KARTKA Z KALENDARZA LITURGICZNEGO: 30 Lipca.

Po powrocie Decjusza do Rzymu prowadzono ich skrępowanych w jego pochodzie triumfalnym. Zawleczono ich potem przed posągi bożków, ale zamiast złożyć im ofiarę pluli na nie. Rzucono ich więc niedźwiedziom i lwom na pożarcie, ale dzikie bestie choćby ich nie tknęły. Wreszcie ścięto ich mieczem i za nogi powleczono przed posąg bożka słońca. Ciała ich potajemnie zabrali Chrześcijanie, a diakon Kwiryn (Quirinus) pochował je w swoim domu, na cmentarzu Św. Poncjana, gdzie po dziś dzień zachowało się stare malowidło ścienne przedstawiające obu Świętych; widzimy ich w ubiorach perskich, jak otrzymują wieniec zwycięstwa z rąk Pana. — (Jako Chrześcijanie jesteśmy miłośnikami prawdy i dlatego z przykrością odczuwamy jej brak w niektórych życiorysach Świętych Pańskich. Pragniemy, by tego rodzaju „żywoty” usunięto z Mszału i Brewiarza).

2. Msza (Intret) jest częściowo wspólna, częściowo własna; czytania i modlitwy są własne. Formularz dzisiejszej Mszy może służyć za przykład, w jak dramatyczny sposób traktowała starożytność chrześcijańska przebieg Liturgii mszalnej. Widzimy bowiem dzisiaj dramat, którego role podzielone są między Świętych Męczenników, Chrystusa, chór (tj. nas) i Kościół. Wyobraźmy sobie, iż stoimy nad grobem Świętych Patronów dnia dzisiejszego. W czasie nocnej wigilii czytaliśmy akta ich męczeństwa, a teraz ma się rozpocząć Msza Święta; Święci stoją wśród nas. Chór wyraża uczucia, które w nim powstają w czasie przebiegu ofiary. Z początku są to uczucia przyrodzone: słyszymy westchnienia skrępowanych Męczenników, cierpiących w więzieniu, widzimy, jak ich krew jest przelewana. Wzdryga się na to natura człowiecza i woła o sprawiedliwość. Teraz przemawia Kościół, który ma na widoku duchowy pożytek swych dzieci: Święci zaskarbili sobie wielkie zasługi, które mają być odpokutowaniem i zadośćuczynieniem za grzechy chrześcijan (Kolekta). Męczennicy występują osobiście (w Epistole przemawia często Święty z danego dnia), opowiadają o swoim życiu i dodają nam otuchy: „Ale we wszystkim okazujemy się jako sługi Boże w wielkiej cierpliwości, w utrapieniach, w potrzebach, w uciskach, w chłostach, w więzieniach…!” Święci mogą dosłownie odnieść to zdanie do siebie, a nas upominają, byśmy także znosili pewnego rodzaju męczeństwo, stosownie do naszych warunków życia: „w pracach, w czuwaniu i w postach, w czystości, umiejętności, pobłażliwości… w miłości nieobludnej…” W każdych warunkach mamy służyć Panu: czy jesteśmy bogaci, czy też ubodzy, czy wysoko postawieni, czy też nisko. I znowu powołują się na swoje własne życie: „Niby zwodziciele, a prawdomówni… niby umierający, a oto żyjemy… niby ubodzy, a wzbogacający wielu, niby nic nie mający, a posiadający wszystko”. Epistoła powyższa w ustach Świętych dnia dzisiejszego jest wstrząsająca i jakże prawdziwa! My, którzy stanowimy chór, w tej chwili inaczej sądzimy o męczeństwie: „Chwalebny jest Pan w Świętych Swoich, dziwny w majestacie” (Graduał). „Dusze sprawiedliwych są w ręce Bożej” (Alleluja). Teraz występuje Chrystus, Król Męczenników; z Jego własnych ust słyszymy błogosławieństwa podane w Kazaniu na Górze. Kanonizuje on naszych Męczenników: „Błogosławieni, którzy prześladowanie cierpią dla sprawiedliwości. Błogosławieni jesteście, gdy wam złorzeczyć będą i prześladować was będą… Radujcie się a weselcie, albowiem zapłata wasza obfita jest w Niebiesiech” (Ewangelia). Tu.znowu nic innego nie może chór powiedzieć, jak: „Dziwny jest Pan w Świętych Swoich” (Ofert.) Teraz może się zacząć Ofiara, Ofiara Chrystusowa nad grobem Męczenników — ofiara podwójna, a przecież tylko jedna: składają tę Ofiarę i Głowa, i członki, Kościół, matka nasza, prosi ponownie, aby pęta Męczenników „potargały więzy naszych nieprawości” (Sekreta).