Członkowie opozycji w Pakistanie protestują przeciwko ustawie zakazującej małżeństw dzieci w zgromadzeniu prowincji Beludżystan, 14 listopada 2025 r. (Zrzut z Facebooka)W przełomowym kroku na rzecz ochrony dzieci – zwłaszcza dziewcząt – przed przymusowymi małżeństwami, w piątek (14 listopada) zgromadzenie prowincji Balochistan w Pakistanie przyjęło ustawę zakazującą małżeństw dzieci.
Ustawa pod nazwą Balochistańska ustawa o zakazie małżeństw dzieci z 2025 roku ustanawia 18 lat jako minimalny wiek zawarcia małżeństwa na terenie prowincji oraz przewiduje surowe kary dla osób biorących udział w małżeństwach nieletnich. Oczekuje się, iż gubernator prowincji podpisze ustawę jeszcze w tym tygodniu.
Zgodnie z nowym prawem, dorosły mężczyzna, który zawrze małżeństwo z dzieckiem, a także osoby uczestniczące w organizacji takiego małżeństwa, podlegają karze od dwóch do trzech lat ciężkiego więzienia oraz grzywnie w wysokości od 100 000 do 200 000 rupii pakistańskich (ok. 353–707 USD). W przypadku nieuiszczenia grzywny sąd może nałożyć dodatkową karę trzech miesięcy pozbawienia wolności.
Osoby udzielające ślubu – tzw. Nikah Khawanowie, rejestratorzy ślubów oraz sekretarze rad lokalnych – będą zobowiązani do weryfikacji elektronicznych dowodów tożsamości (CNIC) obu stron przed zawarciem związku małżeńskiego. Zaniedbanie tego obowiązku będzie traktowane jako przestępstwo i podlega karze do roku więzienia oraz grzywnie do 100 000 rupii pakistańskich (ok. 353 USD).
Wszystkie przestępstwa przewidziane w ustawie będą miały charakter karalny z urzędu, bez prawa do zwolnienia za kaucją oraz bez możliwości ugody pozasądowej. Sprawy będą rozpatrywane wyłącznie przez sędziego sądu pierwszej instancji.
Nowe przepisy uznają za nieważne wszelkie małżeństwa z udziałem dziecka, jeżeli doszło do porwania, sprzedaży, nakłaniania, przymusu lub handlu dziećmi w celu zawarcia małżeństwa bądź wykorzystania seksualnego. Dzieci urodzone z takich związków będą uznawane za legalne, a obowiązek ich utrzymania spoczywał będzie na ojcu.
Ustawa definiuje dziecko jako osobę poniżej 18. roku życia i uznaje wszystkie małżeństwa zawarte z osobami niepełnoletnimi za nielegalne – a w wielu przypadkach także za nieważne od samego początku (void ab initio). Przepisy uchylają wszystkie inne sprzeczne z nimi akty prawne obowiązujące w prowincji.
Ustawa formalnie uchyla kolonialną ustawę o zakazie małżeństw dzieci z 1929 roku na terenie Balochistanu, choć rozpoczęte postępowania na jej podstawie będą kontynuowane do ich zakończenia. W ciągu sześciu miesięcy rząd prowincji zobowiązany jest do opracowania szczegółowych przepisów wykonawczych.
Sprzeciw opozycji: „Nieislamska” ustawa
Przedstawienie i uchwalenie ustawy wywołało burzliwe sceny w parlamencie prowincji – parlamentarzyści opozycji wznosili okrzyki i zakłócali obrady. W trakcie chaosu otoczyli mównicę marszałka i mieli podrzeć kopie projektu ustawy, argumentując, iż nowe prawo narusza zasady islamu.
Przemawiając na forum izby, lider opozycji Younus Aziz Zehri skrytykował ustawę, podkreślając, iż jego partia – Jamiat Ulema-e-Islam-Fazl (JUI-F) – nie poprze żadnego aktu prawnego, który uznaje za sprzeczny z naukami islamskimi.
– Ustawę przyjęto jedynie po to, by zadowolić organizacje pozarządowe – stwierdził Zehri.
Poseł Asghar Tareen zapowiedział, iż mimo przegłosowania ustawy, opozycja zaskarży ją do sądu. Po zakończeniu protestu członkowie opozycji opuścili salę obrad, wykrzykując hasła sprzeciwu wobec nowego prawa.
