PUNKT WYJŚCIA
SZÓSTA NIEDZIELA WIELKANOCNA • rok A • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Modlimy się, aby misterium paschalne przemieniało nasze życie • CZYTANIA: Dzieje Apostolskie 8, 5–8. 14–17 • Psalm 66, 1–3a. 4–7a. 16. 20 • Pierwszy List św. Piotra 3, 15–18 albo 4, 13–16 • Ewangelia wg św. Jana 14, 15–21
CHMURA SŁOWA
STO SŁÓW
W przestrzeni naszej wiary, naszej modlitwy, naszego pojmowania Boga Duch Święty jest chyba najmniej obecny. Od dziś liturgia chce nam pomóc w odsłonięciu tej wielkiej Tajemnicy: naszego nieodłącznego towarzysza, którego nazwy i roli Parakleta nie oddaje do końca żadne polskie słowo: ani „pocieszyciel”, ani „adwokat”, ani „rzecznik”.
Już apostołowie (patrz: PIERWSZE CZYTANIE) wkładali ręce, aby wierzący mogli otrzymać Ducha Świętego. To znane nam bierzmowanie. A Jezus (patrz: EWANGELIA) mówi o Duchu jako o kimś, kto jest z nami na zawsze, kimś nieustannie działającym.
Nasze serce to sala sądowa, w której toczy się proces wyboru lub odrzucenia Jezusa. Jego adwokatem jest Duch Święty. Wstawia się za Jezusem, by to On zwyciężył.
Czytanie z Dziejów Apostolskich
(Dz 8, 5–8. 14–17)
Filip przybył do miasta Samarii i głosił im Chrystusa. Tłumy słuchały z uwagą i skupieniem słów Filipa, ponieważ widziały znaki, które czynił. Z wielu bowiem opętanych wychodziły z donośnym krzykiem duchy nieczyste, wielu też sparaliżowanych i chromych zostało uzdrowionych. Wielka zaś euforia zapanowała w tym mieście. Kiedy apostołowie w Jerozolimie dowiedzieli się, iż Samaria przyjęła słowo Boże, wysłali do niej Piotra i Jana, którzy przyszli i modlili się za nich, aby mogli otrzymać Ducha Świętego. Bo na żadnego z nich jeszcze nie zstąpił. Byli jedynie ochrzczeni w imię Pana Jezusa. Wtedy więc nakładali apostołowie na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego.
Oto Słowo Boże.
•
PIERWSZE CZYTANIE
Pierwsze bierzmowanie • Dz 8, 5–8. 14–17
Samaria przyjęła chrzest i Słowo Boże. Przybywają tam apostołowie, Piotr i Jan, aby udzielić jeszcze jednego daru: Ducha Świętego.
KSIĘGA: Dzieje Apostolskie • AUTOR: Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80–85 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Samaria • CZAS: ok. 33 r. •BOHATEROWIE: Filip, Piotr, Jan, inni
POCZĄTKI KOŚCIOŁA • Usłyszymy dwa fragmenty z 8 rozdziału Dziejów Apostolskich – drugiej księgi św. Łukasza opisującej początki Kościoła. Dotyczą one wydarzeń w Samarii: owoców pracy apostołów Filipa, Piotra i Jana. Warto poznać szerszy kontekst ich pobytu w tym mieście.
FILIP W SAMARII • Pierwszy fragment następuje zaraz po opisie męczeńskiej śmierci Szczepana. To jego ukamienowanie i związane z nim wydarzenia spowodowały wyjazd Filipa z Jerozolimy. W tym dniu wybuchło wielkie prześladowanie w Kościele jerozolimskim – informuje Łukasz. – Wszyscy, z wyjątkiem Apostołów, rozproszyli się po okolicy Judei i Samarii. Działo się tak m.in. z powodu Szawła: niszczył Kościół, wchodząc do domów, porywał mężczyzn i kobiety i wtrącał do więzienia. To dlatego Filip znalazł się w Samarii: z powodu prześladowania w Jerozolimie. Ale – jak precyzuje autor w zdaniu poprzedzającym pierwsze czytanie – Ci, którzy się rozproszyli, głosili w drodze słowo.
