Eliza Kącka z Literacką Nagrodą Nike 2025

Stoję na tej scenie jako matka, jedna z wielu matek, które słyszały wielokrotnie krzyk swojego dziecka i swój własny, im dedukuję tę nagrodę – mówiła laureatka.

Eliza Kącka została dziś wieczorem nagrodzona Literacką Nagrodą Nike 2025 za książkę „Wczoraj byłaś zła na zielono”.

Laudację wygłosiła Justyna Jaworska, przewodnicząca jury. Nazwała zwycięską książkę „literackim raportem o spotkaniu z Inną i pamiętnikiem z okresu macierzyństwa”, „literaturą osobną, napisaną na własnych zasadach”.

WIĘŹ – łączymy w czasach chaosu

Więź.pl to pogłębiona publicystyka, oryginalne śledztwa dziennikarskie i nieoczywiste podcasty – wszystko za darmo! Tu znajdziesz lifestyle myślący, przestrzeń dialogu, personalistyczną wrażliwość i opcję na rzecz skrzywdzonych.

Czytam – WIĘŹ jestem. Czytam – więc wspieram

– Stoję na tej scenie jako zwolenniczka literackiej formy, ale także jako matka, jedna z wielu matek, które słyszały wielokrotnie krzyk swojego dziecka i swój własny, im dedukuję tę nagrodę – stwierdziła laureatka. – A teraz szczególne podziękowanie: dziękuję Ci, Ruda – mówiła Kącka, zwracając się do córki, która dołączyła do niej na scenie. – Dziękuję świecie, który byłeś w stanie mnie tolerować.

– Doceniono książkę nie tylko społecznie ważną, ale i doskonałą formalnie. Kącka stworzyła własny idiom, by opowiedzieć o swoich przeżyciach, swojej córce, ich wspólnej drodze. Zrobiła to na tyle dobrze, iż opowieść uległa uniwersalizacji. Irytujemy się na los, śmiejemy i płaczemy wraz z autorką. jeżeli czujemy się jakkolwiek niedopasowani do świata, niepewni, to we „Wczoraj byłaś zła na zielono” widzimy siebie – komentuje Damian Jankowski, szef działu kulturalnego „Więzi”. – Elizie Kąckiej ogromnie gratuluję. Cieszy mnie również to, iż jej książka spodobała się zarówno czytelnikom, jak i jury.

Laureatka gościła w naszym podcaście „Oddech kultury” w marcu. – Zawsze miałam poczucie niedokalibrowania. Stało się to dla mnie polem do refleksji – mówiła Jankowskiemu. – W trudności znalazła się jakaś trampolina do transgresji, nie mogłam osiąść w tym, co zwyczajne. Człowiek przestaje być naiwny, a jednocześnie musi zacząć na nowo. Stałam się bardziej otwarta na rzeczywistość – przyznawała Kącka.

Zgoda na inność. Rozmawiają Eliza Kącka i Damian Jankowski

– Pisałam tę książkę jako manifest przeciwko upraszczającym osądom i formatkom myślowym – podkreślała. – Zaakceptowałam radykalną odmienność i niedoskonałość. Córka zmieniła moją wrażliwość. Rozwinęła moją wyobraźnię. Jej sposób myślenia dał mi dowód na istnienie innego świata.

„Wczoraj byłaś zła na zielono” kilka dni temu zdobyła Nike Czytelników. Ukazała się w Wydawnictwie Karakter w maju 2024 roku. Publikowaliśmy wtedy jej fragment. Wiosną tego roku doczekała się teatralnej adaptacji na deskach warszawskiego Teatru Dramatycznego w reżyserii Anny Augustynowicz.

Eliza Kącka to pisarka, literaturoznawczyni i krytyczka. Autorka książek prozatorskich: „Elizje” (2017), „Po drugiej stronie siebie” (2019), „Strefa zgniotu” (2022), książki „Idiomy. Eseje” (2023) oraz książek akademickich: „Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida” (2012), „Lektura jako spotkanie. Brzozowski – tekst – metoda” (2017). Sporządziła kilka wyborów poezji (nie tylko najnowszej). Jest felietonistką „Tygodnika Powszechnego”.

W czerwcu ubiegłego roku w „Więzi” publikowaliśmy jej szkic o stosunku Czesława Miłosza do Ameryki. Wcześniej, w sierpniu 2023 roku, gościła po raz pierwszy w podcaście Damiana Jankowskiego – wtedy rozmowa dotyczyła pytania: czemu Miłosz i Szymborska nie mają swoich następców?