Przeciw statyczności myślenia. Oryginalność Adolfa Bocheńskiego

1 dzień temu
Zdjęcie: Adolf Bocheński


Myśl tego wybitnego publicysty politycznego jest zadziwiająco aktualna. W latach 30. XX wieku Bocheński głosił tezę, iż niepodległa Ukraina wzmocni bezpieczeństwo Polski i Europy Wschodniej. Ostro krytykował autorytaryzm. Samą myśl o posiadaniu „władzy na zawsze” uważał za szkodliwą.

Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” jesień 2024. W wolnym dostępie można przeczytać jedynie jego fragment. W całości jest otwarty tylko dla prenumeratorów naszego pisma i osób z wykupionym pakietem cyfrowym. Subskrypcję można kupić TUTAJ.

W jednym z tekstów poświęconych polskiej myśli politycznej Timothy Snyder wskazywał na to, iż „Historia intelektualna z natury ma charakter metodologiczny, ponieważ kronika tego, co może być pomyślane, jest obrazem tego, co można sobie wyobrazić, a więc przynajmniej tego, co uważano za to, co jest lub może być możliwe”1. Warto uzupełnić tę interpretację, ponieważ badanie myśli politycznej pozwala odkryć jej inne walory, takie jak zdolność do nowego odczytywania rzeczywistości i projektowania polityki sprawczej. Z pewnością myśl polityczna Adolfa Bocheńskiego ukazuje, iż to, co „mogło być pomyślane”, było oryginalne i zmuszało do rewizji strategii politycznych.

Kim był człowiek, którego Jerzy Giedroyc uznawał za swojego najbliższego współpracownika w okresie międzywojennym? Bocheński przyszedł na świat w rodzinie ziemiańskiej o długich tradycjach patriotycznych. Majątek rodzinny Ponikwa znajdował się w pobliżu Tarnopola. Wszyscy, którzy pisali o dzieciństwie Adolfa, wskazywali na jego nadzwyczajne zdolności intelektualne. Nauczył się czytać w wieku pięciu lat na pracy Mariana Kukiela Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej. W wieku trzynastu lat studiował wnikliwie dzieła Clausewitza. Trzy lata później opublikował wraz z bratem Aleksandrem książeczkę Tendencje samobójcze narodu polskiego2.

To access this content, you must purchase Pakiet cyfrowy, Kwartalnik drukowany + Pakiet cyfrowy, Pakiet Druk+Cyfra or Pakiet druk + cyfra 2021 – Europa.

Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” jesień 2024

Idź do oryginalnego materiału