Oświadczenie w sprawie próby likwidacji Muzeum „Pamięć i Tożsamość”

Akademickie Kluby Obywatelskie stanowczo protestują przeciwko działaniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmierzającym do unicestwienia Muzeum „Pamięć i Tożsamość” w Toruniu. Usiłuje się odebrać przyznane już dotacje dla Muzeum, które powstało z inicjatywy środowisk patriotycznych skupionych wokół Fundacji „Lux Veritatis” we współpracy z MKiDN w ramach zawartej umowy.

Niepokój i sprzeciw budzą informacje o pozwie skierowanym przez Ministerstwo przeciw Fundacji. Używa się tu fałszywego argumentu o wygaśnięciu umowy użytkowania nieruchomości, na której posadowiono Muzeum (w maju 2023 roku Ministerstwu dostarczono akty notarialne przedłużające prawo użytkowania na kolejne lata). Zastrzeżenia budzi także sposób reprezentowania Ministerstwa w tej sprawie, bowiem przy tak wysokiej wartości przedmiotu umowy ustawowo wymagana jest reprezentacja Ministerstwa przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej.

Uchybienia proceduralne zdają się wskazywać na destrukcyjną motywację i złą wolę. Podejmowane działania jednoznacznie świadczą, iż celem Ministerstwa jest unicestwienie placówki kulturowej o patriotycznym profilu obejmującym pamięć o dziejach Polski i wyrażającą jej chrześcijańską tożsamość. To musi budzić obawy i zarazem wywołuje stanowczy protest.

W 1050 rocznicę Chrztu Polski, Prezydent RP Andrzej Duda na posiedzeniu Zgromadzenia Narodowego w Poznaniu tak przypominał fundamentalny wkład christianitas w rozwój tożsamości narodowej i państwowej Polski: „[To] Gniezno, w którym spoczywają relikwie św. Wojciecha krzewiącego wiarę nie mieczem, a słowem. To Poznań, stolica biskupia Wawrzyńca Goślickiego, XVI-wiecznego autora oryginalnych koncepcji ustrojowych, którymi inspirowali się twórcy amerykańskiej konstytucji oraz wielu innych przeciwników monarszej samowoli. To Kraków, miasto św. bpa Stanisława ze Szczepanowa, mężnego głosiciela moralnych powinności władz publicznych, miasto Akademii Krakowskiej i ks. Pawła Włodkowica, jednego z najwybitniejszych teoretyków tolerancji religijnej, to Kraków Karola Wojtyły, św. papieża Jana Pawła II, który w całym znaczeniu tego wyrażenia wprowadził Kościół w drugie tysiąclecie. To Warszawa, stolica państwa bez stosów i wojen religijnych, miasto, w którym Sejm Rzeczypospolitej uchwalił konfederację warszawską, pierwszy w świecie akt prawny gwarantujący powszechną tolerancję religijną, to Warszawa, siedziba króla Jana III Sobieskiego, zwycięzcy spod Wiednia, oraz miasto, na przedpolach którego w 1920 r. powstrzymana została inwazja komunistycznego barbarzyństwa na Europę”.

Promocja tych właśnie wartości, tych składników tożsamości narodowej i państwowej jest wpisana w misję Muzeum „Pamięć i Tożsamość”. O jakości realizacji tej misji świadczą poprzednie dzieła dokonane przez Fundację Lux Veritatis: powiązany z Muzeum Park Pamięci przypominający tysiące Polaków ryzykujących życie w obronie przedstawicieli narodu żydowskiego, czy Kaplica Polskich Męczenników, którzy oddali życie w tej obronie.

Należy podkreślić, iż Patronem Muzeum jest św. Jan Paweł II, który we współczesnych dziejach naszego narodu odegrał fundamentalną rolę, przywracając świadomość wartości budujących polską wspólnotę. Muzeum o takim profilu jest niezwykle potrzebne dla dalszego trwania tej wspólnoty.

Państwo polskie finansuje lub współfinansuje wiele muzeów tematycznych, tym bardziej powinno finansować takie muzeum, które upowszechnia wiedzę o konstytutywnej dla narodu problematyce.

Jako środowisko akademickie zatroskane o dobro wspólne obecnych i przyszłych pokoleń, dobro wspólne naszego narodu – nieosiągalne bez kultywowania pamięci i tożsamości – domagamy się bezwarunkowego zaniechania prób likwidacji tego Muzeum, co więcej, żądamy zapewnienia mu dalszej działalności i rozwoju.

W imieniu Akademickich Klubów Obywatelskich:
prof. dr hab. Stanisław Mikołajczak – przewodniczący AKO Poznań
prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk – wiceprzewodniczący AKO Poznań
prof. dr hab. inż. Jan Tadeusz Duda – wiceprzewodniczący AKO Kraków
prof. dr hab. inż. Artur Świergiel – przewodniczący AKO Warszawa
prof. dr hab. Stanisław Karpiński – wiceprzewodniczący AKO Warszawa
prof. dr hab. Michał Seweryński – przewodniczący AKO Łódź
prof. dr hab. inż. Bolesław Pochopień – przewodniczący AKO Katowice
prof. dr hab. Piotr Czauderna – AKO Gdańsk
prof. dr hab. Mirosław Szumiło – przewodniczący AKO Lublin
dr hab. prof. UWM Małgorzata Suświłło – przewodnicząca AKO Olsztyn
dr hab. Jacek Piszczek – przewodniczący AKO Toruń
prof. dr hab. Mariusz Orion Jędrysek – przewodniczący AKO Wrocław
dr hab. prof. US Piotr Briks – przewodniczący AKO Szczecin

Poznań,…Szczecin, 28.01.2025 r.