KARTKA Z KALENDARZA LITURGICZNEGO: 2 Października.

Jest to uroczystość bardzo popularna, choć niedawno ustanowiona. Zaczęto ją obchodzić najpierw w XVI wieku w Hiszpanii; w roku 1608 Papież Paweł V pozwolił święcić ja „ad libitum” w pierwszy wolny dzień po Św. Michale; od roku 1670 obowiązuje ona w całym Kościele. Jest to adekwatnie szersze ujęcie najstarszego święta ku czci Anioła a mianowicie Św. Michała, w którym czcimy opiekuna całego Kościoła.

2. Msza (Benedicite).

Teksty zaczerpnięte są po części z uroczystości Św. Michała Archanioła (Ewangelia i śpiewy). Lekcja (własna) napomina nas, abyśmy słuchali głosu Anioła Stróża: „Oto ja poślę Anioła mego, który by szedł przed tobą i strzegł na drodze i zaprowadził cię na miejsce, którem przygotował [tzn. Niebo]. Szanuj go i słuchaj głosu jego, i nie lekceważ go…” Inne teksty mszalne zob. pod 29 września.

3. Brewiarz.

Psalmy jutrzni wyjęte są z formularza wspólnego ku czci Aniołów; we wszystkich prawie mowa jest o Aniołach (psalmy: 8, 10 — Spiritus) lub o Niebie (psalmy: 14/13/, 18/17/, 23/22/). Jest to jednak zewnętrzny tylko powód, dla którego liturgia zamieszcza tu właśnie te psalmy; w wewnętrznej bowiem treści są one psalmami uwielbienia i ufności: powinniśmy się łączyć w modlitwie z Chórem Aniołów i zaufać ich opiece. Lekcje przepojone są uczuciem. Drugi nokturn przytacza kazanie Miodopłynnego Doktora, Św. Bernarda: „Bacz pilnie na postępowanie swoje, jak przystało na człowieka, któremu Aniołowie, w myśl danego im polecenia, towarzyszą na wszystkich jego drogach. Gdziekolwiek jesteś, w najskrytszym choćby kąciku, szanuj swego Anioła. Nie waż się czynić w jego obliczu tego, czego byś nie śmiał uczynić w mojej obecności… Miłujmyż więc, bracia, serdecznie Aniołów Bożych, jako naszych współdziedziców w przyszłości, w tej chwili zaś jako wyznaczonych nam przez Ojca obrońców, opiekunów i przewodników. Pod opieką takich Stróżów czegoż mielibyśmy się obawiać? Nikt przecież nie zdoła ich ani pokonać, ani też omamić; tym mniej zaś mogliby nas wprowadzać w błąd ci, którzy nas na wszystkich naszych drogach strzegą. Są oni wierni, mądrzy i potężni, dlaczegoż więc mielibyśmy się niepokoić? Bądźmy im tylko stale posłuszni i trwajmy przy nich, a mieszkać będziemy pod Opieką Boga Najwyższego. Ilekroć zatem trapi cię ciężka pokusa lub grozi ci wielkie zmartwienie, wzywaj swego Stróża, przewodnika i wspomożyciela w każdej potrzebie. Wołaj go i mów: Panie, ratuj, bo giniemy!”

4. Duchy dobre i złe.

W kaplicy Św. Gertrudy w Klosterneuburg odkryto na kamiennym łuku w prezbiterium średniowieczny fresk, który przedstawia drabinę Jakubowi ze wstępującymi i zstępującymi po niej Aniołami. Myśl ta niewątpliwie jest bardzo głęboka. gdyż właśnie nad każdym ołtarzem wznosi się drabina Jakubowa, po której Aniołowie wchodzą i schodzą, zanosząc przed Tron Boży nasze ofiary, a przynosząc nam w zamian Dary Łaski Bożej. Chrystus to prawdopodobnie miał na myśli mówiąc: „Zobaczycie Niebo otwarte i Aniołów Bożych, wstępujących i zstępujących na Syna Człowieczego” (Jan 1, 51). Innymi słowy: dzieło odkupienia zadzierzgnęło ponownie więź pomiędzy niebem a ziemią, Aniołowie zaś pośredniczyć będą w zachowaniu tej więzi.

