Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, iż jesteś tutaj obecny i iż Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? o ile dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, o ile źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) o ile dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Wyobraź sobie Pana Jezusa mówiącego: Błogosławieni miłosierni… Błogosławieni czystego serca.. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie.(Mat. V).
II. Proś o Łaskę, abyś był w liczbie tych dusz wybranych.
I. Punkt.
Piąte Błogosławieństwo.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Błogosławieni miłosierni. Przez miłosiernych rozumieją się ci, którzy są czuli na niedolę bliźniego i niosą mu pomoc nie z pobudek czysto ludzkich, naturalnych, ale z pobudek wiary. Pan nasz Jezus Chrystus wyraźnie obowiązuje nas do miłosierdzia: Bądźcie miłosierni, mówi, jako i Ojciec wasz Niebieski Miłosierny jest (Łuk. VI 36). I aby nas zachęcić do spełnienia tego rozkazu, kazał Siebie uważać za jednego z nędzarzy i w dzień sądu powie: „Pójdźcie błogosławieni Ojca Mego, albowiem łaknąłem, a daliście Mi jeść, byłem gościem, a przyjęliście Mnie… Zaprawdę powiadam wam: Coście uczynili jednemu z tych braci Moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mat. XXV).
ZASTOSOWANIE. Jeżeliś się poświęcił uczynkom miłosierdzia, wypełniaj je wszystkie z gorliwością i z czystą intencją, a wielką będzie w Niebie nagroda twoja. Jeżeliś jednak wolał wybrać miłosierdzie duchowe i oddałeś się nauczaniu dzieci lub nieumiejętnych, nawracaniu zbłąkanych owieczek do Dobrego Pasterza, wspieraniu dzieł misyjnych, protegowaniu ochronek i instytucji poprawczych itd., nagroda twoja będzie równie bardzo wielką, gdyż nad te uczynki, dążące wprost do Chwały Bożej i zbawienia dusz, nie może być nic przyjemniejszego Panu Bogu, nic korzystniejszego dla bliźnich i dla nas samych.
UCZUCIA [**]. Proś często o Łaskę, abyś się stał godnym narzędziem Zmiłowań Bożych. Proś o tę Łaskę dla wszystkich tych, którzy się wraz z tobą oddają dobrym uczynkom.
POSTANOWIENIE [***]. Gdy dla błahej przyczyny będę chciał opuścić dobry uczynek, pomnę na słowa Chrystusa Pana: „Błogosławieni miłosierni, albowiem oni Miłosierdzia dostąpią” (Mat. V).
II. Punkt.
Szóste Błogosławieństwo.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą (Ibid.)
Główne stopnie cnoty czystości serca są następujące:
- pierwszy, abyśmy wolni byli od grzechu śmiertelnego;
- drugi, abyśmy wolni byli od powszechnego grzechu, dobrowolnie popełnionego i od wszelkiej dobrowolnej zmazy grzechowej;
- trzeci, abyśmy wolni byli od wszelkich uczuć nieporządnych;
- czwarty, abyśmy wolni byli choćby od skaz na duszy naszej prawie niedostrzegalnych, ale które nam łatwo mogą zamknąć Bramy Niebios;
- piąty polega na owej doskonałej czystości intencji, przez którą człowiek w każdej rzeczy ma na celu tylko Pana Boga i tylko Pana Boga Samego szuka i miłuje. Obiecana za to nagroda jest nieoceniona; Oni Pana Boga oglądają światłem nadprzyrodzonym wiary w tym życiu, istotnym widzeniem Pana Boga w życiu przyszłym; stopień zaś tego szczęścia będzie odpowiadał stopniowi czystości serca.
ZASTOSOWANIE. Do jakiegoż z tych stopni dojść pragniesz? Z jakim wytrwaniem i z jaką gorliwością użyjesz środków do osiągnięcia tychże stopni, a między innymi:
- Spowiedzi Świętej, szczególniejszego rachunku sumienia,
- unikania sposobności do grzechu,
- skupienia, czuwania nad zmysłami i uczuciami serca.
Twoje usiłowania będą sowicie nagrodzone, każdemu stopniowi większej czystości serca odpowie wyższy stopień wiecznej szczęśliwości!
UCZUCIA. Serce czyste stwórz we mnie, Boże, i ducha prawego odnów we wnętrznościach moich (Psalm 51/50/).
POSTANOWIENIE. Będę używał wszystkich środków do osiągnięcia większej czystości serca.
III. Punkt.
Ósme Błogosławieństwo.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości (Ibid.), to jest dla swej wytrwałości w wykonywaniu Prawa Bożego; dla swej wierności w zastosowaniu ze świętą odwagą wszelkich środków w celu zapobieżenia obrazie Bożej, rozszerzenia Chwały Bożej, zbawienia dusz i obrony Praw Kościoła. Nagroda obiecana jest niezrównaną: Ich jest Królestwo Niebieskie, mówi Pan Jezus.
ZASTOSOWANIE. Nie unoś się gniewem przeciwko ludziom, którzy z nienawiści ku Panu Bogu i ku swej Świętej Religii, prześladują cię i spotwarzają. Żałuj ich raczej i módl się za nich. Oni są ci pożyteczni, chociaż ci źle życzą. Skoro zaś mówisz, żeś wytrwały na prześladowania i obelgi bezbożnych, ale iż nie możesz patrzeć spokojnie na oziębłość i wady twoich najbliższych i tych, którzy się mienią przyjaciółmi twoimi, zobacz, czyli to nie twoje usposobienie wyniosłe, kapryśne, uparte albo popędliwe i podejrzliwe jest tego powodem. o ile tak, to ty nie cierpisz dla sprawiedliwości, ale dla twoich własnych wad i błędów, z których możesz i powinieneś się poprawić. A więc popraw się, a zniknie powód skargi twojej. Będziesz miły Panu Bogu i ludziom.
ROZMOWA DUSZY [****] z naszym Boskim Mistrzem, Który z niezwyciężoną cierpliwością ponosił tyle gwałtownych prześladowań od tych nawet, którym dobrze czynił.
Zachęcamy do:
- uczczenia Najdroższej Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa w miesiącu Lipcu ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo lipcowe do Najdroższej Krwi Pana Jezusa – dzień 8
- uczczenia Najdroższej Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa poprzez nabożeństwo: Nabożeństwo ku czci Przenajdroższej Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, iż wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeżeli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli adekwatna modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2024