W Rosji gwałtownie rośnie liczba zakazów wobec wspólnot baptystycznych

Zdjęcie: Michael Siebert z Pixabay

Rosyjskie sądy w minionym roku nasiliły praktykę cywilnych zakazów wobec baptystycznych wspólnot religijnych, które spotykają się bez zgody państwa – poinformowała organizacja zajmująca się wolnością religijną Forum 18.

Obecnie co najmniej 10 wspólnot Baptystów Rady Kościołów, które odmawiają rejestracji państwowej, doświadcza inwigilacji ze strony służb specjalnych, nalotów oraz procesów o rzekomą nielegalną działalność misyjną. Liczba zakazów wzrosła po 2024 roku.

Trzy najnowsze decyzje zapadły w Kraju Krasnodarskim – sądy zakazały działalności kościelnej w Timasziowsku (13 października), w Armawirze (30 września) oraz w Tuapse (22 września) – podało Forum 18.

– Taka praktyka tylko się nasila – napisał 23 października adwokat i obrońca wolności religijnej Siergiej Czugunow na swoim kanale w serwisie Telegram, dodając, iż władze powinny unieważnić te zakazy.

Sąd rejonowy zakazał działalności zboru baptystycznego w Timasziowsku cztery miesiące po tym, jak prokuratura przeprowadziła kontrolę podczas nabożeństwa w czerwcu. 10 lipca złożono pozew cywilny o zakaz prowadzenia działalności kościelnej.

The Baptist Council of Churches Intercession Department opublikował później oświadczenie, w którym zakwestionował legalność nalotu. Wskazano, iż prokuratura nie przedstawiła żadnych dowodów na poważne, rażące, uporczywe lub społecznie niebezpieczne naruszenia, jakich wymaga Rezolucja nr 64 Plenum Sądu Najwyższego z 27 grudnia 2016 r.

W Tuapse prokuratura powołała się na wcześniejsze grzywny administracyjne nałożone na pastora Anatolija Muchę oraz innych członków wspólnoty za „nielegalną działalność misyjną”, co posłużyło jako podstawa do uzyskania zakazu działalności kościoła.

W Armawirze sąd miejski przychylił się do wniosku prokuratury i również zakazał działalności kościoła. Pastor Władimir Popow już wcześniej otrzymał kilka grzywien, m.in. w 2021 roku 5000 rubli (ok. 62 USD) za prowadzenie nabożeństw we własnym domu. 15 października przegrał apelację od kolejnej grzywny – 10 000 rubli (ok. 124 USD).

Forum 18 informuje, iż mimo orzeczeń sądów, wspólnoty chrześcijańskie w Rosji przez cały czas spotykają się i prowadzą działalność.

– W Rosji polowanie na czarownice trwa – napisał 23 października adwokat Anatolij Pczielincew, komentując w swoim kanale na Telegramie orzeczenie sądu apelacyjnego, który podtrzymał zakaz wobec kościoła w Republice Mari El.

Council of Churches Baptists powołują się na konstytucyjne prawo obywateli Federacji Rosyjskiej do organizowania nabożeństw bez konieczności rejestracji państwowej. Przywołują w tym kontekście zarówno ustawę o wolności sumienia z 1997 roku, jak i Konstytucję FR oraz międzynarodowe zobowiązania Rosji w zakresie praw człowieka.

Z kolei prokuratura argumentuje, iż wspólne spotkania religijne oraz dzielenie się wiarą oznaczają, iż dana grupa działa jako organizacja religijna, a to wymaga rejestracji. Jak powiedzieli prawnicy Forum 18, oznacza to ryzyko represji również wobec innych wspólnot protestanckich, które nie zarejestrowały swojej działalności.

– Warunkiem zastosowania zakazu jest niemożność usunięcia naruszenia – podkreśla mecenas Czugunow. – Tymczasem w tych przypadkach sądy same przyznają, iż zakaz obowiązuje do momentu złożenia stosownego zawiadomienia. Oznacza to, iż choćby jeżeli uznamy to za naruszenie, to jest ono możliwe do usunięcia, więc zakaz jest bezprawny.

16 czerwca niższa izba rosyjskiego parlamentu, czyli Duma Państwowa, wniosła projekt ustawy zakazującej odprawiania nabożeństw, obrzędów i ceremonii religijnych w lokalach mieszkalnych oraz użytkowych znajdujących się w budynkach mieszkalnych.

Projekt nosi tytuł: „O zmianach w artykułach 12 i 16 ustawy federalnej ‘O wolności sumienia i zrzeszeniach religijnych’”. Zakłada on również zakaz rejestrowania przez Ministerstwo Sprawiedliwości organizacji religijnych, które prowadzą nabożeństwa w lokalach mieszkalnych lub użytkowych w blokach mieszkalnych.

W uzasadnieniu projektu napisano (tłumaczenie z jęz. rosyjskiego), iż „zgromadzenia dużych grup nieznanych osób, w tym nielegalnych imigrantów, zwiększają ryzyko przestępczości, wywołują konflikty sąsiedzkie i naruszają przepisy przeciwpożarowe oraz zasady bezpieczeństwa publicznego”.

12 sierpnia Novaya Gazeta Europe poinformowała, iż proponowane zmiany mogłyby objąć zdecydowaną większość sal modlitewnych należących do Rady Kościołów Baptystów.

1 października rząd federalny zgłosił uwagi do projektu ustawy, uznając, iż wymaga on „istotnych poprawek”, ponieważ art. 16 ust. 2 obowiązującej ustawy stanowi, iż „nabożeństwa, obrzędy i ceremonie religijne mogą być odprawiane bez przeszkód w lokalach mieszkalnych”. Wciąż nie wiadomo, czy Duma przyjmie ustawę w obecnym brzmieniu.

– Mam pytanie do deputowanych, którzy tak chętnie uchwalają zakazy i przepisy karne – napisał mecenas Pczielincew na Telegramie. – Co powstrzymuje ich przed wprowadzeniem jasnych i precyzyjnych zapisów w prawie, które nie pozwalałyby na prześladowanie wierzących?

Forum 18 informuje także o innych przypadkach zakazów. Kościół w Kurganińsku (Kraj Krasnodarski) został fizycznie zaplombowany przez komorników, co zmusiło wiernych do odprawiania nabożeństw na zewnątrz. Zakaz z 6 września 2024 roku został zaskarżony przez pastora Aleksandra Czmycha, który jednak przegrał apelacje 26 listopada 2024 oraz 7 maja. Sąd Najwyższy Federacji Rosyjskiej 29 sierpnia odrzucił jego kasację bez rozpatrzenia.

Zbór w Rodnikach (również Kraj Krasnodarski) otrzymał zakaz 24 grudnia. Po nieudanej apelacji pastora Władimira Gordijenki zakaz uprawomocnił się 3 kwietnia, a sąd kasacyjny 4. instancji utrzymał go 29 października.

24 lipca sąd miejski zakazał działalności zborowi w Joszkar-Ole (Republika Mari El), a 23 października Sąd Najwyższy republiki odrzucił apelację i orzeczenie weszło w życie.

Na 13 listopada zaplanowano rozprawę przed Sądem Miejskim w Błagowieszczeńsku (Rosyjski Daleki Wschód), który ma rozpatrzyć cywilny pozew prokuratury przeciwko lokalnemu zborowi Council of Churches Baptist.

Autor: Jack Bethel
Źródło: Christian Daily