W poprzednich odcinkach naszego cyklu o objawieniach św. Michała Archanioła skupialiśmy się na historiach związanych z krajami Europy Zachodniej. Kiedy kończyliśmy zbierać materiały do filmu „Broń nas w walce”, postanowiliśmy zbadać także wątki polskie. Wydawało się bowiem niemożliwe, aby św. Michał, który objawiał się w całej Europie, mógł pominąć nasz kraj. Rozpoczęliśmy więc poszukiwania informacji…
W Polsce naliczyliśmy około 350 parafii pod wezwaniem św. Michała Archanioła, z czego spora część znajduje się na ścianie południowo-wschodniej, która stanowiła przedmurze chrześcijaństwa. Jego wizerunek znajdziemy w herbach wielu polskich miast. Wymieńmy tylko kilka, którym św. Michał patronuje: Kodeń, Łańcut, Biała Podlaska, Sanok, Strzelin.
Istnieją choćby relacje historyczne związane ze św. Michałem Archaniołem, które sięgają początków naszej państwowości [szerzej opisane w poprzednim numerze naszego pisma – przyp. red.]. Można zauważyć, iż przychodził On z pomocą wtedy, gdy wiara katolicka była zagrożona przez pogaństwo.
Blizne
Wioska Blizne położona jest między Rzeszowem a Sanokiem. Z drogi widoczna jest tu góra nazywana „Michałek”. Pas wyciętych drzew uwidacznia z daleka malutką kapliczkę. Aby jednak dostać się do niej, trzeba wjechać na górę i przejść spory kawałek lasem. W końcu dochodzi się do łączki z kapliczką, skąd rozpościera się przepiękna bieszczadzka panorama. Kapliczka stoi na miejscu, gdzie w 1624 roku doszło do starcia z hordami Tatarów. Najeźdźcy ograbili wieś, a kilkudziesięciu jej mieszkańców wzięli do niewoli. Reszta schroniła się na tym właśnie wzgórzu, broniąc się, a jednocześnie modląc o ocalenie. Święty Michał nie pozostał głuchy na wołania zagrożonego ludu. Niespodziewanie rozpętała się burza, a ludzie ujrzeli schodzące z nieba zastępy aniołów, którym przewodził św. Michał Archanioł. Tatarzy wpadli w panikę i uciekli, pozostawiając jeńców i łupy.
Na pamiątkę tamtych wydarzeń zbudowano na wzgórzu drewnianą kapliczkę ku czci Księcia Wojsk Anielskich. W 1750 r. kapucyni rozpoczęli budowę murowanego kościoła pod wezwaniem Zjawienia Michała Archanioła. Jednak już w roku 1788 nastąpiła kasata klasztoru przez zaborców austriackich i kościół został rozebrany. Dopiero sto lat później proboszcz z parafii w Bliznem wraz z parafianami, aby utrzymać kult św. Michała Archanioła, postawił obecną kaplicę. W wybrane dni pielgrzymi udają się na górę, aby uczcić anielską interwencję.
Przemyśl
Kult Księcia Wojsk Anielskich w Polsce wzmacniany był wieloma podobnymi interwencjami. Jednak jedno z jego objawień szczególnie zapisało się w naszych dziejach i z pewnością wie o nim każdy, kto zna historię zakonu michalitów.
3 maja 1863 roku w Przemyślu młody Bronisław Markiewicz spotkał się z „Bożym posłańcem – Aniołem”. Oto tajemniczy młodzieniec ubrany w chłopskie sukmany, z różańcem w ręku głosił proroctwa o zmartwychwstaniu Polski i jej wielkiej przyszłości. Przepowiadał też straszne wydarzenia.
Spotkanie to wywarło tak wielkie wrażenie na młodym Bronku, iż postanowił on oddać całe swe życie Bogu. Był już wtedy przekonany, iż „tajemniczy młodzieniec” to sam Anioł Stróż Polski, a ponieważ rolę aniołów stróżów narodów pełnią tylko archaniołowie, musiał to być sam św. Michał Archanioł.
Pomnik Anioła Stróża Polski w Przemyślufot. Ivan Ruggiero – Praca własna | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0
Kiedy papież Leon XIII ułożył modlitwę do Michała Archanioła, ks. Bronisław Markiewicz uznał ją za lekarstwo przeciw szerzącemu się złu. Pisał: „Oto nieomylny, panujący nam dzisiaj zastępca Chrystusa Pana, rozpoczynając swoje rządy w Kościele, powierzył cały świat katolicki opiece Archanioła Świętego Michała, potężnego pogromcy czarta”. W 1900 r. ks. Markiewicz otrzymał poświęcony przez papieża Leona XIII obraz Świętego Michała.
Kult Michalitami stoi
Ksiądz Markiewicz jako proboszcz parafii Miejsce Piastowe zakładał ośrodki wychowawcze dla zaniedbanej młodzieży. Prowadził także działalność wydawniczą i publicystyczną. Z czasem założył nowe zgromadzenie pod wezwaniem św. Michała Archanioła, które zostało zatwierdzone w 1921 roku.
Trudno wyobrazić sobie obecny kult Michała Archanioła bez Zgromadzenia Księży Michalitów, które pielęgnuje cześć anielską w Polsce i poza jej granicami. Nagrywając materiał do polskiej części filmu o św. Michale Archaniele, rozmawialiśmy z wieloma znaczącymi postaciami tego zakonu: przełożonym generalnym ks. Dariuszem Wilkiem CSMA i ks. Rafałem Kamińskim CSMA, wikariuszem generalnym. Udawaliśmy się z kamerą także na Jasną Górę, na pielgrzymkę czcicieli św. Michała Archanioła, oraz do miejsc, gdzie odbywały się nawiedzenia Jego figury w kopii z Gargano.
Film pokazuje niezwykle poruszające momenty z tej peregrynacji oraz przedstawia wypowiedzi ks. Rafała Szwajcy CSMA, jej koordynatora. Nie mogło zabraknąć w obrazie także wypowiedzi ks. Piotra Prusakiewicza CSMA, redaktora naczelnego dwumiesięcznika „Któż jak Bóg”, który opowiedział o niezwykłej roli Michała Archanioła w dziejach świata. Ukoronowaniem filmu są natomiast poruszające wypowiedzi kustosza sanktuarium na Monte Sant’Angelo, ks. Władysława Suchego CSMA – ale o tym w następnym, ostatnim odcinku naszego cyklu!
Marek Woś
Artykuł ukazał się w dwumiesięczniku „Któż jak Bóg” (5/2020)
