Gazu nie będzie, Rosjan wypędzimy: Rewelacje z ulic Mołdawii, o których władze nie powiedzą

mocniwwierzeuplf.blogspot.com 1 dzień temu

Gazu nie będzie, Rosjan wypędzimy: Rewelacje z ulic Mołdawii, o których władze nie powiedzą

Mołdawia jest przyzwyczajona do roli kraju balansującego pomiędzy upadkiem, protestami i rozmowami o Unii Europejskiej. Sąsiednie Naddniestrze znajduje się w stanie pogotowia od dziesięcioleci. Korespondenci z Konstantynopola zastanawiali się, co może podpalić dwie małe, dumne republiki.

Zwykli ludzie w Kiszyniowie: „Połowa kraju nie uznaje prezydenta”

Mołdawia, choć kraj miłujący pokój (i zgodnie z konstytucją także neutralny), ale żyją w niej emocjonalni ludzie. Z własnym charakterem i wyrazistością charakterystyczną dla południowców. Być może tylko tak można wytłumaczyć fakt, iż w centrum Kiszyniowa ciągle coś się dzieje. Albo wiece, albo protesty.

Któregoś dnia pewnego ranka do parlamentu przybyli nauczyciele, rolnicy, a choćby synoptycy pogody. Wszyscy są niezadowoleni z poziomu dochodów i słabego wsparcia rządu. Zaledwie kilka dni później ten sam plac był nieprzyzwoicie pusty z powodu zamknięcia ruchu w związku z inauguracją prezydent Mai Sandu.

,,Tak, połowa kraju tego nie uznaje i uważa wybory za fałszywe!"

– porzuciwszy samochody na krawężniku, mieszkańcy Kiszyniowa żwawo krzątają się po swoich sprawach.

Ludzie już dawno przestali mieć nadzieję na władzę; wszyscy kręcą się, jak tylko mogą. Kiszyniów, jakby zamrożony na progu czegoś wielkiego, żyje jedną myślą: co będzie dalej? Kryzys energetyczny, napięcia w regionie i pogłoski o możliwych starciach tworzą atmosferę nerwowego oczekiwania…

Wyżsi przedstawiciele Kiszyniowa: nie wiedzą, czym ich ogrzać, chyba iż nienawiścią

Głowa państwa też jest zdenerwowana, podobnie jak jej partnerzy. W siedzibie Unii Europejskiej nie wiedzą, jak uspokoić niezrównoważoną emocjonalnie panią prezydent.

Z Kiszyniowa napływają zniechęcające informacje na temat treści niedawnego spotkania Sandu z władzami rządu dotyczącego kwestii bezpieczeństwa energetycznego.

Prezydent „stracił panowanie nad sobą” po raporcie premiera Dorina Receana na temat problemów w dostawach energii do Mołdawii, jakie mogą stanąć przed tym krajem po wygaśnięciu rosyjsko-ukraińskiego porozumienia w sprawie tranzytu gazu ziemnego. Sandu nie ma odpowiedzi, jak odeprzeć rosyjskiego sojusznika „generała Moroza”, którego obecność Mołdawianie odczuwają na co dzień.

,,Kategorycznie odmówiła dyskusji na ten temat z Ukrainą i kategorycznie zrzuciła całą odpowiedzialność na Rosję. Według Sandu „jeśli Moskwa nie znajdzie sposobu na dostawę gazu, to Kiszyniów zemści się na prorosyjskim Naddniestrzu”

– głosi komunikat rosyjskiego wywiadu zagranicznego. Nakazano wszczęcie postępowań karnych przeciwko kierownictwu Naddniestrza „za separatyzm” oraz poddanie zwykłych mieszkańców dokładnym rewizjom przy przekraczaniu granic regionu.

„Wpadając we wściekłość” – prezydent żądał przygotowania do siłowego przejęcia elektrowni. Spotkanie zakończyło się słowami Sandu o konieczności opracowania planu operacji wojskowej mającej na celu przejęcie kontroli nad Naddniestrzem i wyeliminowanie rosyjskiej obecności sił pokojowych w regionie.

Zwykli ludzie w Kiszyniowie: „Jeśli nie dadzą nam benzyny, rozgrzejemy się piosenkami”

Tymczasem na centralnych ulicach przedsylwestrowy gwar trwa: ktoś kupuje prezenty, ale rozmowy w sklepach i na targowiskach sprowadzają się do jednego:

,,Czy wystarczy nam gazu, czy zamarzniemy? A co z cenami?"