Dochodzimy tym samym do stwierdzenia faktu wielkiej wagi, z którego jako ludzie ożywieni duchem Liturgii powinniśmy lepiej zdawać sobie sprawę: oto istnieje świat nadprzyrodzony, w którym się „roi” od dobrych i złych duchów. Duchowy ten świat otacza nas na każdym kroku; Pismo Święte wymownie o tym świadczy. Uwierzmy w to i patrzmy oczyma duszy na otaczających nas Aniołów i szatanów. My, ludzie nowocześni, skłonni jesteśmy przyjmować tę prawdę jak jakąś legendę. A jednak istnienie Aniołów i szatanów jest rzeczywistością. Aniołowie i złe duchy otaczają nas w życiu od kolebki do grobu; o każdego człowieka toczy się walka duchów, jak ongi pomiędzy Św. Michałem a lucyferem. W szczególniejszy zaś sposób zamieszkują Aniołowie domy Boże, a podczas Mszy Św. tworzą wokoło Ofiary Chrystusowej jak gdyby hufiec duchowy (por. Ofertorium z 14 niedzieli po Zesłaniu Ducha Św.) i prawdziwie wznoszą się po drabinie Jakubowej. Dowodzi tego pięć niezmiennych tekstów Mszy, które zawierają wzmiankę o Aniołach. Gdy u stopni Ołtarza przygotowujemy się do Św. Ofiary wzbudzając żal za grzechy, staje przed nami Św. Michał Archanioł jako oskarżyciel, ale i orędownik (Confiteor): jest on naszym wodzem w walce z mocami piekielnymi. Jakże często zdarzało nam się stchórzyć w tej walce! Gloria in excelsis jest hymnem Aniołów; śpiewamy go wraz z nimi na betlejemskich błoniach. Podczas ofiarowania Św. Michał „stoi po prawicy ołtarza kadzenia” i wraz z innymi wybrańcami Bożymi wstawia się za nami przy okadzaniu Ołtarza. Odzwierciedla się tu znowu ulubiony obraz Pisma Świętego: Aniołowie składają w kadzielnicy modlitwy i dobre uczynki ludzi i zanoszą je przed Tron Boży. W Najświętszej chwili Ofiary uczestniczą tysiące Aniołów, „wielbiąc, sławiąc, drżąc i weseląc się społem”; na Sanctus łączymy się z nimi, sławiąc, drżąc i weseląc się Mi w uwielbieniu i dziękczynieniu. Przejmijmy się żywą świadomością, iż w chwili przeistoczenia Król niebieski zstępuje na Ołtarz w niezliczonym orszaku Aniołów; oni zaś uczą nas tego, co jest największą najniezbędniejszą umiejętnością, a mianowicie modlitwy. — Tuż po tym kulminacyjnym punkcie Kanonu ofiara nasza zaniesiona zostaje „przez ręce Anioła na Ołtarz Niebieski, przed Oblicze Bożego Majestatu”. A choćby po zakończeniu Mszy Świętej Kościół poleca nam zwrócić się raz jeszcze do Św. Michała Archanioła z prośbą, aby „bronił nas w walce, a przeciwko złości i zasadzkom czarta byt naszą obroną”. Uwierzmy w rzeczywistość i obecność Duchów w Kościele!

„I odpowiedział Matatiasz, i rzekł głosem wielkim: Choć wszystkie narody Antiocha króla słuchają, aby odstąpił każdy od nabożeństwa zakonu ojców swoich a zezwolił na rozkazanie jego, ja i synowie moi, i bracia moi będziemy posłuszni Zakonowi ojców naszych. Niech nam Bóg będzie miłościw: nie jest nam pożytecznie odstąpić Zakonu i Sprawiedliwości Bożej: nie usłuchamy słów króla Antiocha ani nie będziemy ofiarować przestępując Przykazania Zakonu naszego, abyśmy mieli inną drogą chodzić. A gdy przestał mówić te słowa, przystąpił niektóry Żyd przed oczyma wszystkich, aby ofiarował bałwanom na ołtarzu w mieście Modin według rozkazania królewskiego. I ujrzał Matatiasz, i użalił się, i zadrżały nerki jego, i rozpaliła się zapalczywość jego według sądu Zakonu, i przyskoczywszy zamordował go na ołtarzu: ale i męża, którego był król Antioch posłał, który przymuszał ofiarować, zabił tegoż czasu i ołtarz rozwalił. I zapalczywie pomścił się Zakonu, jako uczynił Finees Zamremu, synowi Saloma. I zawołał Matatiasz głosem wielkim w mieście, mówiąc: Każdy, który uprzejmie miłuje Zakon, zachowując przymierze, niech wyjdzie ze mną! I uciekł on sam i synowie jego na góry, i opuścili, cokolwiek mieli w mieście. Tedy wielu szukających sądu i sprawiedliwości poszło na puszczę i mieszkali tam sami i synowie ich, i niewiasty ich, i bydło ich, gdyż się wylało na nich nieszczęście”.