Relikwia Tronu Świętego Piotra: Historia, Symbolika i Znaczenie

Tron Świętego Piotra (Cathedra Sancti Petri Apostoli) jest jednym z najważniejszych reliktów chrześcijaństwa, przechowywanym w Bazylice Świętego Piotra w Watykanie. To starożytny drewniany tron, który według tradycji należał do św. Piotra, pierwszego papieża i głównego apostoła Jezusa Chrystusa. Jest nie tylko symbolem duchowego autorytetu św. Piotra, ale także reprezentuje nieprzerwaną tradycję papieską i jedność Kościoła katolickiego. Artykuł ten przybliża historię, znaczenie i symbolikę tej relikwii, opierając się na dostępnych źródłach i materiałach, w tym zdjęciach wykonanych dzisiaj w Bazylice Świętego Piotra.

Piotr M. Pietrus | EWTN Polska | 27 października 2024 | Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska. Dziękujemy, iż czytasz ten artykuł. jeżeli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

Historia Katedry Świętego Piotra

Katedra Świętego Piotra datuje się na początek chrześcijaństwa. Tradycja głosi, iż to właśnie na tym tronie św. Piotr wygłaszał swoje kazania i nauki w Rzymie. Przez wieki relikwia ta była traktowana z największą czcią, będąc symbolem duchowego autorytetu i przewodnictwa, jakie św. Piotr pełnił w Kościele.

W czasie prac renowacyjnych w Bazylice Świętego Piotra, relikwię tę wyjęto z monumentalnego relikwiarza zaprojektowanego przez Gian Lorenzo Berniniego, jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy baroku. Bernini został zaangażowany przez papieża Aleksandra VII do stworzenia oprawy dla tronu, co miało miejsce w latach 1647-1653. Drewniany tron został umieszczony w pozłacanej, bogato zdobionej konstrukcji, która w tej chwili jest centralnym punktem apsydy Bazyliki.

Symbolika i Znaczenie

Tron Świętego Piotra jest nie tylko zabytkiem, ale także symbolicznym wyrazem władzy i duchowego przewodnictwa papieża. W tradycji Kościoła katolickiego tron ten reprezentuje „katedrę”, czyli miejsce, z którego naucza biskup. W przypadku Katedry Świętego Piotra odnosi się to do najwyższego autorytetu w Kościele, sprawowanego przez następców św. Piotra – papieży.

Bernini, tworząc swoją oprawę, konstrukcję, wkomponował liczne elementy symboliczne. Rzeźby czterech Doktorów Kościoła – św. Ambrożego, św. Augustyna, św. Jana Chryzostoma i św. Atanazego – wspierają tron, co podkreśla rolę nauki i teologii w umacnianiu Kościoła. U góry umieszczono alabastrowe okno z wizerunkiem Ducha Świętego w postaci gołębicy, co symbolizuje Boże natchnienie i prowadzenie Kościoła przez Ducha.

Symbolika Płaskorzeźb

Tron Świętego Piotra jest ozdobiona płaskorzeźbami, w tym dekoracjami z kości słoniowej przedstawiającymi prace Herkulesa. Motywy te, pochodzące z okresu karolińskiego (IX wiek), mają różnorodne znaczenie symboliczne. Herkules w starożytności był symbolem siły i wytrwałości, co mogło stanowić alegorię dla duchowej mocy, jaką św. Piotr musiał posiadać, by pełnić swoją rolę w Kościele. Ponadto, według niektórych przekazów, płaskorzeźby te mogły być darem Karola Łysego dla papieża Jana VIII podczas jego koronacji na cesarza, co dodaje kontekst historyczny i polityczny tej relikwii.

Sceny ewangeliczne umieszczone w zdobieniach, takie jak umywanie nóg przez Chrystusa, mają głębokie znaczenie teologiczne, podkreślając pokorę i służbę jako centralne wartości w posłannictwie apostołów. Na tronie znajduje się również relief przedstawiający przekazanie kluczy św. Piotrowi, symbolizujący jego autorytet i misję powierzoną mu przez Chrystusa (por. Mt 16,18-19).

Wystawienie Relikwii

Dzisiaj, podczas specjalnych uroczystości w Bazylice Świętego Piotra, papież Franciszek miał okazję osobiście kontemplować tę relikwię, przeniesioną tymczasowo do sakrystii Ottoboni. Związane jest to z trwającymi pracami konserwatorskimi nad Berniniego „Baldachimem”, który przykrywa główny ołtarz Bazyliki. Relikwia Katedry Świętego Piotra stała się w ten sposób centralnym punktem modlitw i refleksji podczas otwarcia Synodu o synodalności, co podkreśla jej duchowe znaczenie w aktualnych wydarzeniach kościelnych.

Artystyczne Zdobienia i Relikwia

Sam tron wykonany jest z drewna, a jego detale wskazują na różnorodne wpływy artystyczne. Zdobienia obejmują płyty z kości słoniowej przedstawiające sceny z mitologii oraz dekoracje z IX wieku, typowe dla epoki karolińskiej. Te detale świadczą o długiej historii i kulturowym bogactwie relikwii, która przez wieki była obiektem badań i renowacji.

Podsumowanie

Tron Świętego Piotra jest jednym z najważniejszych symboli Kościoła katolickiego, łączącym duchową spuściznę św. Piotra z historią papiestwa i tradycją Kościoła. Obecność tej relikwii w sercu Bazyliki Świętego Piotra przypomina o początkach chrześcijaństwa i misji, jaką apostołowie powierzyli swoim następcom. Dziś, podczas obchodów związanych z Synodem, Katedra Świętego Piotra przez cały czas inspiruje wiernych, będąc świadkiem zarówno dawnych, jak i współczesnych dziejów Kościoła.

Galeria Zdjęć

Zdjęcia wykonane dzisiaj, podczas Mszy Świętej kończącej Synod, w Bazylice Świętego Piotra przedstawiają Katedrę Świętego Piotra w jej aktualnym stanie. Można na nich zobaczyć starannie zdobioną konstrukcję tronu oraz szczegóły jego rzeźbionych elementów.