Archeolodzy z południowo-wschodniej Francji odkryli pozostałości wczesnochrześcijańskiej katedry oraz niezwykle dobrze zachowany baptysterium sprzed ponad 1500 lat. Znalezisko to określają jako jedno z najważniejszych w Europie od kilkudziesięciu lat.
Wyniki prac wykopaliskowych zaprezentowano mediom 31 lipca, po miesiącach badań prowadzonych pod halami targowymi w miejscowości Vence, położonej na zachód od Nicei — poinformował portal FSSPX News.
„To odkrycie ma taką rangę, iż zdarza się raz na 50–60 lat w Europie” — powiedział Fabien Blanc-Garidel, szef służby archeologicznej metropolii Nicei, który kieruje projektem.
Do odkrycia katedry doszło w trakcie remontu miejskich hal targowych na początku tego roku.
Od marca zespoły archeologów, nadzorowane przez Francka Sumerę, głównego konserwatora regionalnej służby archeologicznej (DRAC) w Prowansji-Alpach-Lazurowym Wybrzeżu, odsłoniły kompleks o powierzchni ok. 30 metrów długości.
Jak informują badacze, stanowisko odzwierciedla ponad sześć wieków życia chrześcijańskiego — od V do XI wieku, kiedy to katedra została opuszczona i rozebrana.
Jednym z najbardziej wyjątkowych odkryć jest zewnętrzne baptysterium, w którym odnaleziono basen chrzcielny w stanie niemal nienaruszonym, bez późniejszych przekształceń. Blanc-Garidel opisuje baptysterium jako „budowlę na planie koła, prawdopodobnie otoczoną kolumnadą i zadaszoną”, z chrzcielnicą o ośmiokątnym kształcie zewnętrznym i wnętrzu w formie krzyża. Wnętrze basenu wyłożone było béton de tuileau — rzymskim betonem z dodatkiem tłuczonych dachówek.
„Chrzcielnica zachowała się w bardzo dobrym stanie” — powiedział Blanc-Garidel w rozmowie z Fox News Digital. Dodał, iż znalezisko „potwierdza starożytny rodowód biskupstwa w Vence i poszerza naszą wiedzę o praktykach religijnych wczesnego chrześcijaństwa w Alpach Nadmorskich i Prowansji”.
W tamtym okresie chrzest był wciąż udzielany głównie dorosłym, poprzez częściowe zanurzenie, w przeciwieństwie do współczesnego rytuału polewania wodą, praktykowanego w tej chwili w Kościele rzymskokatolickim.
W nawie katedry archeolodzy odkryli również groby, które — jak przypuszczają — należały do biskupów i kanoników. Zostały one zbudowane z użyciem rzymskich dachówek ułożonych pod kątem, co było typową techniką w tamtych czasach.
Zdaniem ekspertów znaleziska rzucają światło nie tylko na rytuały religijne, ale także na rozwój chrześcijaństwa w regionie. Diecezja Vence już w późnej starożytności stała się znaczącym ośrodkiem biskupim, strategicznie położonym między Italią a Galią.
„Jednym z najistotniejszych aspektów tego odkrycia jest fakt, iż zachowane struktury archeologiczne pozwalają prześledzić historię tego miejsca na przestrzeni sześciu stuleci” — podkreślił Blanc-Garidel.
Pod fundamentami katedry odnaleziono także pozostałości rzymskiej willi, co dodatkowo potwierdza wielowarstwową historię tego miejsca.
Katedra została prawdopodobnie rozebrana w XI wieku, by ustąpić miejsca nowemu kościołowi w pobliżu. Po jej opuszczeniu w nawie zainstalowano dwie formy do odlewania dzwonów, najpewniej przeznaczonych do nowej świątyni.
Mimo rangi znaleziska, prace nad modernizacją hali targowej w Vence nie zostaną wstrzymane. Władze miasta postanowiły włączyć zachowane relikty do nowej przestrzeni handlowej.
Baptysterium, które znajdować się będzie przy wejściu do nowego kompleksu, zostanie wyeksponowane pod szklaną taflą ochronną, natomiast fundamenty apsydy katedry mają być widoczne pod przezroczystą posadzką.
Odkrycie we Francji zbiegło się w czasie z innym ważnym znaleziskiem: na wyspie Sir Bani Yas w Abu Zabi archeolodzy odsłonili 1400-letnią płytę z gipsu z wyobrażeniem krzyża w ruinach kościoła i klasztoru.
Krzyż przedstawiono na tle schodkowej piramidy, przypominającej Golgotę — miejsce ukrzyżowania Chrystusa, a u jego podstawy wyrastają liście.
Jak wyjaśnia Maria Gajewska, główna archeolożka prowadząca wykopaliska: „Każdy element krzyża zawiera lokalne motywy. Pokazuje to, iż chrześcijaństwo nie tylko istniało w tym regionie, ale wręcz rozkwitało, dostosowując swój przekaz wizualny do lokalnego kontekstu. Mieliśmy tu osady chrześcijańskie, które nie tylko przetrwały, ale także prężnie się rozwijały”.
Autor: Leah M. Klett
Źródło: Christian Post