Leon XIV uroczyście obejmuje Katedrę Biskupa Rzymu: „Kościół buduje się na kolanach”

W VI Niedzielę Wielkanocną Bazylika św. Jana na Lateranie – matka i głowa wszystkich kościołów Rzymu i świata – stała się miejscem historycznego wydarzenia. Papież Leon XIV, nowy Biskup Rzymu, uroczyście objął swoją katedrę, kontynuując tym samym wielką tradycję następstwa św. Piotra. W poruszającym przemówieniu podczas modlitwy Regina Caeli Papież nie tylko wyraził wdzięczność, ale nakreślił duchowy kierunek swojej posługi.

Piotr M. Pietrus, źródło: Vatican News | fot. Daniel Ibáñez/EWTN News/Vatican Pool | 25 maja 2025 |
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Dziękujemy, iż czytasz ten artykuł, to zajmie tylko 2 min.
Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

Kościół – Matka i nauczycielka wszystkich narodów

Ojciec Święty przypomniał, iż Kościół Rzymski jest zakorzeniony w męczeńskim świadectwie św. Piotra i św. Pawła, a jego wyjątkowa misja została wyrażona słowami widniejącymi na fasadzie laterańskiej bazyliki: Mater omnium Ecclesiarum – Matka wszystkich Kościołów.

„Kościół ma twarz matki” – mówił Papież, odwołując się do słów Franciszka i podkreślając, iż jego pragnieniem jest, aby w całym Ludzie Bożym, zwłaszcza w diecezji rzymskiej, wzrastały cechy matczyne: czułość, gotowość do poświęcenia, zdolność do słuchania i uprzedzania potrzeb, zanim jeszcze zostaną wypowiedziane.

Duch Święty i my – wspólnota, która słucha

W homilii Leon XIV nawiązał do czytania z Dziejów Apostolskich, ukazując, jak pierwsza wspólnota Kościoła podejmowała trudne decyzje w jedności i pokorze. Podkreślił, iż decyzje apostołów były owocem nie tylko dialogu, ale przede wszystkim modlitwy: „Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my” (Dz 15,28).

To właśnie Duch Święty – jak przypomniał Papież – jest nauczycielem i przewodnikiem, który prowadzi nas drogą Ewangelii. Wzywa nas, abyśmy nie działali samowolnie, ale budowali jedność „na kolanach”, w nieustannym nawróceniu serca.

Diecezja rzymska – Kościół słuchający i działający

Nowy Biskup Rzymu z uznaniem mówił o wysiłkach podejmowanych przez wspólnoty rzymskie w przygotowaniach do Roku Jubileuszowego. Opisał Rzym jako „otwarty dom”, który przyjmuje pielgrzymów z całego świata, ukazując żywą wiarę Kościoła.

„Dla was jestem biskupem, z wami jestem chrześcijaninem” – zacytował św. Augustyna, wyrażając gotowość do służby i współodpowiedzialności za wspólne dobro Kościoła. Zaapelował też o wspólną modlitwę i współpracę duszpasterską, aby diecezja rzymska była wierna swojej historii i otwarta na wyzwania współczesności.

Z pokorą, z uśmiechem, z sercem pełnym miłości

Na zakończenie Papież przywołał słowa dwóch świętych pasterzy – św. Leona Wielkiego i bł. Jana Pawła I. „Wszystko, co dobre w poczynaniach naszych sprawia Chrystus” – mówił Leon Wielki, przypominając, iż bez Chrystusa nic uczynić nie możemy. Jan Paweł I z kolei podkreślał, iż Papież nie może nie kochać swoich wiernych.

Leon XIV powtórzył te słowa z wielką pokorą: „Ofiarowuję wam to, co mam i czym jestem”. Swoją posługę zawierzył wstawiennictwu świętych Piotra i Pawła oraz Najświętszej Maryi Pannie, prosząc, by to Ona towarzyszyła Kościołowi na drodze jedności, miłości i misyjnej odwagi.

