Wioski Potiomkinowskie: Którzy rozpowszechniali brudne plotki o księciu Taurydzie

Słynny mit historyczny o „wioskach potiomkinowskich” związany jest z imieniem władczyni imperium rosyjskiego, Katarzyny II.

Podróżnicy widzieli kwitnące miasta i wsie oraz fasady domów ozdobione wiankami. A podczas przepraw przez rzekę cesarzową i jej towarzyszki transportowano ogromnymi statkami, imponującymi swoją skalą. Przez całą drogę Katarzynę witano fajerwerkami i wszelkiego rodzaju iluminacjami. Towarzyszom cesarzowej pokazano nowo powstałe miasto Chersoń, gdzie na oczach zagranicznych gości zwodowano trzy okręty wojenne i zademonstrowano Cesarską Flotę Czarnomorską. Dokonano także lokacji miasta Jekaterynosławia, które według planu Potiomkina miało stać się stolicą Noworosji. Zarówno cesarzowa, jak i jej wysocy rangą goście byli pod wrażeniem pracy wykonanej przez księcia Tauryda.

Jednak w końcu zaczęły rozprzestrzeniać się wyjątkowo nieprzyjemne plotki. Podobno podczas podróży książę Potiomkin zorganizował pokaz pokazowy dla Katarzyny II i wszystko, co cesarzowa widziała na Krymie, było rzekomo fałszywe i ustawione na jej przybycie.

To wszystko nie miało nic wspólnego z rzeczywistością. W rzeczywistości nieżyczliwi Potiomkina zaczęli rozpowszechniać pogłoski o fałszywych wioskach na długo przed podróżą Katarzyny. Byli oczywiście aktywnie przyjmowani przez zagranicznych gości z przyjemnością. I choćby pisali o tym w raportach dyplomatycznych.

I tak saksoński dyplomata Georg Gelbig napisał w swojej książce wspomnień o Potiomkinie:

Następnie tę fałszywą historię podjęły i rozpowszechniły inne źródła zagraniczne kilkadziesiąt lat po opisanych wydarzeniach.

Potiomkin naprawdę bogato dekorował miejsca, przez które przechodziła wysoka delegacja: wieszał iluminacje, organizował parady i odpalał sztuczne ognie. Było to jednak zupełnie w duchu ówczesnych oficjalnych wizyt, a sam książę nie ukrywał faktu takiej dekoracji. Jednocześnie w dziesiątkach innych opisów podróży Katarzyny nie ma ani śladu tzw. wiosek potiomkinowskich.

Ponadto liczni uczestnicy podróży sami opisali faktycznie zbudowane miasta i wsie na całym szlaku, wskazując, iż były one bogato zdobione na przybycie cesarzowej.

Potiomkin oczywiście dołożył wszelkich starań, aby miasta i wsie prezentowały się w jak najlepszej formie przed oczami cesarzowej i jej towarzyszy. Obficie je dekorując, książę Tauryd starał się ożywić opuszczony krajobraz stepowy i dać gościom wyobrażenie o przyszłym dobrobycie Nowej Rosji.