NAŁOŻENIE RĄK • Drugi fragment jest natomiast częścią wątku dotyczącego mieszkańca Samarii, Szymona, który zajmował się czarną magią. Wprawiał innych w podziw swoimi magicznymi sztuczkami. ale gdy mieszkańcy Samarii wskutek działalności Filipa przyjmowali chrzest – uwierzył i on • We fragmencie następującym po pierwszym czytaniu – opowiadającym o tym, jak Piotr i Jan bierzmowali – dowiadujemy się, iż Szymon przyniósł pieniądze, aby i on mógł ten dar otrzymać. Oczywiście został za to upomniany, ale od jego imienia pochodzi słowo symonia – handel świętymi rzeczami.
Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
(Ps 66, 1–7. 16. 20)
Refren: Niech cała ziemia chwali swego Pana. Albo: Alleluja.
Z euforią sławcie Boga, wszystkie ziemie, * opiewajcie chwałę Jego imienia, cześć Mu wspaniałą oddajcie. * Powiedzcie Bogu: «Jak zadziwiające są Twe dzieła! Niechaj Cię wielbi cała ziemia i niechaj śpiewa Tobie, * niech Twoje imię opiewa». Przyjdźcie i patrzcie na dzieła Boga, * zadziwiających rzeczy dokonał wśród ludzi! Morze na suchy ląd zamienił, * pieszo przeszli przez rzekę. Nim się przeto radujmy! * Jego potęga włada na wieki. Przyjdźcie i słuchajcie mnie wszyscy, † którzy boicie się Boga, * opowiem, co uczynił mej duszy. Błogosławiony Bóg, który nie odepchnął mej prośby * i nie oddalił ode mnie swej łaski.
•
PSALM
Zadziwiające dzieła • Ps 66, 1–7. 16. 20
Bóg zwycięża. Psalm 66 przypomina dzieła Pana, dokonującego „zadziwiających rzeczy” i przypomina: „Sławcie Go”.
PSALM 66 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: Czasy powygnaniowe (po 586 r.)
PSALM DZIĘKCZYNIENIA • Psalm 66 należy do gatunku indywidualnych psalmów dziękczynienia (todah). Wyrażają one radosną wdzięczność człowieka, którego modlitwa została wysłuchana. W ich korpusie często znajdujemy wspomnienie nieszczęścia, choroby, wrogów oraz wybawienia od nich, które sprawia, iż na ustach wierzącego rozkwita pieśń uwielbienia.
DLA LITURGII • Psalm został ułożony z myślą o liturgii żydowskiej. Ujawnia to jego struktura: w pierwszej części do głosu dochodzi głównie druga osoba liczby mnogiej, druga jest w liczbie pojedynczej. Przewodniczący liturgii zachęca: Przyjdźcie i słuchajcie mnie wszyscy, którzy boicie się Boga, opowiem, co uczynił mej duszy. Psalmy tego typu towarzyszyły ceremoniom wypełnienia złożonego ślubu czy składaniu ofiary dziękczynnej w świątyni.
CUDA DZIŚ • Wysłuchamy pierwszej połowy psalmu i dwóch wersetów pochodzących z drugiej. Psalmista wzywa do zachwytu nad dziełami Bożymi i jego działaniem w historii • Zwróćmy uwagę na wspomnienie przejścia przez Morze Czerwone i rozstąpienia się wód Jordanu. Cuda znane z przeszłości powracają w życiu wierzącego, który ufa Słowu Boga. Zauważmy, iż podobnych znaków Bożej mocy i miłości doświadczają uczniowie Jezusa głoszący Ewangelię.
Czytanie z Pierwszego listu świętego Piotra Apostoła
(1 P 3, 15–18)
Najdrożsi: Pana Chrystusa uznajcie w sercach waszych za Świętego i bądźcie zawsze gotowi do obrony wobec każdego, kto domaga się od was uzasadnienia tej nadziei, która w was jest. A z łagodnością i bojaźnią Bożą zachowujcie czyste sumienie, ażeby ci, którzy oczerniają wasze dobre postępowanie w Chrystusie, doznali zawstydzenia właśnie przez to, co wam oszczerczo zarzucają. Lepiej bowiem – o ile taka wola Boża – cierpieć, czyniąc dobrze, aniżeli źle czyniąc. Chrystus bowiem również raz jeden umarł za grzechy, sprawiedliwy za niesprawiedliwych, aby was do Boga przyprowadzić; zabity wprawdzie na ciele, ale powołany do życia przez Ducha.
Oto Słowo Boże.
•
DRUGIE CZYTANIE
Do prześladowanych • 1 P 3, 15–18
Prześladowanych chrześcijan Piotr wzywa do łagodności, czystego sumienia oraz do umiejętności „uzasadnienia nadziei”.
