🔉19 SIERPNIA. Żywot Św. Jana Eudesa.

W 1623 roku wstąpił do Oratorium Jezusa, a dwa lata później — w 1625 roku — przyjął święcenia kapłańskie. Od tego momentu jego życie nabrało wyraźnie apostolskiego charakteru. Całe prawie życie spędził w pracy duszpasterskiej jako misjonarz ludowy i słynął u współczesnych jako „wielki duszołowca Francji”. Potomność przyznała mu znów zaszczytny tytuł „ojca, nauczyciela i apostoła nabożeństw do Najświętszego Serca Jezusa i Niepokalanego Serca Maryi”.

W nabożeństwach tych, które dopiero za naszych czasów spotkały się z pełnym uznaniem i zatwierdzeniem Kościoła Świętego, widział on już wówczas potężny środek uświęcania i zbawienia świata. Nie pojmował on ich tylko jako nowych form kultu, ale jako środek rozpalania zimnych serc ludzkich miłością Pana Boga. Ten wewnętrzny żar ducha miał się następnie wyrażać w zewnętrznych formach życia chrześcijańskiego. To była jego prawdziwie reformatorska idea, którą przeciwstawiał formalizmowi jansenizmu, paraliżując jego mrożące tchnienie.

Jedna z współczesnych powieściopisarek nazwała Św. Jana Eudes „prorokiem serca” i to nie tylko dlatego, iż jest heroldem czci Najświętszych Serc Pana Jezusa i Maryi, ale i dlatego, iż działając w okresie wzburzonych wojnami religijnymi umysłów i wzajemnej nienawiści, głosił nieustraszenie miłość Chrystusową i wielce przyczynił się do przywrócenia społecznego pokoju. Natchnieniem całego jego życia i działalności były słowa Chrystusa: „Ogień przyszedłem puścić na świat, i czegóż chcę — jedno, aby był zapalon”, a hasłem zasada Pawłowa: Wypełnieniem Zakonu jest miłość.

Zasług jego nie wyczerpuje 50-letnia błogosławiona działalność apostolska. Jest on założycielem zgromadzenia sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, poświęcających się głównie opiece nad upadłymi dziewczętami. Ze zgromadzenia tego wyszła Św. Maria Eufrasia Pelleier, założycielka zgromadzenia sióstr Dobrego Pasterza, które w wielu krajach bardzo owocnie działa, „szukając, co było zginęło”.

Św. Jan Eudes jest nadto twórcą drugiego zgromadzenia: Jezusa i Maryi, tzw. Eudystów, których celem jest odprawianie misji ludowych, zwłaszcza jednak przygotowywanie kandydatów do kapłaństwa i uświęcanie kleru.

W roku 1641 zakłada w Caen Zgromadzenie Sióstr Notre Dame de Charité. Głównym ich zadaniem to praca nad nawróceniem pokutnic, do czego siostry zakonne zobowiązują się czwartym ślubem. Nowo powstające zgromadzenie poświęca św. Jan Eudes Niepokalanemu Sercu Maryi. Pragnąc, by córki jego nigdy o tym poświęceniu nie zapomniały, ustanawia, iż każda z nich nosić ma w dzień i w nocy na szyi srebrne serce, na którym wyryta jest między dwoma gałązkami lilii i róż postać Najświętszej Maryi Panny, trzymającej w ramionach Dzieciątko Jezus. W pismach swych stale nazywa je: „Córkami Serca Matki Przedziwnej, umiłowanymi Córkami Matki miłości“.

Również w roku 1643 ufundował Kongregację Jezusa i Maryi (popularnie Eudystów), której zadaniem jest zakładanie seminariów i ewangelizacja ludu. Poświęca ją Najświętszym Sercom Pana Jezusa i Maryi. Wreszcie dla dusz wybranych, pozostających w świecie, a które pragną dążyć do doskonałości i zobowiązują się do tego ślubem dozgonnej czystości, powołuje do życia nowe Stowarzyszenie pod nazwą „Towarzystwa Serca Matki Przedziwnej“.

Pragnąc otoczyć Najświętsze Serce Pana Jezusa i Maryi należnym hołdem czci, oraz pragnąc rozpowszechnić tak drogie jego sercu nabożeństwo, układa przepiękne pozdrowienia: „Ave Cor Sanctissimum, to znaczy: Pozdrawiam Was, o Serca Najświętsze itd.“. Ustanawia, iż w obu Zgromadzeniach przez siebie założonych pozdrowienia te mają być dwukrotnie w ciągu dnia odmawiane. Rozpowszechnia je również wśród najszerszych kół wiernych.

W dniu 8-go lutego 1648 po raz pierwszy święto Niepokalanego Serca Maryi obchodzono uroczyście w kościele katedralnym w Autun za aprobatą Jego Ekscelencji Biskupa Calude de la Madeleine de Ragny.

W tej okoliczności wydał Święty książeczkę: „Nabożeństwo do Najświętszego Serca Maryi i do Jej Świętego imienia“. Dziełko to zawierało Mszę św. i osobne Oficjum Serc Jezusa i Maryi. Dzięki jego gorliwości nowe święto zostało zatwierdzone i obchodzone w kilku diecezjach Francji oraz w znacznej liczbie Zgromadzeń zakonnych. W roku zaś 1672 mimo wielu sprzeciwów przyjęto je w całym kraju.

