Czym jest watykański Sekretariat Stanu?

Sekretariat Stanu to urząd kurialny, który współpracuje najściślej z Papieżem w wypełnianiu jego najwyższej misji. W praktyce pełni rolę „siły napędowej” działań politycznych i dyplomatycznych Stolicy Apostolskiej, a także „łącznika” i czynnika koordynującego pracę Kurii Rzymskiej.

Więcej artykułów o Kościele znajdziesz na stronie głównej: ewtn.pl

Źródło: Vatican News
Photo credit: Vatican Media
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

Sekretariat Stanu dzieli się na trzy sekcje: Sekcję Spraw Ogólnych, Sekcję ds. Relacji z Państwami i Organizacjami Międzynarodowymi oraz Sekcję ds. Personelu Dyplomatycznego Stolicy Apostolskiej. Zadaniem Sekretariatu Stanu jest wspieranie Papieża w zarządzaniu Stolicą Apostolską oraz w pełnieniu jego posługi jako Pasterza Powszechnego. Sekretariat Stanu tworzy międzynarodowy zespół osób współpracujących bezpośrednio z Papieżem – koordynują one działania Dykasterii i Instytucji Stolicy Apostolskiej oraz odpowiadają za reprezentację papieską poza Watykanem. Sekretarz Stanu to najbliższy współpracownik Papieża w rządzeniu Kościołem powszechnym. w tej chwili funkcję tę pełni kard. Pietro Parolin.

Zarys historyczny

Początki Sekretariatu Stanu sięgają XV wieku. Konstytucja apostolska Non debet reprehensibile z 31 grudnia 1487 r. ustanowiła Secretaria Apostolica, składającą się z 24 sekretarzy apostolskich, spośród których jeden nosił tytuł Secretarius Domesticus.

W 1814 r. Pius VII powołał Świętą Kongregację ds. Nadzwyczajnych Spraw Kościelnych. Św. Pius X, w konstytucji Sapienti consilio z 29 czerwca 1908 r., przekształcił ją w formę, jaką utrwalił Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r. W 1967 r. Paweł VI, konstytucją Regimini Ecclesiae Universae, zreformował Kurię Rzymską według wskazań Soboru Watykańskiego II, nadając Sekretariatowi nową strukturę. Jan Paweł II, konstytucją Pastor Bonus z 1988 r., podzielił Sekretariat na dwie sekcje: Spraw Ogólnych i ds. Relacji z Państwami. Papież Franciszek zapoczątkował kolejną reformę, która zakończyła się w 2022 r. publikacją konstytucji Praedicate Evangelium.

Sekcja Spraw Ogólnych

Pod kierownictwem substytuta, abpa Edgara Peña Parry, zajmuje się codzienną obsługą Papieża w sprawach Kościoła powszechnego. Koordynuje działania dykasterii i urzędów Kurii Rzymskiej, nie naruszając ich autonomii. Organizuje spotkania kierownictwa Kurii, odpowiada za relacje z przedstawicielami państw przy Stolicy Apostolskiej, redaguje i wysyła dokumenty papieskie, nadzoruje publikację Acta Apostolicae Sedis, kieruje oficjalną komunikacją poprzez Dykasterię ds. Komunikacji, oraz czuwa nad pieczęcią ołowianą i Pierścieniem Rybaka. Sekcja ta odpowiada również za akty nominacyjne Papieża i statystyki Kościoła na świecie.

Sekcja ds. Relacji z Państwami i Organizacjami Międzynarodowymi

Na czele sekcji stoi abp Paul Richard Gallagher. Sekcja ta prowadzi stosunki dyplomatyczne i polityczne Stolicy Apostolskiej z państwami i podmiotami prawa międzynarodowego oraz reprezentuje ją w organizacjach międzyrządowych i na konferencjach międzynarodowych. Udziela zezwoleń na publikację dokumentów dotyczących relacji międzynarodowych. W szczególnych przypadkach podejmuje działania w imieniu Papieża, po konsultacji z odpowiednimi dykasteriami, dotyczące m.in. tworzenia lub przekształcania Kościołów partykularnych.

Sekcja ds. Personelu Dyplomatycznego Stolicy Apostolskiej

Kierowana przez abpa Luciano Russo, zajmuje się sprawami osób pracujących w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej – ich warunkami życia, pracy i formacją. Współpracuje z Papieską Akademią Kościelną w procesie rekrutacji i formacji kandydatów do tej służby. Sekcja ta została utworzona przez Papieża Franciszka 21 listopada 2017 r.

Dzieląc trudności i nadzieje Ludu Bożego

Zwracając się 5 czerwca 2025 r. do członków tej wielowiekowej instytucji, Papież Leon XIV wyraził im wdzięczność:

„Pociesza mnie świadomość, iż nie jestem sam i mogę dzielić odpowiedzialność mojej powszechnej posługi z wami.”

Sekretariat Stanu – jako różnorodna wspólnota – ofiaruje, jak dodał Papież, „cenną służbę dla życia Kościoła”.
„Razem dzielimy pytania, trudności, wyzwania i nadzieje Ludu Bożego na całym świecie” – powiedział Leon XIV.

słowa kluczowe: Watykan, Sekretariat Stanu, Papież Leon XIV, Kuria Rzymska, Stolica Apostolska, dyplomacja watykańska, relacje międzynarodowe Kościoła, Pietro Parolin, struktura kurii, papieska administracja