Wybraliśmy 10 momentów, które zapadły w pamięć całego świata:
1. Papież „z innego świata”
13 marca – w drugim dniu konklawe – po godz. 19 nad Stolicą Apostolską pojawił się biały dym. niedługo świat poznał nowo wybranego papieża – pierwszego, który pochodził z Ameryki Łacińskiej i pierwszego należącego do zakonu jezuitów.
Jorge Mario Bergoglio po raz pierwszy w historii Kościoła przyjmuje imię Franciszek – na cześć świętego Franciszka z Asyżu.
W pierwszych słowach mówi, iż jest „papieżem z innego świata”.
2. Franciszek zrywa z tradycjami
Nowy pontyfikat od początku zwiastował duże zmiany w Watykanie. Papież Franciszek zerwał z wieloma tradycjami. M.in. kard. Jorge Mario Bergoglio zdecydował, iż nie zamieszka – jak jego poprzednicy – w apartamencie Pałacu Apostolskiego. Wprowadził się do Domu św. Marty.
ZOBACZ: „Zamknął drzwi”. Watykaniści zgodni po ostatniej deklaracji papieża
Ojciec Święty zerwał również z inną tradycją – nie nosił czerwonych butów, bo uważał je za symbol „królowania” papieża.
Franciszek otworzył również dla zwiedzających ogrody letniej rezydencji w Castel Gandolfo, a następnie udostępnił prywatne apartamenty, rezygnując tym samym z prawie 500-letniej tradycji spędzania tam letniego wypoczynku przez Głowę Kościoła.
3. Wizyta w Polsce
Kilka miesięcy po swoim wyborze papież niejako zapowiedział swoją wizytę w Polsce. Podczas Światowych Dni Młodzieży w lipcu 2013 roku w Rio de Janeiro ogłoszono decyzję, iż kolejne spotkanie odbędzie się w Krakowie w 2016 roku.
Papież Polskę odwiedził tylko raz. Modlił się na Jasnej Górze, by uczcić 1050. rocznicę chrztu Polski oraz odwiedził były niemiecki obóz Auschwitz-Birkenau, gdzie modlił się w milczeniu. Biskup Rzymu pojawił się również trzykrotnie w „papieskim oknie” przy ul. Franciszkańskiej 3.
ZOBACZ: Zaskakująca decyzja papieża. Przekazał istotny urząd kobiecie
Na mszy św. kończącej ŚDM pojawiło się około 2,5 mln wiernych.
4. Jak się witają papieże?
Choć to nie pierwszy taki przypadek w historii, to po raz pierwszy zarejestrowany przez kamery i uwieczniony na zdjęciach. 23 marca 2013 roku cały świat mógł zobaczyć „jak się witają papieże”.
Chodzi oczywiście o spotkanie nowo wybranego biskupa Rzymu z papieżem emerytem Benedyktem XVI, który ustąpił ze stanowiska.
5. „Zielona encyklika”
W 2015 roku Franciszek wydał encyklikę „Laudato si” („Pochwalony bądź”-red.) To pierwsza w dziejach Kościoła encyklika poświęcona całkowicie ochronie naturalnego środowiska człowieka.
Papież przypomniał w niej, iż każdy człowiek jest częścią przyrody i od niej zależy. Podkreślał, iż dzisiejsze zagrożenia dla środowiska naturalnego wymagają od człowieka „nawrócenia ekologicznego”. Apelował o globalną solidarność wobec zmian klimatycznych, a za głównego winowajcę kryzysu ekologicznego uznał skrajny konsumpcjonizm.
6. Pierwsze takie spotkanie w historii
Papież jako pierwsza w historii Głowa Kościoła rzymskokatolickiego spotkał się ze zwierzchnikiem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, patriarchą Moskwy i Całej Rusi, Cyrylem. Do spotkania doszło na lotnisku w Hawanie na Kubie. Papież i patriarcha podpisali katolicko-prawosławno deklarację, w której stwierdzają, iż katolicy i prawosławni są wezwani do braterskiej współpracy w głoszeniu Dobrej Nowiny o zbawieniu.
ZOBACZ: Historyczne spotkanie papieża z patriarchą Cyrylem. Franciszek: nareszcie
Kilka lat później Cyryl jednak usprawiedliwia inwazję rosyjskiego przywódcy na Ukrainę, a papież ostrzega go, by nie degradował się do roli „ministranta Putina”.
7. Papież na opustoszałym placu św. Piotra
Pandemia, która ogrania świat na początku 2020 roku, wpływa również na posługę Franciszka. Po raz pierwszy w historii modlitwę Anioł Pański papież odmawia w papieskie bibliotece i nie pojawia się tradycyjnie w oknie na placu św. Piotra. Ze względów bezpieczeństwa audiencje generalne również realizowane są bez wiernych.
Kilka tygodni później świat obiegają przejmujące zdjęcia, kiedy papież na opustoszałym Placu św. Piotra celebruje Triduum Paschalne (zdj. główne artykułu – red.).
8. W obliczu wojny
Tuż po wybuchu wojny w Ukrainie papież przekonywał, iż to „nie wstyd negocjować”. Później wielokrotnie zabierał głos na temat toczącego się konfliktu oraz wzywał do modlitwy za ten kraj i zakończenia wojny. Jego słowa czasem budziły jednak kontrowersje.
Tak było m.in, kiedy w marcu 2024 roku papież mówił o „odwadze białej flagi”. Słowa te wywołały oburzenie Kijowa oraz falę krytyki na świecie. Watykan wyjaśnił później, iż Franciszek posłużył się „obrazem białej flagi zaproponowanym przez rozmówcę, aby wskazać na zaprzestanie działań wojennych i rozejm osiągnięty z odwagą negocjacji”.
Głośna była też jego wypowiedź o „szczekaniu NATO u drzwi Rosji”. Później Ojciec Święty tłumaczył, iż słowa te usłyszał na dwa miesiące przed wybuchem wojny od jednego z przywódców państw.
ZOBACZ: Papież: „Nie jestem za Putinem”. Słowa o „szczekaniu NATO” usłyszał od jednego z przywódców
Franciszek wielokrotnie wysyłał do Ukrainy swojego jałmużnika kard. Konrada Krajewskiego, kraj ten odwiedził także watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin. Papieski wysłannik kardynał Matteo Maria Zuppi odwiedzał z kolei Kijów i Moskwę z misją pokojową.
Papież trzykrotnie spotkał się prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.
9. Kobiety na ważnych stanowiskach
Podczas swojego pontyfikatu papież wprowadził szereg zmian w Kurii Rzymskiej, które zapisano w konstytucji apostolskiej „Praedicate Evangelium” (Głoście Ewangelię-red.)
Wśród nich warto odnotować, iż papież umożliwił kierowania dykasteriami ludziom świeckim. Na ważne funkcje w Kościele mianowane są również kobiety. Jedną z ostatnich decyzji Franciszka było m.in. ustanowienie włoskiej zakonnicy – Raffaeli Petrini – przewodniczącą Gubernatoratu Państwa Watykańskiego.
10. Rekordowa pielgrzymka
Papież Franciszek wielokrotnie wyruszał w pielgrzymki, odwiedzając kilkadziesiąt krajów.
Jesienią 2024 roku papież odbył rekordową podróż swojego pontyfikatu, wybierając się na 12-dniowy wyjazd. Odwiedził wówczas Indonezję, Papuę-Nową Gwineę, Timor Wschodni i Singapur.
Ojciec Święty przemierzył około 33 tys. kilometrów podczas siedmiu lotów, kilka mniej niż długość równika. Franciszek spędził w samolotach 43 godziny.
