I Tomáš Halík, i Richard Rohr, i Marek Kita zgodnie twierdzą, iż zmiana w Kościele powinna polegać na duchowej przemianie i powinna wypływać z wewnętrznej głębi, z kontemplacyjnego spojrzenia na całą rzeczywistość.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” zima 2024, w dziale „Nad książkami”. W wolnym dostępie można przeczytać jedynie jego fragment. W całości jest otwarty tylko dla prenumeratorów naszego pisma i osób z wykupionym pakietem cyfrowym. Subskrypcję można kupić TUTAJ.
- Marek Kita
Zostać w Kościele / Zostać Kościołem
Kościół katolicki jest w kryzysie. Pewnie każda i każdy z nas byłby w stanie sporo na ten temat powiedzieć. Wszyscy pewnie też przeczuwamy, iż obecna sytuacja Kościoła domaga się jego głębokiej odnowy, która dałaby nadzieję na zmianę. Jak pisze ks. Tomáš Halík, którego wybrałem na jednego z przewodników w tym tekście: „wierzę, iż każda kryzysowa sytuacja stanowi wyzwanie i okazję do znalezienia czegoś nowego i cennego”1. Stwierdza też, iż „kryzys ten stanowi okazję do odkrycia innej, głębszej formy chrześcijaństwa”2.
Gdzie jednak należy rozpocząć poszukiwania? Jak w ogóle zabrać się do odnawiania czy reformowania wspólnoty tak licznej (obecnie liczącej prawie półtora miliarda osób) i zróżnicowanej? Z tak bogatą, często ambiwalentną i – co rozumiemy dzisiaj być może lepiej niż kiedykolwiek – również bolesną historią? Od czego zacząć? Co ma być tutaj celem? Czy w ogóle jest to możliwe? Czy powinniśmy tego oczekiwać od hierarchów, czy raczej nadszedł czas, by zacząć działać oddolnie i wziąć sprawy we własne ręce?
Tymi, u których w pierwszej kolejności szukamy odpowiedzi na te i inne tego typu pytania, są teologowie. Choć nie mają oni monopolu na rozwiązania – jak również nie jest to tylko ich odpowiedzialność, by z tymi pytaniami się mierzyć – to z pewnością warto sięgnąć po ich refleksje. Możemy się z nimi zgadzać lub nie, ale ich głos może posłużyć jako cenny punkt odniesienia do podjęcia własnych poszukiwań.
Zajmę się tu trzema książkami, które w podobnym duchu szukają drogi wyjścia z kryzysu. Są to: Uniwersalny Chrystus Richarda Rohra, Listy do papieża Tomáša Halíka oraz – opublikowana przez Wydawnictwo Więź – Zostać w Kościele / Zostać Kościołem Marka Kity (który, co warto odnotować, m.in. właśnie w związku z tą publikacją został niedawno laureatem Nagrody Dziennikarskiej „Ślad”).
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” zima 2024.