Rząd: Demokracja zwyciężyła
Szef rządu Balochistanu Sarfraz Bugti powiedział po głosowaniu, iż większość członków zgromadzenia poparła ustawę, co świadczy o sile procesu demokratycznego. Dodał, iż projekt przez ostatnie sześć miesięcy był analizowany przez odpowiednie komisje parlamentarne i został zatwierdzony przez rząd przed trafieniem pod głosowanie.
– Różnice zdań są nieodłącznym elementem demokracji, jednak każda ustawa uchwalana jest z myślą o dobru społecznym – powiedział Bugti.
Uznanie ze strony społeczności międzynarodowej
UNICEF oraz działacze na rzecz praw człowieka z zadowoleniem przyjęli uchwalenie ustawy i wezwali do wprowadzenia podobnych przepisów w dwóch pozostałych prowincjach: Pendżabie i Chajber Pasztunchwa, gdzie dziewczęta przez cały czas mogą wychodzić za mąż już od 16. roku życia zgodnie z tradycją lub prawem religijnym.
Prowincja Sindh już w 2013 roku ustanowiła 18 lat jako minimalny wiek zawarcia małżeństwa zarówno dla dziewcząt, jak i chłopców, próbując przeciwdziałać praktyce małżeństw dzieci.
UNICEF Pakistan napisał na Facebooku:
„Gratulacje dla zgromadzenia Balochistanu oraz wszystkich niestrudzonych orędowników tej zmiany: parlamentarzystek, działaczy społeczeństwa obywatelskiego i partnerów, których przywództwo i zaangażowanie doprowadziły do tej historycznej zmiany. To wydarzenie to coś więcej niż ustawa – to ochrona praw dziecka, dzieciństwa i fundament bezpieczniejszej, zdrowszej i bardziej pełnej nadziei przyszłości #DlaKażdegoDziecka.”
Nadzieje na kolejne reformy
Chrześcijański poseł do Zgromadzenia Prowincji Pendżab, Ejaz Alam Augustine, wyraził nadzieję, iż przyjęcie ustawy w Balochistanie pomoże przeforsować podobne przepisy w Pendżabie, gdzie projekt ustawy przeciwko małżeństwom dzieci czeka na zatwierdzenie od kwietnia 2024 roku.
– To najważniejsze rozwiązanie, które ma chronić nieletnie chrześcijanki przed przymusowymi konwersjami religijnymi, ponieważ sprawcy często wykorzystują religię jako przykrywkę do porwań i zawierania małżeństw z nieletnimi – powiedział Augustine w rozmowie z Christian Daily International–Morning Star News.
19 maja parlament Pakistanu przyjął istotną ustawę zakazującą małżeństw dzieci na terenie stołecznego Islamabad, ustanawiając minimalny wiek zawarcia małżeństwa dla obu płci na 18 lat.
W Pendżabie projekt ustawy, który miałby podnieść wiek małżeństwa dla chłopców i dziewcząt do 18 lat, został zgłoszony 25 kwietnia 2024 roku, ale wciąż czeka na zatwierdzenie. Do czasu jego uchwalenia minimalny wiek dla dziewcząt w tej prowincji to przez cały czas 16 lat. Na poziomie ogólnokrajowym Christian Marriage (Amendment) Act 2024 określa wiek małżeństwa dla chrześcijan na 18 lat, ale jeżeli dziewczynka przechodzi na islam, obowiązują ją przepisy szariatu, które pozwalają na wcześniejsze małżeństwo.
Obrońcy praw człowieka alarmują, iż w Pakistanie dziewczynki – czasem choćby 10-letnie – są porywane, zmuszane do przejścia na islam, gwałcone w ramach „małżeństw religijnych”, a następnie naciskane, by składały fałszywe zeznania na korzyść porywaczy. Sędziowie często ignorują dokumentację potwierdzającą wiek dziecka i przekazują je porywaczom jako ich „legalne żony”.
Pakistan, w którym 96% populacji stanowią muzułmanie, zajmuje ósme miejsce na Światowej Liście Prześladowań Open Doors 2025 jako jedno z najtrudniejszych miejsc do życia dla chrześcijan.
Źródło: Morning Star News