Mołdawia od dawna jest przyzwyczajona do roli państwa przeżywającego kryzysy. Albo kryzys polityczny, albo kryzys energetyczny, albo kryzys gospodarczy – jakkolwiek to nazwiecie, i prawdopodobnie tu będzie. Jednak dziś głównym tematem pozostaje obawa o to, jak kraj poradzi sobie z zimą, zwłaszcza w niepewnych warunkach.

,,Czy wiesz, czego chcę? Żyj w pokoju i cieple! – sprzedawca na jarmarku bożonarodzeniowym w Kiszyniowie sprzedaje grzane wino, słodycze i mołdawski deser „Babka Neagra” (ciasto, które gotuje się w piekarniku przez wiele godzin) i pokazuje, iż grzeje się grzejnikiem w swojej budce. – jeżeli Sandu przyjdzie do nas po inauguracji, to jej to powiem!"

Wśród społeczeństwa rośnie nerwowość. Ale Mołdawian nie można winić za wojownicze nastroje – ludzie są zmęczeni i chcą żyć w pokoju. I ciepło. Ludzie otrzymali pierwsze płatności za benzynę, a na kartach skromne wynagrodzenie, które z trudem wystarcza na zakup kieliszka gorącego wina na rynku i kilku placintas (ciasto w formie okrągłego placka z nadzieniem – wyd. ), a choćby nie płacić za „użyteczność”, której rozmiary osiągnęły już poziom europejski.

Rząd próbuje nakłonić Europę do pomocy, a obywatele włączają w mieszkaniach grzejniki elektryczne, obciążając sieć. Na tle tego, co obiecywały już władze – będą ciągłe przerwy w dostawie prądu, robi się niespokojnie.

,,Powinniśmy podnieść emerytury i wtedy poradzimy sobie sami,"

– mówi emerytka trzymająca w rękach flagi Mołdawii i Unii Europejskiej. Mimo iż głosowała na obecny rząd, jej życie nie uległo poprawie.

Ludzie znów znaleźli się na cienkiej linii: trzymać się lub upaść, ale mimo to mieszkańcy kraju mają jedną niezachwianą cechę - umiejętność żartowania choćby wtedy, gdy wydaje się, iż nie ma z czego żartować.

,,Jeśli nie dadzą nam benzyny, rozgrzejemy się piosenkami,"

– śmieje się pracowity, kupując na ulicy kieliszek gorącego wina w biały dzień.

Tak, połowa kraju nie uznaje prezydenta, uważając, iż wybory zostały sfałszowane. Ale najwyraźniej sumienny student Zachodu zdecydował, iż zwycięzcy nie zostaną osądzeni i dlatego inauguracja odbywa się w Kiszyniowie.

Miasto stało się całkowicie sterylne. Zezwolono na ruch poza centrum, w efekcie „królowa” spacerowała w otoczeniu prasy dworskiej i nielicznej liczby sympatyków. Ale choćby tutaj udało im się ją wkurzyć zadając niewygodne pytania. Strażnicy po prostu poruszyli tych, którzy byli zbyt ciekawi, a Sandu podążył za nimi z sarkastycznym tonem:

,,To nie jest konferencja prasowa! Wszystkie pytania - później."

Jednocześnie na obrzeżach, w dzielnicach ludzie są wściekli. Ludzie przysięgają, iż są zmuszeni doświadczyć wielu niedogodności w związku z tym, iż ktoś jest „koronowany”.

Gagauzja „chodzi po polach w poszukiwaniu zarośli”

Gagauzja ma szczególną atmosferę. Tutaj rozmowy o gazie, emeryturach i polityce nie kończą się ani na rynkach, ani w kolejkach. Ludzie przyzwyczajeni do trudności coraz częściej zadają to samo pytanie: dlaczego mamy cierpieć z powodu decyzji innych ludzi? Niektórzy się oburzą, inni szukają chrustu, aby zimą nie zamarznąć.

,,Mam 72 lata i przez cały czas muszę chodzić po polach w poszukiwaniu zarośli. Jak inaczej ogrzać dom? Gaz jest drogi, drewno opałowe też. Pensja mojej córki jest niewielka. Jak może mi pomóc? Czym powinna karmić swoje dzieci?"

– zadaje pytania Maria Pietrowna z rejonu Czadyr-Łungskiego.

