Błogosławiona Sobota w stołecznej katedrze

„Niechaj milczy wszelkie ciało, niech stoi z bojaźnią i drżeniem, i nie myśli o niczym, co ziemskie. Oto Król królów i Pan panujących przychodzi złożyć Siebie w ofierze i dać na pokarm wiernym” – śpiewa Cerkiew prawosławna podczas św. Liturgii Wielkiej Soboty. Tego dnia wspominamy obecność Chrystusa ciałem w grobie, zstąpienie duszą do otchłani oraz jednoczesne przebywanie z łotrem w raju. Błogosławiona Sobota to czas cichego oczekiwania na zmartwychwstanie Zbawiciela.

Piątkowego popołudnia w katedrze św. Marii Magdaleny w Warszawie pod przewodnictwem Jego Eminencji metropolity Sawy odprawiono jutrznię Wielkiej Soboty. Nabożeństwo składa się m.in. ze śpiewu 175 wersetów psalmu 118 przeplatanych tekstem wychwalającym zmarłego i złożonego do grobu Zbawiciela. Następnie czytany jest kanon Błogosławionej Soboty posiadający podniosły charakter, pełen dogmatycznych treści. Pod koniec jutrzni, przy dźwięku dzwonów, odbywa się procesja wokół cerkwi z płaszczenicą, nawiązująca do zdjęcia przez Nikodema i Józefa z Arymatei ciała Chrystusa z krzyża i złożenia do grobu. Po procesji czytane są wersety z księgi proroka Ezechiela /37, 1-11/ mówiące o ożywających kościach, lekcja apostolska, w której mowa jest o tym, iż Chrystus został złożony w ofierze jako nasza Pascha oraz Ewangelia traktującą o ustanowieniu straży przy grobie Chrystusa.

Liturgia Wielkiej Soboty to jedno z najpiękniejszych nabożeństw w Cerkwi prawosławnej. Cała akcja liturgiczna w tym dniu koncentruje się wokół płaszczenicy. Przed nią wznoszone są ektenie, odbywa się wielkie wejście i udzielana jest św. Eucharystia. Po lekcji apostolskiej, w trakcie śpiewu „Powstań, Boże, sądź ziemię, bowiem Ty rządzisz we wszystkich ludach” szaty w świątyni zmieniane są z koloru czarnego na białe, po czym czytana jest pierwsza Ewangelia o zmartwychwstaniu Chrystusa.

Świętej Liturgii Błogosławionej Soboty w katedrze metropolitalnej św. Marii Magdaleny w Warszawie przewodniczył Jego Eminencja metropolita Sawa w asyście duchowieństwa katedry. Po ektenii żarliwej hierarcha odczytał modlitwę w intencji pokoju na świecie. Natomiast po modlitwie czytanej przed amboną hierarcha pobłogosławił chleb i wino oraz poświęcił pokarmy na świąteczny stół przyniesione przez wiernych. Liturgię Wielkiej Soboty zakończyło słowo metropolity Sawy, który zwrócił uwagę na słowa kończące liturgiczne czytanie św. Ewangelii: „oto jestem z Wami przez wszystkie dni do skończenia wieku” nazywając je testamentem zachęcającym każdego do wysiłku w dziele własnego zbawienia i jego zwiastowania światu. Hierarcha wzywał do świadomego korzystania z bogactwa liturgicznego prawosławnego nabożeństwa, pogłębiania wiary i pozostawania wiernym dzieckiem Cerkwi prawosławnej. Wszelkie odstępstwa od tej normy sprowadzają na człowieka problemy tak w sensie indywidualnym jak i ogólnospołecznym. Odnosząc się do treści teologicznej Wielkiej Soboty Jego Eminencja, zaznaczył, iż chociaż widzimy Chrystusa leżącego w grobie, Bóg zawsze jest żywy. Mesjasz zstępuje do otchłani, gdzie podaje rękę prarodzicom i wprowadza ich w nową rzeczywistość. Jest to rzeczywistość przebóstwiona, do której powinien podążać każdy wierzący. Metropolita Sawa życzył, aby rozpoczynający się najpiękniejszy okres w życiu Cerkwi, czas Paschy Chrystusowej przyniósł wszystkim zebranym i ich rodzinom obfite plony duchowe, zaś światło zmartwychwstania bijące z pustego grobu rozświetlało mrok codzienności, umacniając wiarę i dodając otuchy.

zdjęcia: protodiakon Igor Kutovyi