Świąteczne uroczystości w Chełmie

W dniach 31 maja – 1 czerwca 2025 roku w Parafii Prawosławnej pw. św. Jana Teologa w Chełmie miały miejsce uroczystości poświęcone św. Męczennikom Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej. Tegoroczne uroczystości powiązane były z inauguracją diecezjalnych wydarzeń poświęconych 1700-leciu I-go Soboru Powszechnego w Nicei.

Chełmskie uroczystości rozpoczęły się w sobotnie popołudnie całonocnym czuwaniem, któremu przewodniczył arcybiskup lubelski i chełmski Abel w asyście arcybiskupa gorlickiego i przemyskiego Paisjusza i biskupa siemiatyckiego Warsonofiusza. Tegoroczna pamięć św. Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej zbiegła się ze wspomnieniem Świętych Ojców I Soboru Powszechnego w Nicei (325 r.). W związku z tym uroczyście poświęcono ikony św. Mikołaja Cudotwórcy oraz św. Spirydona z Tremituntu. Wedle cerkiewnej tradycji obaj święci byli obrońcami ortodoksji i w wyrazisty sposób zaświadczyli o błędnych nauczaniach heretyka Ariusza.

Po wieczornym nabożeństwie miała miejsce panachida w Wierzchowinach w 80. rocznicę tragicznych wydarzeń mordu na prawosławnej społeczności wsi, który miał miejsce 6 czerwca 1945 roku. Z inicjatywy Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej w 1995 roku w symbolicznym miejscu usytuowano pomnik, przy którym rok rocznie odbywa się wspólna modlitwa pamięci ofiar tych wydarzeń. W tegorocznej panachidzie udział wzięli starosta krasnostawski Janusz Szpak, wójt gminy Siennica Różana Leszek Proskura oraz sekretarz gminy Siennica Różana Dariusz Turzyniecki.

Świąteczna niedziela rozpoczęła się od akatystu do św. męczenników oraz poświęcenia wody. Przed św. Liturgią u progu świątyni powitano przybyłych hierarchów, czego dokonały dzieci, członkowie rady parafialnej oraz proboszcz parafii ks. Jarosław Szczur. Dzisiejszy dzień jest swoistym dialogiem pomiędzy Ojcami I Soboru Powszechnego, a św. męczennikami, którzy swoim świadectwem wiary podkreślali potrzebę jedności w Cerkwi – podkreślił ks. Jarosław.

Po ewangelicznym czytaniu okolicznościową homilię wygłosił arcybiskup Paisjusz. Hierarcha zwrócił uwagę na męstwo i niezłomność wyznawców Świętego Prawosławia, którzy w 2003 roku w Chełmie zostali przez Cerkiew prawosławną w Polsce kanonizowani. Miłość do Boga i jego Cerkwi jest ponad wszystko. To fundament naszej wiary, chrześcijańskiego życia oraz postępowania. Pamięć o świętych męczennikach jest przypomnieniem każdemu z nas i całemu światu o tym, co jest istotne w życiu. O miłości do Boga i ludzi – zaznaczył arcybiskup Paisjusz.

W czasie nabożeństwa śpiewał chór parafialny pod kierownictwem lektora Sergiusza Horbaczewskiego.

Po św. Liturgii odbyła się procesja, podczas której odsłonięto okolicznościową tablicę poświęconą jubileuszom 1700-lecia I Soboru Powszechnego w Nicei oraz 100-lecia ogłoszenia w Warszawie tomosu o autokefalii Kościoła prawosławnego w Polsce.

Na koniec słowa pozdrowień przekazał arcybiskup Abel. Hierarcha nawiązał do tegorocznych jubileuszy, a także podziękował przybyłemu duchowieństwu i wiernym. Rokroczne święto w Chełmie i modlitwa przed św. relikwiami Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej stanowi impuls do apostolstwa wiary prawosławnej we współczesnym świecie. Ich przelana krew zobowiązuje nas tu i teraz do pogłębiania duchowego życia i aktywności na polu cerkiewnym – zachęcał Jego Ekscelencja.

Następnie głos zabrał arcybiskup Paisjusz, który podziękował arcybiskupowi Ablowi za pracę arcypasterską w odrodzonej, historycznej Diecezji Chełmskiej. To Wasz trud duchowego zasiewu, położonego ponad 35 lat temu, dzisiaj przynosi owoc w postaci rozwoju życia cerkiewnego na Chełmszczyźnie. Ta aktywność jest istotna również w pracach komisji ds. kanonizacji, gdzie Wasza wnikliwość i zapał badań historycznych odnajduje nowych wyznawców i świadków wiary Chrystusowej Kościoła prawosławnego w Polsce – podkreślił arcybiskup Paisjusz.

W tegorocznych uroczystościach udział wzięli licznie przybyli wierni oraz pielgrzymi m.in. z Białegostoku, Lublina, Grodziska, Czarnej Cerkiewnej, Biłgoraja, Białej Podlaskiej i parafii prawosławnych Diecezji Lubelsko-Chełmskiej oraz ukraińskiego Lwowa i Torczyna.

Podczas święta można było zapoznać się z okolicznościową wystawą poświęconą 1700-leciu I Soboru Powszechnego w Nicei, przygotowaną przez Chełmskie Centrum Kultury Prawosławnej.

Chełmskie święto było inauguracją diecezjalnych wydarzeń związanych z jubileuszami 1700-lecia I Soboru Powszechnego oraz 100-lecia ogłoszenia w Warszawie tomosu o autokefalii Kościoła prawosławnego w Polsce. Kolejne przedsięwzięcia oparte na sympozjach naukowych i koncertach muzyki cerkiewnej odbędą się w Biłgoraju, Tomaszowie Lubelskim, Włodawie, Terespolu, Hrubieszowie, Puławach i Mińsku Mazowieckim. Partnerem wydarzenia jest województwo lubelskie.

Zwieńczeniem świątecznych uroczystości był poczęstunek przygotowany przez żołnierzy 19. Nadbużańskiej Brygady Obrony Terytorialnej w Chełmie.

ks. J. Szczur

zdjęcia: B. Kozak