Niemiec, duszpasterz Polaków, estoński błogosławiony. Kim był Eduard Profittlich?

6 września 2025 roku na Vabaduse väljak w Tallinie o godzinie 11:00 odbędzie się pierwsza beatyfikacja na ziemiach Estonii w historii tego kraju. Bp. Eduard Profittlich jest jedną z dziesiątek tysięcy ofiar systemu komunistycznego. Transmisja odbędzie się w EWTN Polska.

Więcej artykułów o Kościele znajdziesz na stronie głównej: ewtn.pl

Źródło: profittlich.eu, zyciezakonne.pl, Idziemy | 29 sierpnia 2025 |
Photo credit: profittlich.eu
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

Abp. Eduard Profittlich miał sporo rodzeństwa. Był ósmym z dziesięciorga potomstwa pary rolników – Doroty i Markusa Profittlichów. Nie był również pierwszym kapłanem. Jego brat Peter w wieku 37 lat zmarł jako misjonarz w Brazylii. Przyszły błogosławiony jeszcze w czasie I Wojny Światowej, po przeszkoleniu, służył w szpitalu jako pielęgniarz i asystent chirurgiczny.

Kraków, Opole, Hamburg

27 sierpnia 1922 otrzymał święcenia kapłańskie. Zgodził się wstąpić do misji katolickiej w Rosji, dlatego został wysłany na studia przygotowawcze do Krakowa, gdzie obronił doktorat z filozofii, a następnie z teologii.

Jako misjonarz krajowy w Niemczech udzielał rekolekcji m.in. w Opolu. W marcu 1928 został przeniesiony do Hamburga, gdzie pełnił posługę duszpasterską dla emigrantów z Polski. Z racji na dobrą znajomość języka Polskiego, w grudniu 1930 został wysłany na probostwo do Tallina, ponieważ większość katolików zamieszkałych w Estonii stanowiła ludność polskiego pochodzenia. Już 11 maja został mianowany administratorem apostolskim w Estonii. 27 grudnia 1936 w kościele parafialnym św. Piotra i Pawła w Tallinnie odbyła się jego sakra na arcybiskupa tytularnego Hadrianopolis w Haemimonto.

Okupacja

Na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow Estonia znalazła się w radzieckiej strefie wpływów. 28 września 1939 roku władze zgodziły się na stacjonowanie Armii Czerwonej na terytorium kraju. Siły radzieckie były znacznie większe niż wojska estońskie. W czerwcu 1940 następuje zmiana rządu, a następnie kraj został przyłączony do ZSRR.

Wówczas rozpoczęły się masowe prześladowania. Jak dla tygodnika Idziemy wspomina obecny ordynariusz Tallina, biskup Philippe Jourdan, przed rozpoczęciem sowieckiej okupacji abp. Profittlich przebywał w Rzymie i zapytał Piusa XI co ma robić. Papież odpowiedział „Rób, co uważasz, iż jest lepsze dla Kościoła Katolickiego w Estonii”.

Mimo nalegań ambasady III Rzeszy, abp Eduard Profittlich nie przyjął ponownie niemieckiego obywatelstwa i możliwości wyjechania z kraju. 22 czerwca 1941 roku III Rzesza zaatakowała ZSRR. Pięć dni później, o 2 w nocy do arcybiskupa przybyło ośmiu funkcjonariuszy NKWD, którzy dokonali kilkugodzinnego przeszukania. Zarekwirowano kilka przedmiotów biskupa, korespondencję urzędową, kartotekę parafialną i oskarżono go o szpiegostwo na rzecz Niemiec, a następnie aresztowano i wyprowadzono z budynku.

Miejsce śmierci abp. Profittlicha nie było znane, aż do udostępnienia dokumentów NKWD i KGB w latach dziewięćdziesiątych. Estoński pasterz spędził pół roku w Kirowie. Skazany na śmierć zmarł przed jej wykonaniem. Jak mówi biskup Philippe Jourdan, paradoksalnie to one pomogły w procesie beatyfikacyjnym. Potwierdzają, iż abp Eduard Profittlich aż do ostatniej chwili żył wiarą, nadzieją i miłością.

Beatyfikacja

18 grudnia 2024 papież Franciszek promulgował dekret o męczeństwie arcybiskupa otwierający drogę do jego beatyfikacji. Pierwotnie miała się odbyć 17 maja 2025 roku, jednak z powodu śmierci papieża odbędzie się ona 6 września 2025 roku o godzinie 11 i będzie transmitowana przez EWTN Polska.

Beatyfikację będzie poprzedzać upamiętnienie innych ofiar komunizmu, a także modlitwa ekumeniczna i koncert.

słowa kluczowe:

Eduard Profittlich; Vabaduse väljak; Tallin; Estonia; Beatyfikacja; Philippe Jourdan; Papież;