Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, iż jesteś tutaj obecny i iż Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? o ile dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, o ile źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) o ile dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Wyobraź sobie uczonego w Piśmie mistrza stojącego z obłudną pokorą przed Panem Jezusem, wśród wielkiego zgromadzenia ludu.
II. Proś o Łaskę, abyś kochał Pana Boga i bliźniego, tak jak ich kochać powinieneś.
I. Punkt.
Co trzeba czynić, aby zbawić duszę.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Pewnego szabatu Pan Jezus wszedł do synagogi, aby według zwyczaju nauczać rzesze. A oto niektóry biegły w Zakonie powstał kusząc Go, mówiąc: Nauczycielu, co czyniąc dostąpię żywota wiecznego? (Łuk. X). Pytanie uczynione w złej wierze, aby z odpowiedzi na nie mógł oskarżyć Pana Jezusa; a powstał, kusząc Go, mówi Ewangelista. Boski Zbawiciel znając jego obłudę, miał prawo nic nie odpowiedzieć i milczeniem okazać pogardę; jednakże mając na względzie pożytek obecnych, nie chciał tego czynić.
ZASTOSOWANIE. Jeżeli przypadkiem spotkasz się z niedowiarkami i bezbożnymi, którzy będą ci stawiać zręczne pytania lub wątpliwości w kwestiach Religii, nie wdawaj się z nimi w dysputy i rozprawy, jak gdybyś nie powątpiewał o ich dobrej wierze. Wówczas tylko przemówić by należało, jeżeli cześć religii lub pożytek słuchających wyraźnie tego wymaga. ale i w tym przypadku bądź bardzo ostrożny; nie do wszystkich bowiem powiedział Zbawiciel: Ja dam wam mądrość, której nie będą mogli odeprzeć ani się sprzeciwić wszyscy przeciwnicy wasi (Łuk. XXI, 15). Jeśli nie jesteś kapłanem albo biegłym teologiem, unikaj pilnie sporów w rzeczach Wiary; przy najlepszych zresztą chęciach mógłbyś przynieść nieudolnością swoją w bronieniu Prawdy wielką szkodę i Religii, i słuchaczom, dając bezbożności pozór zwycięstwa!
UCZUCIA [**]. Proś Pana Jezusa o Łaskę, abyś łączył w sobie roztropność wężową z prostotą gołębią.
POSTANOWIENIE [***]. Będę odtąd ściśle ważył wszystkie słowa i postępki moje.
II. Punkt.
Jak trzeba kochać Pana Boga?
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Pan Jezus, chcąc zmusić uczonego w zakonie do przyznania się, iż ani niewiadomość ani chęć nauczenia się spowodowała go do tej prośby, zadał mu pytanie: W Zakonie co napisano? Jako czytasz? A on odpowiedziawszy rzekł: Będziesz miłował Pana Boga twego ze wszystkiego serca twego i ze wszystkiej duszy twojej, i ze wszystkich sił twoich, i ze wszystkiej myśli twojej, a bliźniego twego, jako samego siebie. I rzekł mu: Dobrześ odpowiedział, toż czyń, a będziesz żył (Łuk. X).
ZASTOSOWANIE. Z wielką pilnością staraj się poznać i zrozumieć praktyczne znaczenie tego Rozkazania Bożego, abyś je jak najdoskonalej i jak najwierniej wykonał. W tym celu rozbierz każde słowo z osobna.
Miłować Pana Boga ze wszystkiego serca, znaczy: niczego na równi z Panem Bogiem nie miłować, a wszystko zaś miłować w Panu Bogu i dla Miłości Bożej; w każdej chwili być gotowym wszystko uczynić i wszystko przenieść, byle się Panu Bogu podobać; aby kochać tylko to, co do Pana Boga prowadzi, nienawidzić tylko tego, co od Pana Boga odwraca.
Miłować Pana Boga ze wszystkiej duszy, znaczy: być gotowym oddać życie, utracić raczej wszystko, aniżeli utracić Łaskę Pana Boga; oczyścić duszę swoją ze wszystkich skłonności, które się nie podobają Panu Bogu i przeszkadzają do ściślejszej i wyższej znajomości Pana Boga.
Miłuj Pana Boga ze wszystkich sił swoich, znaczy: nie szczędzić ani pracy ani trudów dla Chwały Bożej; Panu Bogu poświęcić czas swój, zdolności, zmysły, zdrowie i odpoczynek, wszystką dzielność duszy i ciała swego.
Miłować Pana Boga ze wszystkiej myśli swojej, znaczy: z wielką chciwością poznawać doskonałości Boże, Wolą Bożą i upodobania Boże, a starać się o nabycie nauk świeckich o tyle, o ile one nas czynią zdolniejszymi do Służby Bożej. Z tych danych osądź, do którego stopnia Miłości Bożej doszedłeś?
UCZUCIA. Akt wiary w te prawdy; akt miłości, zawstydzenia i pokory, błagania i prośby.
POSTANOWIENIE. Proś często Pana Boga, aby cię raczył nauczyć, jak Go masz miłować.
III. Punkt.
Jak potrzeba miłować bliźniego.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Uczony w Zakonie, zawstydzony iż w ten sposób wyszła na jaw jego zła wiara, a chcąc odzyskać zachwianą powagę wobec tych, którzy byli świadkami jego upokorzenia, zadał Panu Jezusowi to drugie pytanie: A któż jest mój bliźni? Ale i tym razem obróciło się ono na jego zawstydzenie. Odpowiadając przypowieścią o Samarytaninie, zdarł z niego Pan Jezus zasłonę pychy, złości i miłości własnej, wykrył obłudę wszystkich jego kolegów, faryzeuszów, rzekomych nauczycieli, rzeczywistych kazicieli prawa.
ZASTOSOWANIE. My częstokroć za przykładem onego pysznego nauczyciela, chcąc się usprawiedliwić albo chcąc, jak mówi Psalmista, nagromadzić wymówki na wymówki, uczyniwszy złe (Ps. XIV), przyczyniamy się do niesławy własnej i pogorszamy położenie nasze przed Panem Bogiem i ludźmi!
ROZMOWA DUSZY [****] z Najświętszą Panną Maryą, przez którą powinniśmy się udawać do Pana Jezusa, jeżeli chcemy otrzymać Jego zmiłowanie. Kościół Katolicki wzywa ją dzisiaj we Mszy Świętej i w Brewiarzu pod imieniem: Najświętszej Maryi Panny od Wykupienia niewolników.
Zachęcamy do:
- uczczenia Krzyża Świętego w miesiącu Wrześniu ku czci Jego poświęconym: Nabożeństwo wrześniowe ku czci Krzyża Świętego – dzień 24
- uczczenia Bł. Bronisławy w miesiącu Wrześniu ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo wrześniowe ku czci Bł. Bronisławy – dzień 24
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, iż wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
[****] Rozmowa duszy czyli adekwatna modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeżeli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2024
