Dziś święto Podwyższenia Krzyża Świętego: 10 fascynujących faktów

Dziś Kościół celebruje Podwyższenie Krzyża Świętego – znak męki, zwycięstwa i zbawienia. To nie tylko historia starożytnej relikwii, ale też wezwanie do życia w wierze. Poznaj niezwykłe fakty i ciekawostki o Krzyżu, które ukazują jego znaczenie dla wszystkich chrześcijanina.

fot. www.swietykrzyz.pl
Tekst został opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.

Dziękujemy, iż czytasz ten artykuł. jeżeli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

1. Odkrycie Krzyża Świętego przez św. Helenę

Matka cesarza Konstantyna, św. Helena, w IV wieku odnalazła relikwie Krzyża Chrystusa (Co do daty tego wydarzenia historycy nie są zgodni; najczęściej podaje się rok 320, 326 lub 330, natomiast jako dzień wszystkie źródła podają 13 albo 14 września). Były ukryte w cysternie znajdującej się niedaleko Golgoty. To wydarzenie zapoczątkowało kult Krzyża w całym Kościele i dało początek świętu Podwyższenia Krzyża Świętego, obchodzonemu dziś 14 września.

2. Jak św. Helena rozpoznała Krzyż Chrystusa?

Św. Helena rozpoznała adekwatny Krzyż Chrystusa spośród innych krzyży po titulusie, czyli tabliczce z napisem „Jezus Nazareńczyk Król Żydowski” w trzech językach. Krzyż podzielono i cząstki rozesłano po całym świecie, a połowy tabliczki trafiły: jedna pozostała w Jerozolimie i zaginęła podczas najazdu Persów, druga trafiła do Rzymu, gdzie przechowywana jest do dziś w bazylice Santa Croce di Gerusalemme. W 2000 r. badania paleograficzne potwierdziły jej autentyczność, datując napisy na I wiek w Palestynie.

3. Zrabowanie i odzyskanie Krzyża przez Persów
W 614 r. Persowie uprowadzili te relikwie Krzyża, które znajdowały się w Jerozolimie. Po zwycięstwie cesarza Herakliusza w 628 r. relikwie powróciły. Legenda mówi, iż cesarz wniósł je na Golgotę boso i w szacie pokutnej, co ukazywało, iż wobec Krzyża królewska władza traci znaczenie.

4. Największe relikwie Krzyża Świętego na świecie
Największą część drzewa Krzyża przechowuje katedra św. Michała i św. Guduli w Brukseli. Znaczne fragmenty znajdują się także w bazylice św. Piotra w Rzymie, w skarbcu katedry Notre Dame w Paryżu oraz w rzymskiej bazylice Santa Croce in Gerusalemme.

5. Największe relikwie Krzyża Świętego w Polsce
W Polsce największe cząstki Krzyża posiadał kościół dominikanów w Lublinie (skradzione w 1991 r.). Do dziś znaczną relikwię przechowuje klasztor benedyktynów na Łysej Górze, podarowaną według tradycji przez św. Emeryka, syna św. Stefana Węgierskiego. Od tej relikwii i klasztoru pochodzi nazwa „Święty Krzyż” i całe pasmo Gór Świętokrzyskich. W średniowieczu sanktuarium to było najważniejszym miejscem pielgrzymkowym w Polsce, jeszcze przed Jasną Górą. Pielgrzymowali tam królowie, rycerze i lud, a miejsce to było duchowym centrum Królestwa, gdzie modlono się o pomyślność ojczyzny.

6. Czciciele Krzyża Świętego
Na czele czcicieli stoi św. Paweł Apostoł i św. Helena, która odnalazła Krzyż. Szczególnym nabożeństwem wyróżnili się św. Bernard z Clairvaux, św. Franciszek z Asyżu (pierwszy stygmatyk), św. Jan od Krzyża czy św. Paweł od Krzyża. Kult Krzyża rozwijały też zakony i zgromadzenia, m.in. Zgromadzenie Świętego Krzyża (1837).

7. Ile krzyży Jezusa jest dziś na świecie
Według świadectwa św. Cyryla Jerozolimskiego relikwia Krzyża została już w IV wieku podzielona na wiele cząstek i rozesłana po całym świecie. Dziś setki kościołów przechowują drobne fragmenty Drzewa Krzyża. Choć nie sposób ich policzyć, wszystkie wskazują na jedno – na ołtarz zbawienia, na którym Chrystus oddał życie za ludzi.

8. Relikwia Krzyża na ołtarzu
Kościół od wieków widzi w Krzyżu prawdziwy ołtarz Męki Pańskiej. Dlatego cząstki Krzyża przechowywano zawsze z najwyższą czcią, często umieszczając je w ołtarzach świątyń. W ten sposób przypomina się wiernym, iż każda Eucharystia jest bezpośrednim udziałem w ofierze Krzyża, uobecnieniem męki i śmierci Chrystusa.

9. Krzyż jako hańbiąca kara Rzymian
Ukrzyżowanie było jedną z najbardziej haniebnych i okrutnych kar starożytności. Skazańca wystawiano na publiczne szyderstwo i powolną śmierć w męczarniach. Właśnie dlatego Krzyż Chrystusa stał się paradoksem: z narzędzia hańby i tortur przeobraził się w największy znak zwycięstwa i zbawienia.

10. Aktualne przesłanie święta
Dzisiejsze święto Podwyższenia Krzyża Świętego przypomina, iż znak Krzyża to nie tylko ozdoba czy element stroju. To największy symbol chrześcijaństwa – wezwanie do wierności Chrystusowi i gotowości niesienia własnego krzyża. Ma on być znakiem zbawienia w domu, w pracy i w codzienności, a nie jedynie dekoracją.