Oryginalna treść przesłania:
Serdecznie pozdrawiam obecnych kardynałów, w szczególności Kardynała Wikariusza, biskupów pomocniczych i wszystkich biskupów, drogich księży – proboszczów, wikariuszy i wszystkich, którzy w różnym charakterze współpracują w duszpasterstwie naszych wspólnot; a także diakonów, zakonników, siostry zakonne, władze i was wszystkich, drodzy wierni.
Kościół Rzymski jest spadkobiercą wielkiej historii, zakorzenionej w świadectwie Piotra, Pawła i niezliczonych męczenników. Posiada wyjątkową misję, dobrze wyrażoną w napisie na fasadzie tej katedry: być Mater omnium Ecclesiarum, Matką wszystkich Kościołów.
Papież Franciszek często zachęcał nas do refleksji nad macierzyńskim wymiarem Kościoła (por. Adhort. apost. Evangelii gaudium, 46-49.139-141; Katecheza, 13 stycznia 2016) oraz nad cechami, które są jemu adekwatne: czułością, gotowością do poświęcenia i tą umiejętnością słuchania, która pozwala nie tylko nieść pomoc, ale często także zapobiegać potrzebom i oczekiwaniom, zanim jeszcze zostaną wyrażone. Pragniemy, żeby te cechy wzrastały wszędzie pośród Ludu Bożego, także tutaj, w naszej wielkiej rodzinie diecezjalnej: pośród wiernych, pasterzy, a przede wszystkim we mnie samym. W refleksji nad nimi mogą nam dopomóc czytania, których wysłuchaliśmy.
W Dziejach Apostolskich (por. 15,1-2.22-29) mowa jest szczególnie o tym, jak pierwsza wspólnota, w głoszeniu Ewangelii, zmierzała się z wyzwaniem otwarcia się na świat pogański. Nie był to proces łatwy: wymagał wiele cierpliwości i wzajemnego słuchania; miało to miejsce przede wszystkim wewnątrz wspólnoty w Antiochii, gdzie bracia, rozmawiając – a choćby dyskutując – doszli do wspólnego zdefiniowania tej kwestii. Potem jednak Paweł i Barnaba udali się do Jerozolimy. Nie podjęli decyzji samodzielnie: dążyli do wspólnoty z Kościołem macierzystym i do niego udali się z pokorą.
Tam zastali Piotra i Apostołów, którzy ich wysłuchali. W ten sposób rozpoczęła się rozmowa, która ostatecznie doprowadziła do słusznej decyzji: uznając i biorąc pod uwagę trud nowo nawróconych, uzgodniono, iż nie będzie się nakładać na nich nadmiernych obciążeń, ale ograniczy się do tego, co niezbędne (por. Dz 15, 28-29). W ten sposób to, co mogło wydawać się problemem, stało się dla wszystkich okazją do refleksji i rozwoju.
Tekst biblijny jednak, mówi nam więcej, wykraczając poza bogatą i interesującą dynamikę ludzką tego wydarzenia.
Ujawniają to słowa, które bracia z Jerozolimy kierują w liście do braci z Antiochii, informując ich o podjętych decyzjach. Piszą oni: „Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my” (por. Dz 15, 28). Podkreślają zatem, iż w całej tej sprawie najważniejsze było wysłuchanie głosu Boga, które umożliwiło wszystko inne. Przypominają nam w ten sposób, iż komunię buduje się przede wszystkim „na kolanach”, w modlitwie i nieustannym dążeniu do nawrócenia. Tylko bowiem z takim nastawieniem, każdy może usłyszeć w sobie głos Ducha, który woła: „Abba! Ojcze!” (Ga 4, 6), a co za tym idzie, wysłuchać i rozumieć innych jako braci.
Również Ewangelia potwierdza to przesłanie (por. J 14, 23-29), mówiąc nam, iż w wyborach życiowych nie jesteśmy sami. Duch wspiera nas i wskazuje nam drogę, którą należy podążać, „ucząc” nas i „przypominając” nam wszystko to, co powiedział Jezus (por. J 14, 26).
