Niedziela Palmowa w Lipnicy Murowanej: Jak powstają 30-metrowe palmy?

Lipnica Murowana co roku w Niedzielę Palmową przyciąga turystów i pielgrzymów z Polski i zza granicy. Właśnie wtedy odbywa się najważniejszy w Polsce konkurs na najwyższe i najpiękniejsze palmy wielkanocne. niektóre z nich mają choćby ponad 30 m!

Już w najbliższą niedzielę Rynek od rana wypełni tłum. Pielgrzymi i turyści (przybywa ich tu co roku kilkanaście tysięcy) tłumnie otaczają stragany. Przy drzewach i wokół figury św. Szymona pojawiają się coraz to wyższe palmy, wykonane własnoręcznie przez mieszkańców okolic.

Ile morgów, tyle metrów

Konkurs ten ma swoje początki w 1958 roku, a jego pomysłodawcą był miejscowy poeta Józef Piotrowski. Z biegiem lat wydarzenie stało się nie tylko lokalną tradycją, ale także jednym z najważniejszych elementów kulturowych Małopolski. W początkowych latach konkursu obowiązywała zasada, zgodnie z którą wysokość palmy miała odpowiadać powierzchni pola uprawnego – „ile morgów, tyle metrów palmy”. Jednak z biegiem lat, kiedy organizację konkursu przejął Gminny Dom Kultury, ta tradycja odeszła na drugi plan, choć pozostaje symbolem lokalnych zwyczajów. Obecnie, palmom nie chodzi już tylko o wysokość, ale i o ich wygląd oraz precyzję wykonania. Najwyższe palmy mają ponad 30 metrów.

Sztuka stawiania palmy

Palmy w Lipnicy Murowanej są tworzone według ściśle określonych zasad. Zwykle podstawą każdej palmy jest drewniana tyczka, najczęściej ze świerka lub jodły. Obkłada się ją wikliną, a całość przyozdabia się kwiatami z bibuły, wstążkami i innymi dekoracjami. Zwykle na palmach o wysokości 30 metrów znajduje się około 600 kwiatów. Zbigniew Urbański, zwycięzca ubiegłorocznego konkursu, przyznaje, iż przygotowanie palm to praca całej rodziny, która poświęca na to około dwóch do trzech godzin dziennie przez cały miesiąc.

W konkursie liczy się nie tylko wielkość palm, ale również sposób ich postawienia. Wszystkie palmy muszą zostać wstawione do pionu dzięki ludzkich rąk, bez używania jakichkolwiek urządzeń mechanicznych. Mężczyźni obwiązują palmy sznurami, opierają je na drzewie lub balustradzie przy figurze św. Szymona, starając się utrzymać konstrukcję w pionie. Często jednak podczas tej operacji palma łamie się, co stanowi prawdziwe wyzwanie dla uczestników konkursu.

Lipnickie Zabytki

Lipnica Murowana to nie tylko centrum tradycji palmowych, ale również miejsce pełne zabytków. Warto odwiedzić średniowieczny układ owalnicowy rynku, który zachował się do dziś, a także podziwiać gotycki kościół św. Andrzeja Apostoła, wzniesiony z fundacji króla Kazimierza Wielkiego w 1363 roku. W jego wnętrzu znajduje się m.in. gotycka figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, znana jako Piękna Madonna.

Na północ od rynku wznosi się kościół św. Szymona z Lipnicy, patrona miejscowości, który jest miejscem kultu. W tym kościele znajdują się relikwie świętego, a także studnia, której wykopanie zostało zainspirowane przez sen jednej z mieszkanek Lipnicy. Woda z tej studni jest używana przez wiernych, którzy szukają uzdrowienia, szczególnie w przypadkach chorób oczu, gardła i niepłodności.

Dla miłośników drewnianych świątyń, Lipnica Murowana oferuje kościół pw. św. Leonarda, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jego polichromie i piękna polska sztuka sakralna stanowią cenny element dziedzictwa kulturowego.

Miejsce z historią

Lipnica Murowana to także miejsce związane z historią rodziny Ledóchowskich, znanej z działalności misyjnej. Dworek, w którym mieszkały św. Urszula i bł. Maria Teresa Ledóchowskie, jest w tej chwili muzeum, które opowiada historię tych niezwykłych postaci.

Konkursowi na najwyższą palmę towarzyszy bogaty program artystyczny oraz kiermasz rękodzieła. Mieszkańcy i przyjezdni mogą podziwiać lokalne wyroby, poczuć klimat tej malowniczej miejscowości, a także uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych. W tym roku konkurs odbędzie się po raz 52., a palmy będą poświęcone przez biskupa diecezji tarnowskiej, Wiktora Skworca, podczas uroczystej Mszy Świętej na rynku.