KSIĘGA: Pierwszy list św. Piotra • NADAWCA: św. Piotr lub uczeń Piotra • ADRESACI: chrześcijanie w Poncie, Galacji, Kapadocji, Azji i Bitynii • CZAS POWSTANIA: 60–90 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Rzym
OSTATNI FRAGMENT • Kończymy wielkanocną lekturę pierwszego z dwóch listów św. Piotra, skierowanego do nawróconych chrześcijan zamieszkujących Azję Mniejszą • Dwa tygodnie temu słyszeliśmy zachętę skierowaną do niewolników. Taka jest bowiem specyfika listu: zawiera przesłania Piotra do chrześcijan dotyczące różnych konkretnych sytuacji życiowych.
CIERPIĄ DLA SPRAWIEDLIWOŚCI • Tym razem usłyszymy słowo Piotra do prześladowanych. Kto zaś wam zaszkodzi, o ile gorliwi będziecie w czynieniu dobra? – pyta Piotr w wersecie poprzedzającym drugie czytanie, po czym kontynuuje: – Ale jeżelibyście choćby coś wycierpieli dla sprawiedliwości, błogosławieni jesteście. I cytuje Izajasza: „Nie obawiajcie się zaś ich groźby i nie dajcie się zaniepokoić”.
PRZEŚLADOWANI • Warto zwrócić uwagę na trzy rzeczy, o które apeluje Piotr do prześladowanych: • uznanie świętości Jezusa • gotowość uzasadnienia nadziei • zachowanie czystego sumienia.
Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
Słowa Ewangelii według świętego Jana
(J 14, 15–21)
Jezus powiedział do swoich uczniów:
«Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania. Ja zaś będę prosił Ojca, a innego Parakleta da wam, aby z wami był na zawsze – Ducha Prawdy, którego świat przyjąć nie może, ponieważ Go nie widzi ani nie zna. Ale wy Go znacie, ponieważ u was przebywa i w was będzie. Nie zostawię was sierotami. Przyjdę do was. Jeszcze chwila, a świat nie będzie już Mnie widział. Ale wy Mnie widzicie; ponieważ Ja żyję, i wy żyć będziecie. W owym dniu poznacie, iż Ja jestem w Ojcu moim, a wy we Mnie i Ja w was. Kto ma przykazania moje i je zachowuje, ten Mnie miłuje. Kto zaś Mnie miłuje, ten będzie umiłowany przez Ojca mego, a również Ja będę go miłował i objawię mu siebie».
Oto Słowo Pańskie.
•
EWANGELIA
Parakletos • J 14, 15–21
Jezus zapowiada swoje odejście, powtórne przyjście i obiecuje: Nie zostawię was sierotami. Zapowiada też „innego Parakleta”.
EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r.• KATEGORIA: mowa • MIEJSCE: Jerozolima, Wieczernik • CZAS: ok. 33 r. • KTO MÓWI: Jezus • SŁUCHACZE: apostołowie • WERSJE: brak
OSTATNIA WIECZERZA • Czeka nas kolejny fragment relacjonujący Ostatnią Wieczerzę wg św. Jana, podobnie jak w zeszłym tygodniu – z 14 rozdziału • Przypomnijmy: opis Ostatniej Wieczerzy przewija się u św. Jana przez pięć rozdziałów (13–17), rozpoczyna się od • umywania nóg, zawiera: • zapowiedź zdrady Judasza oraz innych uczniów • pożegnanie z uczniami i zapowiedź powtórnego przyjścia, potem • modlitwę arcykapłańską.
ODEJDĘ I PRZYJDĘ POWTÓRNIE • Jezus zapowiada swoje odejście i powtórne przyjście, czyli paruzję. Pojawia się jeszcze jedna zapowiedź, na czas między odejściem a powtórnym przyjściem. Jezus zapowiada Parakleta, Ducha Prawdy, który będzie z wierzącymi na zawsze.
Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
-
"Trójca Święta", ikona nowogrodzka, autor nieznany, XIVw.
-
"Trójca", Peter Paul Rubens
-
"Trójca Święta", ikona rosyjska, 1700 r.
-
"Trójca Święta", autor nieznany, Muzeum Narodowe w Budapeszcie, 1400-1500r.
-
"Trójca Święta z przedstawieniem NMP i Jana Chrzciciela", Tula, XIXw.