Po pierwsze, Duch uczy nas słów Pana, odciskając je głęboko w nas, zgodnie z biblijnym obrazem prawa, już nie wyrytego na kamiennych tablicach, ale zapisanego w naszych sercach (por. Jr 31, 33). Jest to dar, który pomaga nam wzrastać, aż po uczynienie nas „listem Chrystusowym” (por. 2 Kor 3, 3) jednych dla drugich. I tak właśnie jest: tym bardziej jesteśmy zdolni do głoszenia Ewangelii, im bardziej pozwalamy się jej zdobyć i przemienić, dopuszczając moc Ducha Świętego, by oczyściła nasze wnętrze, uczyniła nasze słowa prostymi, nasze pragnienia szczerymi i przejrzystymi, a nasze działania wielkodusznymi.
I tu pojawia się drugie słowo: „pamiętać”, czyli ponownie skierować uwagę serca na to, czego doświadczyliśmy i czego się nauczyliśmy, aby wniknąć głębiej w jego znaczenie i smakować jego piękno.
W tym kontekście, myślę tu o wymagającej drodze, jaką w ostatnich latach przemierza diecezja rzymska, wyrażonej w różnych poziomach słuchania: wobec otaczającego świata, aby przyjąć jego wyzwania, oraz wewnątrz wspólnot, aby zrozumieć potrzeby i promować mądre i prorocze inicjatywy ewangelizacji i miłosierdzia. Jest to droga trudna, wciąż trwająca, która stara się ogarnąć rzeczywistość bardzo bogatą, ale też bardzo złożoną. Jest to jednak godne historii tego Kościoła, który wielokrotnie wykazał się umiejętnością myślenia wielkodusznego i odważnego, angażując się bez zastrzeżeń w odważne projekty i podejmując wyzwania także w obliczu nowych i wymagających scenariuszy.
Dowodem tego jest wielka praca, jaką cała diecezja, właśnie w tych dniach, wkłada w Jubileusz, przyjmując i opiekując się pielgrzymami oraz realizując niezliczone inne inicjatywy. Dzięki tym wysiłkom, miasto jawi się przybywającym – czasem z daleka – jako wielki otwarty i gościnny dom, a przede wszystkim jako ognisko wiary.
Ze swojej strony wyrażam pragnienie i zobowiązanie, aby wejść na ten tak rozległy „plac budowy”, słuchając wszystkich, na ile to możliwe, aby uczyć się, rozumieć i wspólnie podejmować decyzje: „Dla was jestem biskupem, z wami jestem chrześcijaninem”, jak powiedział św. Augustyn (por. Mowa 340, 1). Proszę was o pomoc w tym wspólnym wysiłku modlitwy i miłości, pamiętając słowa św. Leona Wielkiego: „Wszystko, co dobre w poczynaniach naszych sprawia Chrystus. Nie w nas się chlubimy, boć nic czynić bez Niego nie możemy, ale w Nim. On jest naszą możnością” (Mowa 5, w rocznicę wstąpienia na Stolicą Piotrową, 4, w: Św. Leon Wielki, Mowy, przekł. bp Kazimierz Tomczak, Poznań, 1957, s. 20).
Na zakończenie chciałbym dodać słowa błogosławionego Jana Pawła I, który 23 września 1978 r., z promienną i spokojną twarzą, dzięki której zyskał przydomek „Papież uśmiechu”, pozdrowił swoją nową rodzinę diecezjalną w następujący sposób: „Święty Pius X – powiedział – wchodząc jako patriarcha do Wenecji, wykrzyknął w bazylice św. Marka: «Co by się ze mną stało, Wenecjanie, gdybym was nie kochał?». Ja mówię Rzymianom coś podobnego: mogę was zapewnić, iż was kocham, iż pragnę tylko służyć wam i oddać do dyspozycji wszystkich moje skromne siły, to niewiele, co mam i czym jestem” (Homilia wygłoszona podczas objęcia Katedry Rzymskiej, 23 września 1978).
Ja również wyrażam wam całą moją miłość, pragnąc dzielić z wami, na wspólnej drodze, euforii i smutki, trudy i nadzieje. Ja również ofiarowuję wam „to, co mam i czym jestem” i powierzam to wstawiennictwu świętych Piotra i Pawła oraz wielu innych braci i sióstr, których świętość rozjaśniła historię tego Kościoła i drogi tego miasta. Niech Maryja Dziewica towarzyszy nam i wstawia się za nami.

Słowa najważniejsze (SEO): Papież Leon XIV, Bazylika św. Jana na Lateranie, Katedra Biskupa Rzymu, Kościół Rzymski, Duch Święty, jedność Kościoła, modlitwa Regina Caeli, Jubileusz 2025, Ewangelia, św. Piotr i św. Paweł, Ojciec Święty, katolickie nauczanie, Nowy Papież