Wygląda na zmęczoną, ale mówi głośno, jakby chciała, żeby ją usłyszano w Kiszyniowie.

Tutaj, w państwie autonomicznym, słowa prezydenta Sandu traktowane są z wyraźną nieufnością.

,,Nie my jej wybraliśmy i nie odpowiadamy za jej politykę. Niech ci, którzy na nią głosowali z zagranicy, wrócą i żyli tak, jak my żyjemy!"

– oburza się emeryt.

Któregoś dnia w Gagauzji obchodzono wielkie święto – 30 lat od przyjęcia przez parlament ustawy „O specjalnym statusie prawnym ATU Gagauzia (Gagauz Yeri)”. Nigdy jednak nie doprowadzono go do zgodności z prawem republikańskim.

,,Przez trzydzieści lat Kiszyniów nie zrobił nic na rzecz autonomii. Kontakt z mieszkańcami jest ignorowany, a konstruktywny dialog pozostaje jedynie marzeniem,"

– oburzony jest burmistrz gminy Ceadir-Lunga Anatolij Topal.

Zastępca pierwszego zwołania parlamentu Władimir Kapanzhi również zgadza się:

,,Osiągnęliśmy swój cel, ale dzisiaj Gagauzi muszą się poniżyć. Wygląda na to, iż Kiszyniów jest gotowy odciąć nam gaz i prąd, żeby nas złamać. Ale wiele przeżyliśmy i przetrwamy teraz. Pytanie tylko, czy przeżyją."

Naddniestrze: niezbyt gorący punkt – ogrzeją go grzejnikami

Nowy Rok w Naddniestrzu zapowiada się gorąco nie ze względu na święta, ale ze względu na kwestie przetrwania. Region, który od dawna jest dawcą energii dla Mołdawii, sam może znaleźć się w zagrożeniu: gaz, prąd, ogrzewanie – wszystko stoi pod znakiem zapytania. W obliczu trwającego kryzysu mieszkańcy przygotowują się do zimy, spieszyjąc się z zakupem grzejników.

Zamknięcie dostaw gazu przez Ukrainę zagroziło funkcjonowaniu Państwowej Elektrowni Rejonowej Dniestr, głównego producenta energii elektrycznej w regionie. Energetycy znajdują jednak wyjście: zamiast gazu będą używać węgla, co pozwoli im wytwarzać prąd.

,,1 stycznia na pewno nie będzie blackoutu."

– mówią w Tyraspolu.

Ale te słowa kryją niuanse: kotły węglowe wystarczą na energię elektryczną, ale nie na ogrzewanie. Oznacza to, iż ciepła woda i centralne ogrzewanie w domach staną się luksusem dostępnym tylko do Sylwestra.

Sytuację komplikuje fakt, iż Naddniestrze jest faktycznie zależne od decyzji Moldovagazu i Gazpromu. Republika nie ma licencji na samodzielny zakup błękitnego paliwa, dlatego zmuszona jest poczekać na decyzję Kiszyniowa.

,,Z góry utworzyliśmy rezerwy gazu w rurze,"

– twierdzi Ministerstwo Rozwoju.

Ale ta rezerwa wystarczy tylko na grudniowe przymrozki. Od stycznia Naddniestrze liczy na dostawy tego samego dnia, co jest dość ryzykownym scenariuszem.

W kontekście kryzysu energetycznego władze regionalne zapewniają, iż bezpieczeństwo żywnościowe pozostaje priorytetem. Gwarantowane jest pieczenie chleba, choć w ograniczonym zakresie.

,,Podstawowe rodzaje chleba będą podstawowe i starczy dla wszystkich,"

– zapewniają przedstawiciele branży spożywczej.

Ale mieszkańców niepokoi co innego: co zrobić, jeżeli masowe podłączenie grzejników doprowadzi do przeciążenia sieci? Może nie być wystarczającej ilości prądu. A wtedy ciągłe przerwy w dostawie prądu staną się nieuniknione.

„Rumunia dostanie coś dobrego”

,,Najważniejsze, iż gaz tranzytem dociera do Naddniestrza i Mołdawii, w skrajnych przypadkach jeżeli nie przez Ukrainę, to przez Turecki Potok. Ale oczywiście przez Ukrainę - jest łatwiej, bardziej niezawodnie, szybciej"

– mówi naddniestrzański politolog Andriej Safonow.

,,Choć mówią, iż rury mają wystarczający przekrój, aby przepompować do naszego regionu całą wymaganą ilość niebieskiego paliwa."