Św. Jan Eudes poświęcał znaczną część swego czasu w głoszenie misji i korzystał z tych sposobności, by wpoić w dusze wiernych nabożeństwo do Serca Maryi.

Mimo rozlicznych zajęć, jakimi był obarczony, Św. Jan Eudes przedsięwziął opracowanie obszernego dzieła: „Coeur Admirable“ — „Serce Przedziwne Najświętszej Matki Bożej“. Pracował nad nim do końca życia, a więc w okresie 17-tu lat i miał tę radość, iż na parę tygodni przed śmiercią zdołał je ukończyć. niedługo — w dniu 19-go sierpnia 1680 — zakończył świątobliwie swe życie w Seminarium w Caen.

W rok później „Serce Przedziwne“ wydane zostało drukiem i uznano je jako najcenniejsze dzieło Świętego. „Serce Przedziwne“ obejmuje teorię, historię i praktykę nabożeństwa do Serca Maryi. Dzieło to napisane jest językiem prostym i pełnym namaszczenia — zagadnienia są w nim traktowane z gruntowną wiedzą i pewnością doktryny. Z każdej karty tego dzieła bije gorąca miłość, jaka płonęła w sercu świętego kapłana do Najczystszego Serca Maryi. Henri Joly, życiopisarz Świętego, taką wydaje opinię: „O. Eudes wzniósł Sercu Najświętszej Dziewicy pomnik i zasłużył, by i jego pamięć została uwiecznioną“.

Święty Jan Eudes został beatyfikowany 25 kwietnia 1909 roku przez Papieża Piusa X, a następnie kanonizowany 31 maja 1925 roku przez Papieża Piusa XI.

Miłość płomienna, jaka trawiła św. Jana Eudes, wysłużyła mu zaszczytne tytuły: „Ojca, Doktora i Apostoła Najświętszych Serc“, jakimi obdarzył go Pius X w dekrecie beatyfikacyjnym.

Był OJCEM, gdyż jakkolwiek przed nim to nabożeństwo istniało, było tylko nabożeństwem prywatnym i nie było ujęte w ścisłe ramy. Św. Jan Eudes pierwszy nadał Nabożeństwu do Niepokalanego Serca Maryi, zarówno jak i do Najświętszego Serca Pana Jezusa, cechy kultu publicznego.

Był DOKTOREM, gdyż ułożył tak na święto Najświętszego Serca Pana Jezusa jak i Niepokalanego Serca Maryi — a na których ustanowienie uzyskał zezwolenie Kościoła — specjalną Mszę Świętą i własne Oficjum. Opiewa w nich z całym zapałem i czułością swego serca doskonałości, a nade wszystko miłość Najświętszych Serc. Opracował kilka dzieł, dotyczących przedmiotu i praktyki kultu Najświętszych Serc, celem wyłożenia podstaw teologicznych tegoż nabożeństwa oraz celem odparcia zarzutów i napaści, na jakie to nabożeństwo było wystawione.

Był APOSTOŁEM, gdyż z płomiennym zapałem apostolskiej gorliwości głosił chwałę Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Maryi. Owocem tych niestrudzonych wysiłków było rozpowszechnienie i zaprowadzenie tegoż nabożeństwa w kilku diecezjach.

Św. Jan Eudes jaśnieje w pośród grona czcicieli i apostołów Niepokalanego Serca Maryi szczególnym i niezrównanym blaskiem. Rozpatrując życie św. Jana Eudes, stajemy niejako u źródeł nabożeństwa do Najświętszych Serc Pana Jezusa i Maryi. Nie znaczy to, iż przed nim kult ten był zupełnie nieznany, ale on pierwszy nadał temu nabożeństwu kult liturgiczny.

Św. Jan Eudes przedstawiany jest na obrazach z sercem na dłoni. Jakiż to wymowny symbol i dla naszych czasów. Z sercem na dłoni, z ewangelią miłości szedł ten „prorok serca” do współczesnych sobie, którzy, choć chrześcijanami się zwali, niepomni byli słów Mistrza swego: „Po tym poznają, żeście uczniami moimi, jeżeli miłość mieć będziecie jeden ku drugiemu”. I dzisiejszy świat zapomniał o zasadzie miłości, głosząc hasła walki biologicznej, klasowej czy narodowej nienawiści — i on więc potrzebuje ewangelii miłości, której ucieleśnieniem są: Najświętsze Serca Pana Jezusa i Maryi. Toteż obchodząc tegoroczną uroczystość Św. Jana Eudes, dziękujmy Panu Bogu, iż w łaskawości swej raczył dać światu nowego proroka, który przypomniał ludzkości Boski zakon miłości, oraz prośmy, by za jego przyczyną i nasze serca rozpalała gorąca miłość Serca Bożego i Niepokalanego Serca Maryi Panny.

Modlitwa.

Boże, Ty obudziłeś w Świętym Janie, Twoim Wyznawcy, przedziwny zapał do szerzenia czci Najświętszych Serc Jezusa i Maryi i przez niego zgromadziłeś w Twym Kościele nowe rodziny zakonne: spraw, prosimy, abyśmy się budowali przykładem cnót tego, którego zbożne zasługi czcimy. Przez Tegoż Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, Który z Tobą żyje i króluje w Jedności Tegoż Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków.

Źródło: Krótkie Żywoty Świętych X. Jana Domaszewicza, 1918r.