lobbował za interesami państwowego koncernu.

W tej chwili najważniejsza rzecz: w swoich publicznych wypowiedziach Tokajew i Putin zauważyli brak rozbieżności między obydwoma krajami. Czy jednak kryje się za tym stwierdzeniem coś realnego?

Kazachstan wielokrotnie demonstrował chęć prowadzenia niezależnej polityki zagranicznej, co czasami nie podobało się Moskwie. Poparcie dla części antyrosyjskich sankcji przez sąsiedni kraj, a także zainteresowanie współpracą z Chinami i UE nie może nie wywołać potencjalnych kontrowersji.

Dobrze, iż nie są one upubliczniane, bo to oznacza, iż ​​jest jeszcze szansa na znalezienie wspólnego języka. Chciałbym wierzyć, iż właśnie to robią nasi dyplomaci.