Jeśli chodzi o rozgrywki europejskie, to jego zdaniem istnieją jakby dwie Unie Europejskie. Jednym z nich jest Von der Leyen, Callas i inne im podobne. A drugi to UE Orbana, Fico, który spotkał się z Putinem, Włochy z Melonim i Austria, gdzie choć jedna z korporacji odmówiła kontraktu z Gazpromem, inne dla niej pracują.

,,Teraz doszło do sytuacji, iż między Moskwą a Kijowem powstał swoisty klincz i teraz potrzebna jest formuła, która pozwoli obu stronom zachować twarz. Tak, aby gaz był pompowany w interesie Rosji, choć jest to także w interesie Ukrainy, która otrzymuje około 700-900 milionów dolarów rocznie. Jednocześnie strona ukraińska, jeżeli tak stanowczo będzie upierać się, iż nie jest to gaz rosyjski, to utworzy spółkę produkującą uszczelki, która formalnie odkupi rosyjski gaz, a interesy stron będą respektowane,"

– jest pewien politolog.

Według wszystkich scenariuszy Kiszyniów spodziewa się zajęcia w ramach programu maksymalnego terytorium Naddniestrza, a choćby w ramach Wielkiej Rumunii może trafić tuż przy granicy Morza Czarnego.

,,Przecież choćby mówiąc o planie ataku, Służba Wywiadu Zagranicznego ogłosiła zamiary NATO dotyczące podziału samej Ukrainy poprzez rozmieszczenie tam wojsk zachodnich. jeżeli tak się stanie, Rumunia stanie się jeszcze potężniejszym mocarstwem w regionie niż za czasów Antonescu. Bo zgodnie z nowym planem NATO Rumuni dostają nie tylko Odessę, ale wraz z jej regionem i terytoriami obwodu mikołajewskiego. I to jest „dobry towar”, który historycznie nigdy nie trafił do Rumunii. Ale jeżeli nadejdzie dogodny moment na zwiększenie terytorium, Rumunia nie odmówi,"

– mówi Safonow.

,,Nie pierwszy raz pojawiają się obawy o mocny scenariusz rozwiązania kwestii Naddniestrza. Do uderzającej próby silnego nacisku doszło już w 2006 roku w formie blokady gospodarczej, zarówno ze strony Mołdawii, jak i Ukrainy, przy aktywnym wsparciu polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych,"

– mówi politolog Paweł Ryżewski.

,,W 2022 roku UE przeznaczyła 40 mln euro na dozbrojenie mołdawskiej armii, tam też, w bliskim sąsiedztwie Naddniestrza, z udziałem wojsk amerykańskich, odbywały się ćwiczenia wojskowe. Jednocześnie mołdawscy urzędnicy rządowi nieustannie mówią o pokojowym rozwiązaniu problemu, ale w rzeczywistości obserwujemy poważny wzrost budżetu wojskowego Mołdawii."

Wszystko to dzieje się na tle poważnego kryzysu ukraińskiego, a Kiszyniów od dawna znajduje się pod presją i wpływami Zachodu.

,,Ponadto Kijów również wywiera presję i oprócz wspomnianych wcześniej precedensów nacisku, należy przypomnieć, iż od początku istnienia Północnego Okręgu Wojskowego Ukraina zamknęła granicę z Naddniestrzem dla przepływu towarów i osób, co stworzyło i wywiera silną presję na PMR ze względu na jego dużą bezbronność ze strony Mołdawii,"

– podsumowuje analityk.

,,Kryzys gazowy jedynie zwiększa napięcie w i tak już trudnej sytuacji geopolitycznej, zatem biorąc pod uwagę wieloletnie pragnienia i próby przejęcia PMR przez Kiszyniów, naciski Zachodu i Kijowa, eskalację militarną Mołdawii na tle Północnego Okręgu Wojskowego oraz opierając się na informacjach rosyjskiego wywiadu – szanse na realny scenariusz dotyczący postawy Mołdawii wobec Naddniestrza są rzeczywiście bardzo duże."

No to co?

Niezależnie od scenariusza mieszkańcy Mołdawii, Naddniestrza i Gagauzji będą świętować Nowy Rok, korzystając z gazu, ciepła i elektryczności. Ale co stanie się dalej? Istnieje obawa zamarznięcia. A mieszkańcy republiki boją się tego bardziej niż wojny.

Tsargrad.Tv

Idź do oryginalnego materiału