1 godzina temu
Dziś obchodzimy święto Matki Bożej Bolesnej – dzień, który przypomina o Jej niezłomnej miłości i współcierpieniu u stóp krzyża. To czas refleksji nad bólem i wiernością, inspiracja do modlitwy i zaufania Bogu w trudnych chwilach. Pod spodem przygotowaliśmy 10 ciekawostek, które przybliżą historię, sztukę i duchowe znaczenie tego wyjątkowego święta.
fot. franciszkanska.pl Matka Boża Smętna Dobrodziejka
Tekst został opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Dziękujemy, iż czytasz ten artykuł. jeżeli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.
Pochodzenie wezwania
Święto Matki Bożej Bolesnej, obchodzone 15 września, wywodzi się z kontemplacji cierpienia Maryi u stóp krzyża. Już w średniowieczu rozwinęła się w Kościele pobożność do Maryi jako Matki współcierpiącej, tzw. Mater Dolorosa, co znalazło odbicie w liturgii i sztuce. Wzywanie Jej jako „Bolesnej” podkreśla szczególny udział Matki Bożej w tajemnicy zbawienia.
- Historia i rozwój świąt ku czci Matki Bożej Bolesnej
Kościół katolicki początkowo obchodził dwa święta upamiętniające cierpienia Maryi: jedno w piątek przed Niedzielą Palmową, drugie – 15 września jako Święto Siedmiu Boleści Maryi. Pierwsze wprowadzone w 1423 r. w diecezji kolońskiej upamiętniało współcierpienie Maryi wobec prześladowań husytów. Drugi dzień święta, rozwinięty przez serwitów od XVII w., przypominał główne etapy bólu Matki pod krzyżem. Papież Pius VII w 1814 r. zatwierdził je dla całego Kościoła, a Pius X ustalił datę na 15 września. W Polsce święta gwałtownie znalazły miejsce w liturgii – mszały z XV i XVI w. zawierały już odpowiednie modlitwy. Po Soborze Watykańskim II, w 1969 r., papież Paweł VI zredukował wrześniowe wspomnienie do obowiązkowego.
Duchowe znaczenie dla wiernych
Obchody święta Matki Bożej Bolesnej uczą wiernych cierpliwości, wytrwałości w trudach i zaufania Bożej Opatrzności. Maryja staje się wzorem wiary w cierpieniu i zachętą do modlitwy w chwilach smutku, a jej przykład ukazuje, iż ból może prowadzić do głębszej jedności z Chrystusem.
Maryja pod krzyżem
Podczas ukrzyżowania Chrystusa Maryja stała u stóp krzyża, doświadczając niewypowiedzianego bólu. Według Ewangelii św. Jana, Jezus powierzył Ją opiece swojego umiłowanego ucznia, wskazując na Jej duchową rolę jako Matki Kościoła. To współcierpienie uczyniło Ją wzorem wytrwałej wiary i cichej odwagi.
Pobożność i rozwój kultu
Kult Matki Bożej Bolesnej rozwijał się w średniowieczu w zakonach cysterskich i benedyktyńskich. Święta pobożność do Jej cierpienia była wyrazem duchowego uczestnictwa w męce Chrystusa. Papież Pius VII zatwierdził liturgiczne obchodzenie święta w XIX wieku, choć modlitwy i nabożeństwa znane były już od wieków.
Maryja w sztuce – Pieta
Motyw Bolesnej Matki Bożej znalazł piękny wyraz w sztuce. Najsłynniejsza Pietà Michała Anioła w Bazylice św. Piotra w Rzymie przedstawia Maryję trzymającą ciało Chrystusa po zdjęciu z krzyża. Na świecie istnieje kilka wiernych jej kopii, m.in. w kościele Uniwersyteckim we Wrocławiu. Wiele kościołów na świecie posiada własne interpretacje tej sceny, ukazując cierpienie, miłość i duchową moc Matki.
Inne dzieła sztuki i kultury
W Europie powstało wiele obrazów i rzeźb przedstawiających Matkę Bolesną, w tym monumentalne ołtarze w kościołach hiszpańskich, włoskich i niemieckich. Motyw często obejmuje siedem mieczy, symbolizujących siedem boleści Maryi, od przepowiedni Symeona po złożenie Jezusa w grobie.
Kult Matki Bożej Bolesnej w Polsce
Jednym z miejsc kultu Matki Bożej Bolesnej w Polsce jest Kraków. Obraz Matki Bożej Bolesnej w Krakowie, znany również jako „Smętna Dobrodziejka Krakowa”, to późnogotyckie dzieło znajdujące się w kaplicy Matki Bożej Bolesnej przy kościele Franciszkanów na krakowskim Starym Mieście. Tu tradycyjnie przed świętem odmawia się nowennę do Siedmiu Boleści NMP. Figura Matki Bożej Bolesnej w sanktuarium w Limanowej. słynie z licznych łask i cudów. Każdego roku w tygodniu, okalającym 15 września pielgrzymują tu wierni z okolicznych miejscowości.
Symbolika siedmiu boleści
Znane jest nabożeństwo, podkreślające siedem bolesnych wydarzeń z życia Maryi: przepowiednia Symeona, ucieczka do Egiptu, utrata Jezusa w świątyni, spotkanie Jezusa niosącego krzyż, ukrzyżowanie, zdjęcie z krzyża i złożenie w grobie. Każda bolesna chwila ukazuje Maryję jako Matkę współcierpiącą i wierną Bożemu planowi.
Formy nabożeństw i świętowania
Święto obchodzone jest przede wszystkim poprzez Mszę św. i nabożeństwo siedmiu boleści. W parafiach mogą być organizowane procesje, modlitwy różańcowe, adoracje krzyża oraz wspólne rozważania męki Pańskiej z Maryją. W Limanowej i innych sanktuariach realizowane są także pielgrzymki i specjalne rekolekcje.
